Đại học quốc gia Hà Nội: Tiếp tục khẳng định uy tín, danh tiếng học thuật
(ĐCSVN) - Giai đoạn 2015-2020 là giai đoạn Đại học quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN) tiếp tục khẳng định vai trò tiên phong trong công cuộc đổi mới toàn diện, căn bản giáo dục và đào tạo nước nhà, với nhiều sáng kiến và thành tựu nổi bật trong đào tạo, nghiên cứu khoa học và hội nhập quốc tế.
Theo PGS.TS Nguyễn Kim Sơn, Bí thư Đảng ủy, Giám đốc ĐHQGHN, 5 năm qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Đảng bộ ĐHQGHN, sự nỗ lực của cả hệ thống, ĐHQGHN đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, tạo tiền đề thúc đẩy phát triển ĐHQGHN trong giai đoạn tới. Các chỉ tiêu, nhiệm vụ và giải pháp do Đại hội V đề ra được triển khai có hiệu quả trên các lĩnh vực hoạt động. Nhiều chỉ tiêu đã được hoàn thành, một số chỉ tiêu quan trọng đạt và vượt chỉ tiêu Đại hội IV đề ra.
Hoạt động của bộ máy quản lý, điều hành các cấp có nhiều chuyển biến, trong đó tiếp tục triển khai tốt cơ chế quản trị theo sản phẩm đầu ra. Quy mô, tầm vóc của ĐHQGHN đã lớn mạnh cả về tổng số đơn vị thành viên, ngành nghề đào tạo, số lượng cán bộ, quy mô sinh viên, nguồn lực tài chính, cơ sở vật chất, ảnh hưởng trong nước và quốc tế có sự gia tăng mạnh. Đây cũng là giai đoạn phát triển mạnh mẽ và có sự bứt phá ở một số khâu, một số lĩnh vực; một số trường đại học thành viên từ qui mô đào tạo, tỉ trọng nghiên cứu nhỏ, đến nay đã trở thành cơ sở giáo dục đại học có uy tín cao về đào tạo, nghiên cứu khoa học ở trong nước và quốc tế.
 |
|
Sinh viên ĐHQGHN thực hành trong phòng thí nghiệm |
Mô hình tổ chức của ĐHQGHN ngày càng được hoàn thiện hơn. Cơ cấu tổ chức đã được điều chỉnh, sắp xếp lại theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, từng bước phù hợp với mô hình đại học nghiên cứu. Cơ cấu ngành nghề có bước phát triển đột phá, thêm một số lĩnh vực mới như nông nghiệp, năng lượng, hàng không vũ trụ, các ngành khoa học sức khỏe và liên ngành.
Đặc biệt ĐHQGHN đã thực hiện có hiệu quả việc kết nối thực thể thông qua sử dụng cơ sở vật chất chung; kết nối con người thông qua hoạt động giao lưu văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao; kết nối học thuật thông qua phối hợp đào tạo và triển khai các nghiên cứu chung, liên ngành; kết nối số thông qua việc phát triển hạ tầng công nghệ thống nhất, góp phần phát triển ĐHQGHN thành một thực thể hữu cơ, gắn kết nội tại chặt chẽ, vừa tạo ra sức mạnh tổng hợp, với trí tuệ liên ngành, liên lĩnh vực để tạo ra những sản phẩm độc đáo, những giá trị tri thức khác biệt, tham gia giải quyết những vấn đề trọng yếu quốc gia, đồng thời thúc đẩy các đơn vị thành viên, đơn vị trực thuộc phát huy thế mạnh chuyên môn để phát triển đơn vị.
Nhiệm kỳ Đại hội V, ĐHQGHN đã phát huy tốt vai trò đầu tầu, tiên phong trong đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo, nhiều chủ trương, giải pháp mang tính đột phá đã được triển khai có hiệu quả. Sau 5 năm, quy mô đào tạo tăng 1,6 lần, từ 24.000 sinh viên (năm 2015) lên 35.000 sinh viên (năm 2019). Các chương trình đào tạo (CTĐT) tài năng, tiên tiến, chất lượng cao chiếm 34,4% tổng quy mô đào tạo chính quy. ĐHQGHN đã mở mới 127 CTĐT ở các bậc học, trong đó có 59 CTĐT đại học, 51 CTĐT thạc sĩ và 17 CTĐT tiến sĩ. Các CTĐT có tính liên ngành, mũi nhọn, thích ứng với yêu cầu của hiện tại và hướng tới tương lai.
