Xã Tam An (Quảng Nam): Điểm sáng trong xây dựng nông thôn mới
(ĐCSVN) - Xã Tam An (huyện Phú Ninh, tỉnh Quảng Nam) là một xã thuần nông, giao thông khó khăn, cơ sở hạ tầng không đồng bộ và xuống cấp. Xã không có thế mạnh về các ngành nghề. Hơn 7.000 dân trong xã chủ yếu sống bằng nghề làm ruộng và chăn nuôi nhỏ lẻ nên trong quá trình tổ chức thực hiện xây dựng nông thôn trên địa bàn xã gặp không ít khó khăn.
Trung tâm hành chính xã Tam An. Ảnh: QM
Từ khi được tỉnh chọn là 1 trong 50 xã điểm thực hiện xây dựng nông thôn mới, lãnh đạo xã xác định đây là thời cơ thuận lợi để phát triển sản xuất nông nghiệp, xây dựng diện mạo mới cho vùng nông thôn. Vì vậy, để chương trình xây dựng nông thôn mới thành công, lãnh đạo xã lựa chọn ra những tiêu chí phù hợp nhằm khai thác hết tiềm năng, thế mạnh của địa phương; tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền đến cán bộ, đảng viên và nhân dân thấy rõ vị trí quan trọng của chương trình, nhằm huy động tối đa sự tham gia đóng góp của nhân dân. Xã đã tổ chức thành công lễ phát động xây dựng nông thôn mới kết hợp với Hội trại văn hóa - thể thao để chuyển tải các nội dung cần tuyên truyền đến với mọi người dân thông qua các hình thức như: Hội trại, hội thi mô hình nhà lều, cổng trại, trưng bày mô hình sa bàn định hướng nông thôn mới của từng thôn, trưng bày giới thiệu các sản phẩm về kết quả phát triển kinh tế, thi tìm hiểu về kiến thức xây dựng xã nông thôn mới...
Những việc làm trên đã góp phần quan trọng trong chuyển biến tư tưởng, nâng cao nhận thức của nhân dân về xây dựng xã nông thôn mới. Cùng với đó, Đài truyền thanh xã thường xuyên, liên tục thông tin về mục tiêu của Chương trình xây dựng nông thôn mới, khuyến khích mọi tầng lớp trong xã hội cùng tham gia.
Nhờ sự đồng thuận của nhân dân, sau hai năm (2011 - 2012) thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới, chính quyền xã Tam An đã chỉ đạo hoàn thành trên 80% (282,7/350 ha) việc dồn điền đổi thửa đất nông nghiệp theo tiêu chí xây dựng nông thôn mới; quy hoạch được ba mô hình sản xuất tập trung: vùng sản xuất lúa giống (l06 ha), vùng sản xuất rau chuyên canh (11 ha) và vùng sản xuất màu (46 ha) và đã triển khai thực hiện thành công hạ cánh đồng mẫu lớn trên 100 ha từ vụ đông xuân 2012 - 2013.
Ủy ban nhân dân xã đã mua hỗ trợ 32 công cụ sạ hàng, hỗ trợ 300.000 đồng/ha để nhân dân ngâm ủ giống tập trung và kéo sạ hàng, hỗ trợ Ban nhân dân thôn 100.000 đồng/ha để thực hiện vận động, chỉ đạo nhân dân sản xuất trên diện tích cánh đồng mẫu theo quy trình 3 giảm, 3 tăng mang lại thu nhập cao (trên 120 triệu đồng/ha/năm); vận động nhân dân mua 14 máy (7 máy cày và 7 máy gặt) phục vụ sản xuất nông nghiệp với tổng kinh phí đầu tư 2,19 tỷ đồng (trong đó, Nhà nước hỗ trợ gần 500 triệu đồng), góp phần tăng tỷ lệ áp dụng cơ giới hóa vào sản xuất và thu hoạch trên 70%.
