Ứng xử như thế nào với thị trường vàng?
(ĐCSVN) - Thời gian qua và đến thời điểm hiện tại, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đưa ra nhiều giải pháp để can thiệp thị trường vàng, song dường như "cơn khát" vàng của người dân vẫn chưa dừng lại. Nhu cầu mua vàng của người dân liên tục lên cao khi tại các điểm bán vàng của ngân hàng thương mại, người dân đứng xếp hàng dài dằng dặc, chen lấn, chờ đợi. Cần ứng xử như thế nào với thị trường vàng vẫn là một bài toán chưa có lời giải...
 |
| Hình ảnh người dân xếp hàng dài tại điểm bán vàng của Công ty SJC (Ảnh: M.P) |
Theo chuyên gia kinh tế - TS Cấn Văn Lực, Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đang đi đúng hướng trong bình ổn thị trường vàng, song cần các giải pháp quyết liệt, rốt ráo hơn nữa. Các giải pháp hiện nay vẫn chỉ là giải pháp tình thế. Về lâu dài, cần tăng cung hợp lý cho thị trường vàng, cho phép doanh nghiệp đủ điều kiện được nhập khẩu vàng. Theo tính toán của Hội đồng Vàng thế giới, cầu vàng của Việt Nam mỗi năm khoảng 50 tấn, tức nếu nhập khẩu sẽ mất khoảng 3 tỷ USD - con số không phải quá ghê gớm. Ngoài ra, NHNN cũng nên bỏ độc quyền xuất nhập khẩu vàng và độc quyền sản xuất vàng, đồng thời sửa đổi toàn diện Nghị định 24/2012/NĐ-CP.
Tóm lại, với thị trường vàng, NHNN nên khu trú lại để quản lý. NHNN chỉ nên quản lý vàng miếng vì liên quan đến ngoại hối, còn vàng trang sức mỹ nghệ thì nên để thị trường tự điều tiết.
Tính đến thời điểm hiện tại, NHNN đã trải qua hơn 1 tuần thực hiện triển khai phương án bình ổn giá vàng, bằng cách bán vàng trực tiếp cho 4 ngân hàng thương mại nhà nước thông qua mạng lưới của nhóm Big4 ngân hàng và Công ty Vàng bạc Đá quý Sài Gòn SJC để sẵn sàng để bán vàng cho người dân. Cách làm mới đã nhanh chóng hạ nhiệt giá vàng từ đỉnh 92,4 triệu đồng/ lượng được thiết lập vào ngày 12/5 để nay chỉ về quanh vùng 74,98 – 76,98 triệu đồng/lượng (mua vào - bán ra).
Song điều đáng lưu ý, thị trường trong nước vẫn ghi nhận lượng người mua vàng tăng vọt, kéo theo việc mua vàng cũng trở nên khó khăn, chưa kể tình trạng vàng hai giá cũng xuất hiện. Một cảnh tượng thường xuyên được bắt gặp tại các điểm bán vàng là nhiều người dân xếp thành hàng dài chờ đến lượt mua. Có những nơi xuất hiện cảnh chen lấn, chờ đến giờ mở cửa. Thậm chí có nhiều khách hàng xếp hàng từ 3-4 giờ sáng để hi vọng có cơ hội mua được vàng.
Một khách hàng khác cũng cho biết, có tiền muốn mua vàng cũng khó khi thường xuyên thấy cảnh xếp hàng, chen chúc chờ ở ngoài sảnh ngân hàng cả buổi sáng vẫn không mua được vàng.
Trên một số diễn đàn về vàng, nhiều câu hỏi được đặt ra, muốn mua vàng thì mua vàng ở đâu.
Chính NHNN cũng phát đi thông tin, hiện nay trên thị trường đang lan truyền thông tin về việc NHΝΝ thiếu vàng để bán. Tại nhiều điểm bán vàng, có đối tượng thuê người xếp hàng mua gom vàng với mục tiêu đẩy giá, hưởng chênh lệch, gây bất ổn thị trường và thiệt hại cho nền kinh tế.
