Mô hình liên kết bền vững sản xuất, tiêu thụ thanh long
Hợp tác xã thanh long Mỹ Tịnh An tại huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang được thành lập từ tháng 9/2009 với 40 thành viên trên diện tích khoảng 40 ha để liên kết trong sản xuất, tiêu thụ thanh long - trái cây chủ lực tại địa phương.
Ảnh minh họa. Nguồn: sggp.org.vn
Trong 7 năm qua, nhờ liên kết tốt, sản xuất và kinh doanh của Hợp tác xã (HTX) liên tục mở rộng, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho xã viên. HTX đã trở thành một trong những đơn vị kinh tế hợp tác tại Tiền Giang phát triển một cách bền vững từ mô hình liên kết giữa xã viên, hợp tác xã và doanh nghiệp.
Theo ông Võ Chí Thiện, Giám đốc HTX thanh long Mỹ Tịnh An, thuận lợi của hợp tác xã là nằm trong vùng sản xuất thanh long chuyên canh nổi tiếng tỉnh Tiền Giang, hàng năm cung ứng nguồn nông sản thanh long có giá trị kinh tế cao đáp ứng nhu cầu tiêu dùng và xuất khẩu. Bên cạnh đó, nắm bắt nhu cầu thị trường cũng như chủ trương tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp, đẩy mạnh liên kết sản xuất của nhà nước, Ban lãnh đạo HTX đã chuyển giao kỹ thuật thâm canh thanh long cho xã viên theo hướng GAP nhằm đạt năng suất, sản lượng cao, phẩm chất trái tốt. Đồng thời, đáp ứng nhu cầu thị trường, chú trọng kỹ thuật xông đèn xử lý để thanh long cho thu hoạch rải vụ tránh được thời điểm chính vụ thường mất giá, nông dân thua thiệt…
Để đạt hiệu quả mong muốn, HTX còn bố trí cán bộ kỹ thuật đến từng nông hộ tham vấn về kỹ thuật trồng, thâm canh, quy trình chăm sóc phù hợp; theo dõi quá trình phát triển của trái để lập kế hoạch thu mua, tiêu thụ một cách hợp lý và chủ động. HTX cũng xây dựng kho sơ chế, đóng gói sản phẩm, hướng dẫn và ký hợp đồng bao tiêu toàn bộ nông sản với giá sàn 10.000 đồng/kg; đảm bảo giá thu mua luôn cao hơn thị trường từ 2.000 đồng/kg trở lên nhằm giúp xã viên an tâm đẩy mạnh sản xuất.
Hợp tác xã còn cử các đội thu mua đến trực tiếp hướng dẫn xã viên thu hoạch, phân loại trái và bảo quản đúng kỹ thuật, có phương tiện chuyên chở về kho sơ chế, đóng gói, bảo đảm chất lượng quả khi đưa ra thị trường.
Ngoài ra, nhằm giúp xã viên giảm được chi phí và giá thành sản xuất, đơn vị mở thêm dịch vụ cung ứng phân bón, vật tư nông nghiệp, thuốc bảo vệ thực vật với giá ưu đãi hoặc cho nợ trả chậm khi đến kỳ thu hoạch.
Về phát triển thị trường, HTX thanh long Mỹ Tịnh An cung cấp và giới thiệu trái thanh long sạch, đúng mẫu cho các doanh nghiệp có nhu cầu xuất khẩu sang thị trường các nước. Với đội ngũ trên 50 công nhân chuyên sơ chế, đóng gói, lực lượng này được tập huấn về quy trình sơ chế đóng gói quả thanh long sạch ở tất cả các khâu nên quy trình gia công đóng gói đạt yêu cầu kỹ thuật, theo đúng hướng dẫn của đối tác liên kết.
Những năm đầu hoạt động, HTX chủ yếu sản xuất, cung ứng cho các doanh nghiệp xuất sang thị trường Trung Quốc. Gần đây, thực hiện mục tiêu đa dạng hóa thị trường, nâng chất lượng nông sản xuất khẩu, thông qua quảng bá thương hiệu và xúc tiến thương mại, HTX thanh long Mỹ Tịnh An đã liên kết với các doanh nghiệp tại Tp. Hồ Chí Minh cung ứng nông sản và gia công đóng gói thanh long xuất khẩu sang nhiều nước và vùng lãnh thổ trên khắp thế giới: Mỹ, Hà Lan, Đức, Italy, Bỉ, Nauy, Thụy Sĩ,…
Trong năm 2014, HTX xuất đã được hơn 300 tấn hàng; đến năm 2015 và các tháng đầu năm 2016, xuất được hơn 1.000 tấn thanh long, doanh thu hơn 6 tỷ đồng.
Ông Võ Chí Thiện vui mừng cho biết, hiện tại các nhà xuất khẩu làm ăn với Hợp tác xã rất tín nhiệm quả thanh long sản xuất và đóng gói theo quy trình sạch của đơn vị nên số lượng tiêu thụ ngày càng tăng, đầu ra thuận lợi. Đó là lý do, chỉ riêng hơn 40 ha chuyên canh thanh long của riêng xã viên chưa đủ cung ứng nhu cầu thị trường. Do vậy, vài năm nay, HTX thanh long Mỹ Tịnh An còn hợp đồng liên kết tiêu thụ quả thanh long với nông dân trồng thanh long ở các địa phương lân cận: Trung Hòa, Hòa Tịnh, Phú Kiết, Tân Bình Thạnh… với tổng diện tích lên gần 100 ha, sản lượng mỗi năm khoảng 2.000 tấn quả.
Ăn nên làm ra, HTX thanh long Mỹ Tịnh An chú trọng tái cơ cấu lại tổ chức, nâng chất lượng nguồn nhân lực trong quản lý. Theo ông Võ Chí Thiện, các thành viên trong Hội đồng quản trị đều có năng lực quản lý, kinh doanh với 4 người trình độ đại học, 3 người có kiến thức chuyên sâu về thâm canh thanh long theo quy trình sạch... Đặc biệt, các thành viên Hội đồng quản trị đều có khả năng đàm phán trực tiếp với đối tác nước ngoài - một trong những yếu tố quan trọng và thuận lợi thời kỳ hội nhập.
Dựa trên nội lực và kinh nghiệm thương trường, ông Võ Chí Thiện cho biết, trước mắt, HTX sẽ tự đầu tư chứng nhận đạt tiêu chí GlobalGAP cho vùng chuyên canh nhằm khẳng định thương hiệu, kết nạp thêm xã viên, mở rộng vùng nguyên liệu đảm bảo nguồn cung đầu vào chất lượng cao kết hợp với tiếp tục tìm kiếm đối tác, tìm kiếm nguồn tài chính đủ mạnh đảm bảo thu mua, tiêu thụ, xuất khẩu nông sản trực tiếp…
Ông Nguyễn Văn Hồng, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã tỉnh Tiền Giang đánh giá, HTX thanh long Mỹ Tịnh An phát triển đúng định hướng. Đó là con đường tất yếu giúp quả thanh long đặc sản nơi đây vươn xa và xã viên HTX làm giàu nhờ phát huy tiềm lực lao động, đất đai và sự nhạy bén trước thời cơ, vận hội mới của mình./.