Triển khai tiêm vaccine thế hệ mới phòng viêm màng não mô cầu
(ĐCSVN) – Lần đầu tiên ở Việt Nam triển khai tiêm vaccine thế hệ mới phòng bệnh viêm màng não do vi khuẩn não mô cầu nhóm B gây ra. Vaccine này được tiêm cho cả trẻ em và người lớn.
Ngày 23/2, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC cùng Tập đoàn dược phẩm GSK (Anh) chính thức ra mắt và triển khai tiêm vaccine thế hệ mới phòng viêm màng não do vi khuẩn não mô cầu nhóm B gây ra.
 |
| Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC và Tập đoàn dược phẩm GSK (Anh) ra mắt và triển khai tiêm vaccine thế hệ mới phòng viêm màng não do vi khuẩn não mô cầu nhóm B. |
Sau gần 40 năm, từ khi vaccine phòng viêm màng não mô cầu nhóm B, C (Cuba) ra đời trên thế giới và đưa vào sử dụng nhiều năm, đây là lần đầu tiên Việt Nam có thêm một loại vaccine phòng viêm màng não mô cầu nhóm B tương tự, được sản xuất theo công nghệ mới, tăng cao hiệu quả bảo vệ và độ an toàn khi sử dụng.
Bà Vũ Thị Thu Hà, Giám đốc Cung ứng của Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết, VNVC là hệ thống trung tâm tiêm chủng đầu tiên tại Việt Nam có vaccine phòng bệnh viêm màng não do não mô cầu nhóm B thế hệ mới do GSK sản xuất tại Ý. Vaccine hiện đã có mặt tại 165 trung tâm VNVC trên cả nước.
Ngay trong ngày 23/2, VNVC đã triển khai tiêm vaccine này cho hàng nghìn trẻ em và người lớn trên toàn quốc. Điều này đặc biệt có ý nghĩa khi vaccine phòng viêm màng não mô cầu nhóm B, C của Cuba ở trong tình trạng khan hiếm khá lâu trên thị trường, khiến nhiều trẻ em chưa được tiêm vaccine này theo phác đồ.
Theo bà Elena De Angelis, Giám đốc Y khoa Quốc gia, Công ty GSK Việt Nam, vaccine mới này được đưa vào sử dụng tại Việt Nam kỳ vọng giảm thiểu tác động tàn khốc của bệnh viêm màng não do não mô cầu, đặt mục tiêu bảo vệ hơn một triệu trẻ sơ sinh Việt Nam khỏi căn bệnh này bằng vaccine trong 5 năm tới.
Bà Elena De Angelis nhấn mạnh, hiện có tới 1 trong 6 người mắc bệnh viêm màng não do vi khuẩn tử vong và 1 trong 5 số người bị ảnh hưởng phải chịu hậu quả suốt đời.
Vaccine phòng viêm màng não mô cầu B thế hệ mới được chỉ định tiêm cho trẻ em từ 2 tháng tuổi và người lớn đến 50 tuổi. Việc tiêm sớm cho trẻ em và mở rộng tuổi chỉ định đến tận 50 tuổi sẽ giúp thêm nhiều người được bảo vệ trước căn bệnh nguy hiểm này, đặc biệt là nhóm nguy cơ cao là trẻ nhỏ và nhóm thường bị bỏ quên tiêm chủng như thanh thiếu niên, người lớn, người có bệnh nền như tim mạch, đái tháo đường, phổi tắc nghẽn mãn tính, thận mãn tính…
Được biết, tính đến tháng 7/2023, vaccine mới này đã được phê duyệt tại 52 quốc gia, trong đó 14 nước đưa vào chương trình tiêm chủng quốc gia như Anh, Ý, Bồ Đào Nha…
Bệnh viêm màng não do não mô cầu (nhóm B) là bệnh truyền nhiễm đặc biệt nguy hiểm, có thể gây tử vong chỉ trong 24 giờ từ khi phát bệnh hoặc gánh nặng tàn tật suốt đời đối với người sống sót như đoạn chi, điếc, mù lòa, chậm phát triển, thiểu năng trí tuệ... Bệnh còn nguy hiểm khi thường được phát hiện muộn, dễ nhầm lẫn trong chẩn đoán, dẫn đến khó điều trị kịp thời. Trẻ càng nhỏ, các dấu hiệu càng khó nhận diện.