Do đó, NHNN đề nghị Bộ Công an chỉ đạo các đơn vị liên quan kịp thời phối hợp xác minh và xử lý nghiêm các hành vi tung tin thất thiệt, đầu cơ, trục lợi, thao túng thị trường. Bên cạnh đó, chỉ đạo công an các địa phương phối hợp đảm bảo an ninh tại các địa điểm bán vàng của các ngân hàng thương mại nhà nước, Công ty TNHH MTV Vàng bạc đá quỹ Sài gòn - SJC; hạn chế tình trạng các đối tượng có dụng ý xấu thuê người xếp hàng mua gom vàng, gây mất trật tự trị an ninh.
Mới đây, để quản lý thị trường vàng, nhiều chuyên gia còn đề xuất đánh thuế giao dịch vàng.
PGS.TS Nguyễn Thị Mùi, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia đề xuất: NHNN cần sớm kiến nghị Bộ Tài chính xây dựng các chính sách thuế đối với vàng.
Theo bà Nguyễn Thị Mùi, việc áp dụng các chính sách thuế đối với thị trường vàng trong nước sẽ góp phần giảm bớt nhu cầu vàng của một số bộ phận nhà đầu tư và thị trường, đặc biệt đối với những đối tượng mua vàng với mục đích đầu cơ, tích trữ, thao túng giá vàng. Giải pháp trên cũng có thể ảnh hưởng tâm lý của người tiêu dùng, khiến họ chuyển sang các kênh đầu tư khác, từ đó giúp kiểm soát giá vàng.
Bên cạnh đó, việc áp dụng thuế sẽ đảm bảo công bằng trong hoạt động kinh doanh vàng và tạo môi trường kinh doanh lành mạnh. Hiện nay các lĩnh vực chứng khoán, bất động sản…. cũng đang áp dụng thuế thu nhập cá nhân, do đó mua bán vàng cũng nên áp dụng chính sách thuế phù hợp.
Cùng quan điểm, GS. TS Hoàng Văn Cường, Ủy viên Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội cho rằng, giữa việc nhập khẩu vàng vào làm vàng nguyên liệu cho việc chế biến trang sức và nhập khẩu vào làm vàng miếng trao đổi thì hai mục tiêu này khác nhau nhưng dù thế nào thì cũng phải thu thuế.
TS. Lê Xuân Nghĩa, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia cũng cho rằng, công cụ hữu hiệu nhất là thuế, nếu không khuyến khích thì thuế cao, còn không thì giảm xuống. Việc chống buôn lậu đôi khi dùng các biện pháp hành chính không hiệu quả bằng thuế.
Tương tự, TS.Trương Văn Phước nguyên Quyền Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia cũng cho rằng, việc hạn chế vàng cũng là cần thiết, đáp ứng có giới hạn, đáp ứng quyền tự do tiếp cận vàng nhưng cũng cần phải tôn trọng quyền tự do tiếp cận các mặt hàng thiết yếu trong nền kinh tế.
Theo ông, thuế là một công cụ điều tiết của bất cứ Nhà nước nào. Bất động sản hay vàng hay bất kỳ nguồn thu nào khác. “Đến một lúc nào đó, tôi nghĩ rằng Nhà nước cũng có thể sử dụng thuế để điều tiết, không chỉ là điều tiết thu nhập mà còn điều tiết hành vi của người tiêu dùng”, ông Phước cho hay.
Các chuyên gia cũng đưa ra những cảnh báo để người dân thận trọng khi mua vàng. Theo TS.Trương Văn Phước, Ngân hàng Nhà nước bán vàng cho 4 ngân hàng thương mại nhà nước và Công ty SJC và giá vàng đã xuống khiến người dân tập trung mua vàng rất lớn. Với góc nhìn của biến động thị trường, TS.Trương Văn Phước cho rằng, lúc này người dân cần hết sức thận trọng vì chỉ một động thái ngân hàng trung ương Trung Quốc ngưng mua vàng cho dự trữ của họ thì giá vàng mỗi đêm giảm xuống từ 80 đến 100 USD, cũng như nhiều biến số kinh tế của Mỹ và Châu Âu…
Về phía cơ quan quản lý, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Quang Dũng cho biết, Ngân hàng Nhà nước đánh giá sức hấp dẫn của vàng còn rất lớn; nhu cầu dự trữ vàng trong dân lớn, do đó, cần nghiên cứu khai thác nguồn lực vàng vào sản xuất kinh doanh. Mặt khác, tình trạng đô la hóa, vàng hóa vẫn tồn tại trong nền kinh tế, việc xử lý cần thời gian./.