 |
| Viện Công nghệ Hàng không Vũ trụ trực thuộc trường ĐH Công nghệ, ĐHQGHN và Tập đoàn Viễn thông Quân đội Viettel ra mắt năm 2017. Đây là mô hình hợp tác đặc biệt giữa một trung tâm đào tạo, nghiên cứu tiên phong và một tập đoàn dịch vụ – công nghệ hàng đầu Việt Nam |
Bên cạnh các ngành học truyền thống, ĐHQGHN liên tục phát triển các chương trình đào tạo theo hướng liên ngành và xuyên ngành nhằm cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao cho các ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước. Tiên phong trong đổi mới hoạt động giảng dạy theo hướng “cá thể hóa”, lấy người học làm trung tâm, phát huy vai trò chủ động của người học, đồng thời phát triển phẩm chất, tầm nhìn, năng lực và kỹ năng cho người học được chú trọng. Chất lượng đào tạo ngày càng được nâng lên. Sinh viên, nghiên cứu sinh, thực tập sinh nhập học và ra trường hằng năm đều thuộc diện lớn nhất, chất lượng tốt nhất cả nước, khẳng định uy tín cao trong đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, trình độ cao, bồi dưỡng nhân tài, từng bước tiếp cận chuẩn quốc tế, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội và hội nhập quốc tế của đất nước.
Hoạt động khoa học và công nghệ (KH&CN) từng bước hướng tới trình độ khu vực và quốc tế, gắn kết chặt chẽ giữa khoa học tự nhiên và khoa học xã hội; giữa khoa học và công nghệ kỹ thuật; giữa nghiên cứu cơ bản và nghiên cứu ứng dụng, phục vụ công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tiềm lực khoa học và công nghệ được củng cố và phát triển. Cơ chế quản lý hoạt động khoa học và công nghệ đã có sự đổi mới, theo hướng thúc đẩy và tạo điều kiện để nhà khoa học sáng tạo và cống hiến. Chỉ số đổi mới, sáng tạo của ĐHQGHN nhiều năm đứng trong nhóm 500 thế giới.
Trong giai đoạn 2015 – 2020, các nhà khoa học của ĐHQGHN đã công bố: 3.602 bài báo khoa học trong hệ thống ISI/SCOPUS, chiếm 10% tổng số bài báo ISI/SCOPUS của cả nước, chỉ số trích dẫn trung bình mỗi bài báo đạt 5,2 lần; nhiều bài báo có số lần trích dẫn cao (từ 50-500 lần); 65 phát minh, sáng chế, giải pháp hữu ích; 35 sản phẩm khoa học và công nghệ hoàn chỉnh được chuyển giao và thương mại hóa; 400 sách chuyên khảo bằng tiếng Việt và tiếng nước ngoài, 45 sách chuyên khảo bằng tiếng Anh được xuất bản. Chuyên san Vật liệu và Linh kiện Tiên tiến là tạp chí khoa học duy nhất của Việt Nam trong danh mục SCIE và Scopus được Scimago xếp trong nhóm 25% tạp chí khoa học uy tín nhất thế giới. ĐHQGHN liên tục xếp vị trí số 1 Việt Nam và nằm trong nhóm 801-1000 thế giới theo các bảng xếp hạng Times Higher Education, QS; một số lĩnh vực của ĐHQGHN nằm trong nhóm 500 trường đại học hàng đầu thế giới.
 |
|
Làm việc với ĐHQGHN, ngày 12/9/2017, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã chỉ đạo xây dựng đô thị ĐHQGHN đạt đẳng cấp quốc tế, song hành cùng khu công nghệ cao Hòa Lạc và làng Văn hóa các dân tộc Việt Nam để trở thành một đô thị vệ tinh tri thức cốt lõi của Hà Nội |
Các nhóm sản phẩm KH&CN của ĐHQGHN được định hướng và quy hoạch theo 4 nhóm lĩnh vực chính: Khoa học xã hội và nhân văn; Khoa học tự nhiên và y dược; Khoa học công nghệ và kỹ thuật; Khoa học liên ngành. Tỉ lệ cán bộ khoa học trình độ tiến sĩ tiếp cận tiêu chí đại học nghiên cứu (58%); 100 nhóm nghiên cứu cấp đơn vị và 30 nhóm nghiên cứu mạnh cấp ĐHQGHN; 216 phòng thí nghiệm (22 phòng thí nghiệm thực hành cơ sở, 143 phòng thí nghiệm chuyên đề và 41 phòng thí nghiệm mục tiêu), trong đó có 10 phòng thí nghiệm trọng điểm cấp ĐHQGHN; 10 phòng thí nghiệm hợp tác doanh nghiệp và 10 phòng thí nghiệm hợp tác quốc tế.
