Nâng cao hiệu quả triển khai các dự án vùng đồng bào DTTS&MN Quảng Nam
(ĐCSVN) – Đồng chí Hầu A Lềnh lưu ý, lãnh đạo tỉnh Quảng Nam phải tiếp tục rà soát, đánh giá lại hiệu quả các dự án liên quan đến khu vực đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS&MN) của tỉnh. Mục tiêu là phải hướng đến việc triển khai các dự án, chương trình ngày càng hiệu quả, đảm bảo phù hợp với điều kiện, yêu cầu thực tế của địa phương.
Sáng 21/4, tại Quảng Nam, đồng chí Hầu A Lềnh - Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc, Phó trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế- xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi cùng Đoàn công tác của Uỷ ban Dân tộc đã có buổi làm việc với tỉnh Quảng Nam về kết quả thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế- xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi của tỉnh.
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh đánh giá và ghi nhận những kết quả phát triển kinh tế- xã vùng đồng bào DTTS và miền núi Quảng Nam thời gian qua. |
Báo cáo tại buổi làm việc, đại diện UBND tỉnh Quảng Nam cho biết: Năm 2022 và quý 1/2023, tình hình đời sống, sản xuất vùng đồng bào DTTS tỉnh Quảng Nam tiếp tục chuyển biến tích cực; công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng tiếp tục được tăng cường, nhất là việc trồng và chăm sóc rừng, khoanh nuôi bảo vệ được quan tâm đầu tư thực hiện từ các nguồn vốn chương trình mục tiêu quốc gia và nguồn lực địa phương; công tác giáo dục đào tạo tiếp tục được quan tâm đầu tư cả về cơ sở vật chất và đội ngũ giáo viên; công tác chăm sóc sức khỏe cho đồng bào DTTS được các cấp, các ngành quan tâm; thực hiện tốt các chương trình y tế quốc gia, vệ sinh môi trường, từ đầu năm đến nay trên địa bàn vùng DTTS & MN không xảy ra dịch bệnh; tình hình an ninh trật tự và an toàn xã hội cơ bản được giữ vững, ổn định.
Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng còn những khó khăn do địa bàn rộng, địa hình phức tạp, điểm xuất phát thấp, thường xuyên tác động ảnh hưởng của thiên tại; tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn 70 xã vùng đồng bào DTTS, miền núi tỉnh còn khá cao với 10.919 hộ nghèo/46.766 hộ dân, chiếm tỷ lệ 23,35% (theo tiêu chí nghèo đa chiều giai đoạn 2022-2025); trong đó chủ yếu là hộ đồng bào dân tộc thiểu số với 10.426 hộ/10.919 hộ nghèo của 70 xã, chiếm 95,5%. Số hộ nhà ở tạm bợ, dột nát 4.951 hộ; hộ có nhu cầu về đất ở 1.347 hộ; hộ thiếu đất sản xuất cũng như nhu cầu chuyển đổi ngành nghề 2.062 hộ; hộ thiếu nước sinh hoạt hợp vệ sinh 6.527 hộ; hộ có nhu cầu sắp xếp dân cư tập trung và xen ghép 4.157 hộ…
Để triển khai thực hiện hiệu quả công tác dân tộc và chính sách dân tộc, trong những năm qua và năm 2023, UBND tỉnh đã tham mưu Tỉnh uỷ, HĐND tỉnh đã ban hành 08 Nghị quyết và 01 Chỉ thị để chỉ đạo, triển khai thực hiện. Đồng thời, tỉnh cũng chỉ đạo thành lập Ban Chỉ đạo và Văn phòng điều phối các cấp để tham mưu công tác thực hiện Chương trình.
Quảng Nam cũng đã thông qua HĐND tỉnh và UBND tỉnh ban hành quyết định phân bổ vốn cho các địa phương thuộc vùng thụ hưởng chương trình trên địa bàn tỉnh để triển khai thực hiện.