Để phòng bệnh do não mô cầu khuẩn, các chuyên gia y tế khuyến cáo, trẻ từ 2 tháng tuổi và người lớn, nhất là người mắc các bệnh lý mạn tính cần tiêm vaccine phòng ngừa sớm. Các nhóm huyết thanh phòng các chủng gây viêm màng não không phòng ngừa chéo, nên dù trẻ đã được chủng ngừa nhóm B vẫn hoàn toàn có thể nhiễm nhóm A, C, Y và W. Do đó, ngoài tiêm vaccine phòng viêm màng não do não mô cầu nhóm B, người dân vẫn cần chú ý tiêm thêm vaccine phòng nhóm A, C, Y và W.
 |
| Hệ thống tiêm chủng VNVC tiêm vaccine thế hệ mới viêm não mô cầu cho trẻ. |
Não mô cầu có thể gây tử vong đột ngột, chỉ trong vòng 24 giờ đồng hồ
Bác sĩ Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết, viêm màng não mô cầu là bệnh truyền nhiễm cấp tính, lây qua đường hô hấp. Vi khuẩn tồn tại trong vùng hầu họng, mũi và lây lan thông qua tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết, nước bọt từ người mang mầm bệnh.
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) thống kê mỗi năm thế giới có khoảng 1,2 triệu ca mắc viêm màng não và 135.000 ca tử vong do vi khuẩn não mô cầu.
Tại Việt Nam, theo thống kê từ Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, viêm màng não mô cầu có tỷ lệ mắc cao, lên đến khoảng 2,3/100.000 dân. Đây là một trong 10 bệnh truyền nhiễm có tỷ lệ tử vong cao nhất nước, lên đến 0,03/100.000 dân. Mỗi năm, nước ta vẫn ghi nhận hàng chục ca mắc viêm màng não do não mô cầu các nhóm khác nhau.
Bệnh gây nhiều biến chứng nguy hiểm như: viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết, viêm phổi, viêm khớp, viêm tai giữa, viêm màng ngoài tim... Trong đó viêm màng não và nhiễm khuẩn huyết là hai bệnh thường gặp và diễn tiến đột ngột nhất, có thể dẫn tới tử vong chỉ trong vòng 24 giờ.
Bệnh đặc trưng bởi các dấu hiệu như nôn vọt, cứng cổ, sợ ánh sáng, xuất hiện tử ban (nốt ban đỏ) hình sao... Tuy nhiên, các triệu chứng ban đầu của bệnh thường không rõ ràng và giống bệnh do virus thông thường như nhức đầu, đau họng, sốt, buồn nôn… khiến bệnh dễ bị chẩn đoán sai, tỷ lệ tử vong lên đến 50% nếu không điều trị. Mặt khác, dù được điều trị kịp thời và tích cực, bệnh cũng có tỷ lệ tử vong cao, lên đến 15%. Có đến 20% bệnh nhân sống sót sau não mô cầu phải chịu nhiều di chứng về thể chất và tinh thần như cắt cụt chi, điếc, mù lòa, rối loạn tâm lý, thiểu năng trí tuệ…
Cùng đó, bệnh cũng để lại gánh nặng lớn về tinh thần, kinh tế cho người bệnh và người thân trong gia đình. Ước tính chi phí điều trị cho một ca viêm màng não mô cầu rất tốn kém. Tại Việt Nam, các ca bệnh viêm màng não mô cầu được điều trị tốn chi phí hàng trăm triệu đến hàng tỷ đồng, chưa kể các chi phí nuôi dưỡng, chăm sóc cho người có các di chứng sức khoẻ nặng sau này cũng vô cùng tốn kém. Tuổi càng nhỏ, chi phí điều trị và theo dõi các di chứng lâu dài càng lớn./.