Thịt nướng lá bưởi của người Mường ở Tây Bắc
(ĐCSVN) - Ẩm thực người Mường vốn rất phong phú, đa dạng với những món ăn gắn với thiên nhiên, như câu nói “cơm đồ, nhà gác, nước vác, lợn thui, ngày lui, tháng tới”. Khi đến với người Mường ở Tây Bắc, thực khách không thể nào quên được mùi vị thơm ngon ấm nồng của rượu cần, hay những miếng thịt luộc được thui trên bếp lửa. Trong đó, có món ăn rất đặc sắc, đó là thịt nướng lá bưởi – một điểm nhấn độc đáo trên những mâm cơm người Mường.
 |
| Nguyên liệu làm món thịt nướng lá bưởi được người Mường chọn lựa kĩ càng. |
Món thịt nướng lá bưởi này chẳng biết được ra đời từ lúc nào, nhưng đã là người Mường ở Tây Bắc thì ai cũng biết làm. Nguyên liệu của món thịt nướng lá bưởi không cầu kỳ, giống như tên gọi chỉ cần lá bưởi và thịt lợn là được. Ấy vậy, mà món ăn đã trở thành “nỗi thương nhớ” của những người đã từng thưởng thức qua.
Đầu tiên, để chuẩn bị làm món ăn này, người Mường sẽ đi chợ chọn mua thịt lợn ba chỉ, hoặc thịt lợn vai. Đây là những loại thịt ngon, có sự đan xen giữa mỡ, thịt, để khi nướng lên thịt sẽ vẫn có vị béo và ngậy. Thịt được chọn, thường phải là loại tươi ngon, có lớp màng ngoài khô, màu đỏ nhạt hoặc hồng tươi. Khi dùng dao cắt ra sẽ thấy thịt có màu trắng hồng, bóng nhẹ và lớp mỡ xen giữa có màu trắng sáng, chắc.
Còn đối với lá bưởi, người Mường sẽ chọn lá bưởi của những cây bưởi ta hoặc bưởi chua vì theo quan niệm của họ, đây là những lá này rất thơm, đậm đà hương bưởi. Lá bưởi được chọn cũng phải là lá còn non, chưa già, để dễ dàng cuốn thịt. Lá bưởi sau khi hái xong, sẽ được họ rửa sạch sẽ và được để cho ráo nước để chuẩn bị cuốn thịt.
Trong lúc đó, người nấu ăn sẽ bắt đầu thái thịt, những miếng thịt lợn sẽ được thái dài và hơi mỏng một chút để dễ dàng cho việc cuốn. Sau khi thịt được thái xong, sẽ được ướp với gia vị để đậm đà hơn. Gia vị ướp thịt của người Mường gồm có hành, muối (hoặc nước mắm), tỏi, một chút tiêu. Đặc biệt là phải có mắc khén - một loại gia vị đặc trưng của Tây Bắc, tạo cho thịt nướng lá bưởi một hương vị thơm không nhầm lẫn.
 |
|
Thịt nướng lá bưởi ngon nhất ăn khi vừa nướng xong. |
Sau khi thịt được ướp từ 20-30 phút, lá bưởi bây giờ cũng đã ráo nước. Bước tiếp theo là cuốn thịt vào lá bưởi. Công đoạn này, giống như cách làm của người Kinh với món chả lá lốt. Thịt được đặt ngang, sau đó cuốn lá bưởi, dùng cuống lá cắm vào gân lá để giữ thịt bên trong không rơi ra. Có nhiều gia đình người Mường sẽ dùng phên nướng để kẹp lại.
Khi nướng, người Mường thường lật thịt rất nhanh để tránh bị cháy. Mùi thơm của tinh dầu bưởi hòa với mỡ nóng chảy từ ra những miếng thịt, tạo ra mùi thơm bùi béo, rất kích thích vị giác. Những người nấu món thịt nướng lá bưởi cũng thường dặn nhau, không được quạt nhiều khi nướng bởi như vậy thịt rất dễ bị cháy. Thịt được nướng khoảng tầm 20 phút trở lên thì bắt đầu chín. Ở bên cạnh, người nấu đã chuẩn bị một bát nước chấm đơn giản với ớt, tiêu, mắm để sử dụng.
Món thịt nướng lá bưởi này ngon nhất khi còn nóng. Thịt vẫn đang còn ngậy béo với lớp mỡ được tươm ra xung quanh. Chấm một miếng thịt vào bát muối ớt, bỏ vào miệng. Mùi thơm của thịt, của mắc khén hòa quyện với vị thanh nhẹ của lá bưởi cuốn bên ngoài, khiến thực khách phải xuýt xoa khi ăn.
Món thịt nướng lá bưởi, cũng được người Mường sử dụng ăn với cơm. Trên mâm, chỉ cần có đĩa thịt nướng, ít rau xanh, bát cơm trắng và chút rượu, đúng là “mĩ vị” đối với thực khách may mắn được thưởng thức. Ăn miếng cơm trắng, kèm miếng thịt nướng lá bưởi thấm đẫm gia vị vùng sơn cước, nhấp thêm ngụm rượu nhỏ, thì không còn gì tuyệt vời bằng.
Cũng bởi vị ngon khó cưỡng lại của thịt nướng lá bưởi của người Mường ở vùng Tây Bắc, mà có rất nhiều người đã trở đi, trở lại nơi này để được thưởng thức món ăn độc đáo này. Ngày nay, đây vẫn là một món ăn được người Mường ưa thích, nhưng họ đã chế biến với nhiều sáng tạo hơn, nhằm đáp ứng nhu cầu của đông đảo thực khách yêu mến món ăn.