Hỗ trợ phục hồi, phát huy văn hóa phi vật thể các dân tộc thiểu số có nguy cơ mai một
(ĐCSVN) - Kế hoạch Hỗ trợ nghiên cứu, phục hồi, bảo tồn, phát huy văn hóa phi vật thể các dân tộc thiểu số có nguy cơ mai một thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi năm 2024 nhằm góp phần triển khai hiệu quả công tác bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa của các dân tộc thiểu số ở Lạng Sơn, Bắc Kạn, Hà Giang, Bắc Giang, Vĩnh Phúc, Thừa Thiên-Huế và An Giang.
Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy đã ký Quyết định số 2962/QÐ-BVHTTDL về việc Phê duyệt Kế hoạch và Dự toán thực hiện nhiệm vụ “Hỗ trợ nghiên cứu, phục hồi, bảo tồn, phát huy văn hóa phi vật thể các dân tộc thiểu số có nguy cơ mai một thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi năm 2024”
Kế hoạch hỗ trợ nghiên cứu, phục hồi, bảo tồn, phát huy văn hóa phi vật thể các dân tộc thiểu số có nguy cơ mai một thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi năm 2024” của Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam được triển khai nhằm mục tiêu thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác nghiên cứu, phục hồi, bảo tồn, phát huy văn hóa phi vật thể các dân tộc thiểu số có nguy cơ mai một gắn với phát triển du lịch tại địa phương.
 |
| Hỗ trợ nghiên cứu, bảo tồn và phát huy hát Soọng Cô của người Sán Dìu ở huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc. |
Thông qua kế hoạch sẽ phát huy hiệu quả nguồn lực đầu tư của nhà nước, xã hội và cộng đồng trong công tác nghiên cứu, phục hồi, bảo tồn, phát huy văn hóa phi vật thể các dân tộc thiểu số có nguy cơ mai một; Tăng cường mối đoàn kết dân tộc, đặc biệt đối với thanh niên, những người trẻ tuổi qua các hoạt động: sinh hoạt văn hóa, truyền dạy các làn điệu dân ca, dân vũ, truyền dạy nghề truyền thống, tri thức dân gian, nghi lễ văn hóa mang đậm bản sắc mỗi dân tộc; tạo điều kiện cho cộng đồng được giao lưu, vui chơi giải trí lành mạnh từ các giá trị văn hóa truyền thống của mình.
Đồng thời, nâng cao nhận thức về công tác bảo tồn, phát huy văn hóa phi vật thể các dân tộc thiểu số có nguy cơ mai một; phát huy vai trò và nâng cao năng lực chủ thể văn hóa của các nghệ nhân, già làng, trưởng bản, người có uy tín và cộng đồng dân tộc thiểu số trong nghiên cứu, phục hồi, bảo tồn, phát huy văn hóa phi vật thể của dân tộc.
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị, việc triển khai kế hoạch cần đảm bảo thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; Thực hiện theo Hướng dẫn số 1684/HD-BVHTTDL ngày 28/04/2024 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thực hiện Dự án “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch” thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025.
Việc triển khai kế hoạch phải bám sát mục tiêu, nhiệm vụ của Dự án 6 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025; phát huy nội lực, tinh thần tự lực và khơi dậy lòng tự hào đối với các giá trị văn hóa truyền thống của cộng đồng các dân tộc có nguy cơ bị mai một. Đảm bảo các quy định về định mức kinh tế - kỹ thuật, các quy định pháp luật hiện hành. Đảm bảo tiết kiệm, an toàn, hiệu quả khi tổ chức thực hiện; triển khai kế hoạch đúng tiến độ.
Các đơn vị chịu trách nhiệm triển khai kế hoạch cần chủ động, linh hoạt trong triển khai thực hiện kế hoạch Hỗ trợ nghiên cứu, phục hồi, bảo tồn, phát huy văn hóa phi vật thể các dân tộc thiểu số có nguy cơ mai một; động viên, khích lệ đồng bào dân tộc thiểu số có nguy cơ mai một tích cực tham gia vào hoạt động bảo tồn và phát triển bản sắc văn hóa truyền thống; phát huy vai trò chủ thể của đồng bào trong việc xây dựng và nhân rộng mô hình bảo tồn và phát triển bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc mình.
Quá trình thực hiện dự án có sự tham vấn ý kiến cộng đồng và sự đồng thuận của người dân trong cộng đồng; cộng đồng được hưởng thụ các giá trị văn hóa và được hưởng lợi từ hoạt động văn hóa, du lịch.
Nhân sự tham gia dự án phải có năng lực chuyên môn, nghiệp vụ và kinh nghiệm phù hợp với nhiệm vụ được giao; có khả năng thực hiện nhiệm vụ bảo đảm tiến độ, chất lượng và hiệu quả.
Trong quý 4/2024, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch giao Viện Văn hóa Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam phối hợp Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch các tỉnh Lạng Sơn, Bắc Kạn, Hà Giang, Bắc Giang, Vĩnh Phúc, Thừa Thiên-Huế và An Giang và các cơ quan, đơn vị liên quan thực hiện nhiệm vụ thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số năm 2024.
Theo đó, kế hoạch hỗ trợ nghiên cứu, phục hồi, bảo tồn, phát huy văn hóa phi vật thể các dân tộc thiểu số có nguy cơ mai một có 9 nội dung bao gồm: Nghiên cứu, phục hồi, bảo tồn, phát huy Lễ cấp sắc của người Dao, xã Công Sơn, huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn; Nghiên cứu, bảo tồn, phát huy nghệ thuật trình diễn trống Rebana của người Chăm ở tỉnh An Giang; Nghiên cứu, phục hồi, bảo tồn, phát huy Lễ rửa làng (Lổng chìn) của dân tộc Lô Lô huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang; Nghiên cứu, bảo tồn, phát huy ngữ văn dân gian và tri thức dân gian trong tục làm nhà táng (Làn thai) của người Cao Lan ở xã Xuân Lương, huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang; Nghiên cứu, phục hồi, bảo tồn, phát huy Lễ bỏ mả của người Cơ Tu ở thôn Dỗi, xã Thượng Lộ, huyện Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên Huế; Nghiên cứu, bảo tồn và phát huy hát Soọng Cô của người Sán Dìu ở huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc; Nghiên cứu, phục hồi, bảo tồn, phát huy Lẩu Then của người Nùng, thị trấn Thất Khê, huyện Tràng Định, tỉnh Lạng Sơn; Nghiên cứu, bảo tồn và phát huy hoa văn trên trang phục truyền thống dân tộc Dao Tiền ở tỉnh Bắc Kạn trong phát triển các sản phẩm du lịch; Nghiên cứu, bảo tồn, phát huy văn hóa phi vật thể hát Xắng Cọ của người Sán Chỉ ở huyện Lộc Bình, tỉnh Lạng Sơn.
Kế hoạch yêu cầu các nội dung triển khai nghiên cứu, phục hồi, xây dựng tổng quan về công tác bảo tồn, phát huy các lễ hội văn hóa phi vật thể tại địa phương. Các đơn vị phụ trách tổ chức các tập huấn bảo tồn, truyền dạy, trình diễn, tái hiện về bảo tồn văn hóa phi vật thể.