Tiếng sấm thiêng trong đời sống tâm linh của người Ơ Đu
(ĐCSVN) - Tiếng sấm, một thanh âm từ trời đất, trong đời sống của người Ơ Đu không chỉ là dấu hiệu tự nhiên mà còn mang theo linh hồn của tín ngưỡng và văn hóa. Tiếng sấm đầu năm tựa như lời thì thầm của trời đất, mở ra một chương mới, một mùa gieo trồng mới, và khơi nguồn cho bao khát vọng sống no ấm, bình yên. Đó cũng là thời điểm khởi đầu của lễ hội Chăm Phtrong - lễ mừng tiếng sấm, biểu tượng của sự giao thoa giữa con người và thiên nhiên kỳ diệu.
Ở bản Văng Môn, xã Nga My, huyện Tương Dương, tỉnh Nghệ An, đồng bào Ơ Đu từ bao đời nay vẫn giữ vẹn nguyên phong tục độc đáo này. Trải qua những thăng trầm lịch sử, lễ mừng tiếng sấm trở thành sợi dây kết nối tâm linh bền chặt, là lời khấn nguyện chân thành gửi đến các vị thần linh, cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.
Ngày lễ bắt đầu bằng tiếng gọi sấm vang lên từ những lời khấn của vị chủ lễ, mang theo niềm tin vào sự sống nảy nở và sinh sôi. Mâm lễ, với con gà - linh vật tượng trưng cho ánh sáng và khởi đầu, cùng những sắc giấy ngũ sắc (không dùng màu đỏ) được bày biện trang trọng. Những điệu hú gọi sấm cất lên, mời gọi thần linh về dự lễ, hòa quyện với nhịp điệu rộn ràng của cồng chiêng, đàn tùng tinh, và tiếng trống ngân vang trong lễ hội.
 |
| Khung cảnh lễ mừng tiếng sấm của người Ơ Đu. Ảnh: N Dương |
Không chỉ là một nghi lễ, lễ mừng tiếng sấm còn là dịp hội tụ văn hóa đặc sắc của người Ơ Đu. Từ những món ăn truyền thống được dâng cúng, những trò chơi dân gian như chọi gà, đánh khăng, đi cà kheo, đến điệu múa nhịp nhàng dưới ánh lửa bập bùng, lễ hội là tấm gương phản chiếu tâm hồn trong sáng và lạc quan của một cộng đồng sống gần gũi với thiên nhiên.
Lễ Chăm Phtrong kéo dài từ 5 đến 7 ngày, là lúc để người Ơ Đu sum họp, sẻ chia niềm vui và tri ân trời đất. Tiếng sấm vang lên không chỉ khởi đầu cho một năm mới, mà còn là khúc nhạc của hy vọng, hòa trong âm hưởng vĩnh cửu của đời sống núi rừng và tín ngưỡng sâu thẳm nơi tâm hồn mỗi người con dân tộc Ơ Đu.