Song song với việc đẩy mạnh phát triển sản xuất, xã đã chú trọng đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ dân sinh và phát triển sản xuất. Đến nay, Tam An là 1 trong 13 xã của tỉnh đạt tiêu chí về giao thông nông thôn. Xã đang tập trung xây dựng 5 đập chắn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp; tổ chức nâng cấp nhà văn hóa xã, khu tưởng niệm anh hùng liệt sĩ, trụ sở làm việc Hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân, trạm y tế xã. Đặc biệt , xã đã vận động thu quỹ thiết chế văn hóa để xây dựng cổng ngõ, tổ đoàn kết, tu sửa mua sắm đồ dùng sinh hoạt các thiết chế văn hóa thôn, nên 7/7 thôn đều có nhà sinh hoạt văn hoá đạt chuẩn. Công tác bảo vệ môi trường cũng ngày càng được toàn dân tham gia hưởng ứng, không còn tình trạng vứt rác thải ra môi trường
Hằng năm, ủy ban nhân dân xã luôn quan tâm chỉ đạo công tác kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm, tổ chức phun thuốc khử độc tiêu trùng tại hai chợ, các điểm giết mổ gia súc và các trang trại, gia trại trên địa bàn nhằm bảo đảm môi trường, đồng thời, góp phần hạn chế được việc phát sinh và bùng phát lây lan dịch bệnh trên toàn xã...
Xã đã huy động được tổng các nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn mới từ năm 2010 đến năm 2012 trên 42,358 tỷ đồng, trong đó: Ngân sách Trung ương 2,198 tỷ đồng (chiếm 5,2%), ngân sách tỉnh 11,084 tỷ đồng (chiếm 26,2%), ngân sách huyện 12,898 tỷ đồng (chiếm 30,4%), ngân sách xã 3,28 tỷ đồng (chiếm 8,3%), tổ chức - doanh nghiệp 412 triệu đồng (chiếm 1%) và nhân dân đóng góp 12,248 tỷ đồng (chiếm 28,9%).
Ông Bùi Văn Toàn - Chủ tịch ủy ban nhân dân xã kiêm Trưởng Ban quản lý cho biết: Thành công của xã Tam An hôm nay chính là nhờ giữa Đảng bộ và nhân dân đã có sự thống nhất rất cao trong quá trình triển khai nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới. Và khi đã quyết tâm, khi lòng dân đã thuận, thì khó khăn mấy cũng rất dễ vượt qua. Ban chỉ đạo, Ban quản lý, các Ban phát triển thôn luôn bám sát 19 tiêu chí về nông thôn mới, xây dựng quy chế làm việc, phân công nhiệm vụ cho từng thành viên một cách rõ ràng từng người phụ trách từng tiêu chí.
Khi chọn làm điểm, xã mới đạt được 6 tiêu chí: Chợ, bưu điện, giáo dục, hình thức tổ chức sản xuất, hệ thống tổ chức chính trị và an ninh trật tự - xã hội. Với 13 tiêu chí còn lại, Ban chỉ đạo đã xác định được bốn lĩnh vực cần dành sự ưu tiên đặc biệt, đó là: Giao thông, thuỷ lợi, thiết chế văn hóa và vệ sinh môi trường. Tuy nhiên, điểm khó nhất cần tập trung đột phá là tìm nguồn vốn đầu tư, vì ngân sách địa phương eo hẹp, kinh phí hỗ trợ của chương trình không nhiều... Phát huy truyền thống là xã Anh hùng trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, chính quyền và nhân dân Tam An không ỷ lại, trông chờ vào đầu tư của Nhà nước, mà chủ động chung tay xây dựng quê hương, cùng với nhân dân bàn bạc xem việc gì, công trình gì cần làm trước, cần triển khai ngay thì đồng thuận cùng làm. Làm phải rõ ràng, công khai từng việc để người dân thấy rõ hiệu quả và đóng góp xây dựng. . . Đồng thời, lãnh đạo đã phân công và giao nhiệm vụ cho các cán bộ chủ chốt của xã làm việc cụ thể với các vị chức sắc, có uy tín trong các dòng họ, với các hội đồng hương ở các tỉnh thành, các chủ doanh nghiệp là con em quê hương... để kêu gọi đầu tư, hỗ trợ.