Cụ thể, trong năm 2022, Quảng Nam có tổng vốn giải ngân (đến 30/01/2023) các dự án, chương trình liên quan vùng đồng bào DTTS&MN của tỉnh là 59.274/422.558 triệu đồng. Trong đó vốn đầu tư 52.852 triệu đồng/279.381 triệu đồng, đạt 18,9%; vốn sự nghiệp giải ngân 6.422 triệu đồng/143.177 triệu đồng, đạt 4,5%.
Thông qua các dự án, chương trình này, tỷ lệ giảm hộ nghèo trong đồng bào DTTS của Quảng Nam thực hiện đạt trên 10% (kế hoạch trên 3%); triển khai xây dựng mới và sửa chữa 60 công trình (kế hoạch 209 công trình); đã thực hiện giao khoán, bảo vệ ổn định rừng tự nhiên cho nhân dân quản lý bảo vệ 4.037 ha (kế hoạch 54.557 ha).
Tiếp tục phát huy kết quả đạt được, quý 1/2023 (tính đến 20/3/2023), Quảng Nam giải ngân 20.086,21 triệu đồng; trong đó vốn đầu tư: 17.839.13 triệu đồng, đạt 7,9%, vốn sự nghiệp 2.247,09 triệu đồng, đạt 1,6%.
Mặc dù đạt được một số kết quả nhất định trong thực hiện các dự án, chương trình có liên quan tại vùng đồng bào DTTS&MN Quảng Nam. Tuy nhiên, theo UBND tỉnh Quảng Nam, do năm 2022 là năm đầu tiên triển khai thực hiện Chương trình nên một số Bộ, ngành Trung ương chưa kịp thời ban hành các văn bản hướng dẫn để địa phương thực hiện; vì vậy nguồn vốn ngân sách Trung ương, ngân sách tỉnh đã được phân bổ nhưng không có cơ sở để thực hiện.
Cạnh đó, nguồn vốn ngân sách Trung ương phân bổ cho địa phương vào đầu quý 3/2022. Sau khi Nghị quyết HĐND tỉnh ban hành để làm cơ sở triển khai thực hiện đã là quý 4/2022, đây là mùa mưa bão; do đó công tác giải ngân nguồn vốn năm 2022 đạt thấp (tính đến 30/01/2023 là 59.274/422.558 triệu đồng).
Quang cảnh buổi làm việc. |
Phát biểu kết luận buổi làm việc, đồng chí Hầu A Lềnh - Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc, Phó trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế- xã hội vùng đồng bào DTTS &MN ghi nhận, đánh giá cao những nỗ lực của Quảng Nam trong điều kiện có nhiều khó khăn cả khách quan và chủ quan nhưng vẫn nỗ lực thực hiện khá hiệu quả các chương trình, dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế- xã hội vùng đồng bào DTTS &MN của tỉnh.
Đồng chí cho rằng, Quảng Nam là địa phương có nhiều chính sách đặc thù riêng để phát triển để hỗ trợ, đầu tư cho vùng đồng bào DTTS &MN của tỉnh. Cùng với đó, trong quá trình triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế- xã hội vùng đồng bào DTTS &MN của tỉnh, Quảng Nam cũng có những chủ động, tích cực và quyết liệt trong chỉ đạo, tổ chức thực hiện. Nhờ đó, bức tranh vùng đồng bào DTTS &MN của tỉnh thời gian qua có nhiều khởi sắc; nhiều vấn đề liên quan đến công tác chỉ đạo và cụ thể hoá, tổ chức thực hiện các quy định, chỉ đạo của Trung ương hiệu quả.
“Mặc dù có những khó khăn nhưng Quảng Nam đã từng bước tìm cách tháo gỡ; chủ động rà soát, phối hợp để tháo gỡ đảm bảo quy trình, yêu cầu đặt ra. Đặc biệt, việc triển khai, phân bổ các nguồn lực sớm để thực hiện đạt những kết quả nhất định. Qua kiểm tra và qua báo cáo của địa phương, cho thấy việc phối hợp giữa địa phương với Trung ương, giữa các cấp từ tỉnh đến cơ sở được tỉnh Quảng Nam chỉ đạo thống nhất, thường xuyên, vì thế đã giúp quá trình triển khai Chương trình mang lại hiệu quả thiết thực.