Hợp tác và phát triển được mở rộng, đi vào chiều sâu. Việc phát triển và kết nối với các đối tác trong nước và quốc tế bằng các chương trình, hoạt động, nhiệm vụ cụ thể được chú trọng. Các hoạt động giao lưu văn hóa và học thuật quốc tế được tăng cường. Các hoạt động trao đổi cán bộ, sinh viên đã góp phần nâng cao chỉ số quốc tế hóa, ĐHQGHN đã có hợp tác với hàng trăm trường đại học, trong đó có những trường đại học hàng đầu trên thế giới, là thành viên của một số tổ chức, mạng lưới giáo dục có uy tín trong khu vực và quốc tế.
5 năm qua, Đảng bộ ĐHQGHN đã tăng cường công tác quản lý đảng viên, gắn với kỷ cương, kỷ luật của Đảng. Kịp thời uốn nắn các biểu hiện lệch lạc, đặc biệt trong nhận thức chính trị, vi phạm đạo đức, lối sống và kỷ luật phát ngôn trong cán bộ, đảng viên. Nâng cao nhận thức trong cán bộ, đảng viên về trách nhiệm bảo vệ đảng, bảo vệ chế độ, chính là bảo vệ quyền lợi của mình, làm cho xã hội ổn định để phát triển đất nước.
Thực hiện đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, vừa đảm bảo thực hiện tốt theo tinh thần Nghị quyết 18-NQ/TW và Nghị quyết 19-NQ/TW , vừa phù hợp với lộ trình hoàn thiện mô hình đại học nghiên cứu, cơ chế tự chủ và quá trình chuyển đổi số của ĐHQGHN. Tổng số đầu mối của ĐHQGHN đến nay là 35 đơn vị, giảm 08 đơn vị so với giai đoạn 2001-2013. Quán triệt và thực hiện Nghị quyết số 39-NQ/TW của Bộ Chính trị về tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ công chức, viên chức, người lao động, gắn với đề án vị trí việc làm, quy hoạch đội ngũ và đặc biệt gắn với quy hoạch ngành, chuyên ngành, bảo đảm hài hòa vừa thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước, tinh giản viên chức thuộc khối hành chính, phục vụ, vừa bảo đảm phát triển đội ngũ cán bộ giảng viên, nhà khoa học theo tiêu chí đại học nghiên cứu.
Những thành tựu và đóng góp của ĐHQGHN trong nhiệm kỳ Đại hội V đã góp phần giữ vững và ngày càng làm vẻ vang cho một thương hiệu quốc gia trong giáo dục và đào tạo. Với phương châm hành động “Đổi mới sáng tạo - Trách nhiệm quốc gia - Phát triển bền vững”, 296 đại biểu chính thức đại diện cho 2.282 đảng viên của 32 tổ chức cơ sở đảng trong toàn Đảng bộ tham dự Đại hội đại biểu Đảng bộ ĐHQGHN lần thứ VI diễn ra trong hai ngày 15-16/8 tại Hà Nội cùng với nhiệm vụ kiểm điểm, đánh giá, tổng kết việc thực hiện Nghị quyết Đại hội V sẽ phân tích, dự báo tình hình và xu hướng phát triển, trên cơ sở đó đề ra mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp phát triển ĐHQGHN trong 5 năm tới.
Mục tiêu là xây dựng Đảng bộ gương mẫu, trong sạch, vững mạnh, có sức chiến đấu và khả năng lãnh đạo, dẫn dắt cao. Phát huy sức mạnh tổng hợp mọi nguồn lực. Nắm bắt cơ hội, vượt qua thách thức, chủ động thích ứng trong thời đại Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Tạo ra một bước phát triển quan trọng, đưa ĐHQGHN trở thành đại học nghiên cứu tiên tiến, đóng góp hiệu quả vào sự phát triển con người và đất nước. Phấn đấu đến năm 2025 đứng vào nhóm 100 đại học hàng đầu châu Á, nhóm 500 đại học hàng đầu thế giới.