Từ cách làm này, đã góp phần và tạo điều kiện cho xã hoàn thành 19/19 tiêu chí, trong đó có những tiêu chí quan trọng như: Quy hoạch, giao thông nông thôn, y tế, cơ sở vật chất văn hóa, nhà ở dân cư và thu nhập, phấn đấu đến năm 2015 sẽ đạt chuẩn xã nông thôn mới. Tuy nhiên, đến năm 2014, xã Tam An đã được UBND tỉnh công nhận đạt chuẩn NTM, về đích trước 01 năm so với kế hoạch đề ra. Tổng kinh phí thực hiện trong 5 năm qua hơn 59 tỷ đồng, trong đó huy động nhân dân đóng góp hơn 22 tỷ đồng. Đến nay, toàn xã đã phát huy giá trị đạt được của 100 ha cánh đồng mẫu lúa và 20 ha cánh đồng màu. Tổng giá trị sản xuất nông nghiệp năm 2014 đạt hơn 82 tỷ đồng, tăng 1,4 lần so với năm 2010. Hoạt động thương mại, dịch vụ phát triển đều ở các khu dân cư. Giá trị thương mại, dịch vụ năm 2014 đạt hơn 145 tỷ đồng, tăng bình quân hằng năm trên 16%. Thu nhập bình quân đầu người năm 2015 đạt hơn 25 triệu đồng. Tỷ lệ hộ nghèo giảm chỉ còn 3,4%; đời sống nhân dân có nhiều chuyển biến...
Từ cách làm này, đã góp phần và tạo điều kiện cho xã hoàn thành 19/19 tiêu chí, trong đó có những tiêu chí quan trọng như: Quy hoạch, giao thông nông thôn, y tế, cơ sở vật chất văn hóa, nhà ở dân cư và thu nhập. Kết quả thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới trong 4 năm qua đã góp phần chuyển dịch dần cơ cấu kinh tế theo hướng tích cực, tỷ trọng giữa các ngành nông nghiệp – tiểu thủ công nghiệp – thương mại dịch vụ cuối năm 2014 đạt (23,6 - 34,8 - 41,6)%. Tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh và bền vững. Cuối năm 2014, giảm còn 81 hộ nghèo, tỷ lệ 4,3%. Tỷ lệ lao động có việc làm thường xuyên trên 90%, tỷ lệ lao động qua đào tạo chiếm trên 40%. Lao động phi nông nghiệp từ 34,3% năm 2010, tăng lên 53,2% vào cuối năm 2014. Đời sống tinh thần, vật chất của người dân từng bước được nâng lên, thu nhập bình quân của người dân cuối năm 2015 đạt hơn 25 triệu đồng/người/năm, tăng 2,4 lần so với năm 2010.
Với những hướng đi đúng đắn, phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương, bám sát chủ trương chỉ đạo của UBND các cấp, cùng với sự nỗ lực không ngừng của hệ thống chính trị xã Tam An, tháng 5/2014, xã vinh dự được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen về những thành tích trong phong trào xây dựng nông thôn mới. Đến cuối năm 2014, xã đã được UBND tỉnh kiểm tra, công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới. Đồng thời, xã Tam An cũng là một trong những điển hình tiên tiến được biểu dương tại Đại hội Thi đua yêu nước tỉnh Quảng Nam lần thứ VII năm 2015.
Từ thực tế xã Tam An, có thể xem đây là những bài học kinh nghiệm bổ ích trong quá trình chỉ đạo, triển khai thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới tại các địa phương./.