Về nhiệm vụ trong thời gian tới, đồng chí Hầu A Lềnh lưu ý: Cũng như nhiều địa phương khác của cả nước, Quảng Nam phải tiếp tục rà soát, đánh giá lại hiệu quả các dự án liên quan đến khu vực đồng bào DTTS &MN của tỉnh. Mục tiêu là phải hướng đến việc triển khai các dự án, chương trình ngày càng hiệu quả, đảm bảo phù hợp với điều kiện, yêu cầu thực tế của địa phương.
Đồng chí yêu cầu, Quảng Nam phải quan tâm xem xét và tìm ra các mô hình hiệu quả để nhân rộng. “Trước mắt có thể thí điểm, đồng thời báo cáo với Trung ương để hỗ trợ, xin “cơ chế đặc thù”, chẳng hạn như mô hình trồng sâm Ngọc Linh ở miền núi của tỉnh”- đồng chí Hầu A Lềnh gợi ý; đồng thời thông tin thêm, về phần Uỷ ban Dân tộc hiện cũng đang phối hợp với các Bộ, ngành có liên quan để trình Chính phủ cơ chế đặc thù, xác định vùng, địa bàn có ưu thế để cho làm thí điểm các mô hình kinh tế hiệu quả, nhất là các loại nông phẩm có gia trị để nhân rộng, phát triển.
Đồng chí Hầu A Lềnh cũng đề nghị lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Nam chú ý tổ chức việc phân bổ vốn và triển khai một số dự án, nhất là Dự án 5, trong đó có việc mua sắm trang thiết bị các trường dân tộc nội trú hiện nay phải thực hiện hiệu quả, đảm bảo các yêu cầu. Đồng thời, tỉnh phải quan tâm chú ý thực hiện tốt việc chi trả tiền rừng cho người dân, đảm bảo để động viên người dân tham gia bảo vệ rừng.
“Đối với nguồn vốn hỗ trợ về rừng, việc giao rừng cho dân đã đúng chưa hay người dân chỉ tham gia giữ rừng, còn rừng vẫn là của Ban quản lý bảo vệ rừng địa phương. Nếu vấn đề này còn bất cập, cần có giải pháp để tháo gỡ, thậm chí nếu liên quan đến luật phải sửa đổi thì báo cáo để đề nghị Ban Thường vụ Quốc hội sửa luật” - đồng chí Hầu A Lềnh lưu ý thêm và đánh giá: Bên cạnh kết quả thì không ít các khó khăn, vướng mắc cũng bộc lộ. Do đó, tới đây Quảng Nam sẽ tiếp tục tháo gỡ, Trung ương sẽ phối hợp với địa phương để thực hiện. Trong đó có việc sửa các văn bản để giải quyết, tránh sự chồng chéo, thiếu rõ ràng về trách nhiệm của các ngành, đơn vị; đồng thời giải đáp để địa phương nắm và thực hiện đúng quy định; tiếp tục phát hiện những bất cập để bổ sung, hoàn thiện những nội dung liên quan đến Chương trình chưa có, còn thiếu.
Đồng chí đề nghị Quảng Nam tập trung chỉ đạo, triển khai quyết liệt những nội dung đã rõ, đã cụ thể hoá, kể cả việc phân bổ và giải ngân các nguồn vốn; địa phương phải chủ động, tập trung những địa bàn khó khăn trước để thúc đẩy tiến độ và hiệu quả các dự án, chương trình.
“Thông qua kiểm tra, giám sát để phát hiện những khó khăn, bất cập. Đồng thời phát huy vai trò, trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức, tổ chức đoàn thể chính trị, xã hội để kiểm tra, giám sát, triển khai các chương trình, dự án được đảm bảo công khai, dân chủ và thiết thực”- đồng chí Hầu A Lềnh lưu ý.
Dịp này, đồng chí Hầu A Lềnh cũng tiếp thu, ghi nhận các kiến nghị của tỉnh Quảng Nam, đồng thời cho biết sẽ tổng hợp, báo cáo với Trung ương nhằm có những chỉ đạo, tháo gỡ vướng mắc khó khăn cho địa phương./.