"Tăng trưởng thật kỳ lạ: Tăng thần kỳ, rơi tự do"
(ĐCSVN) – Tăng trưởng giữa các quý đột ngột, không theo logic thông thường, các quý cuối năm tăng trưởng rất cao nhưng sang quý I đầu năm sau liền kề lại giảm xuống rất nhanh và đột ngột - đại biểu Hoàng Quang Hàm (Phú Thọ) nói về tốc độ tăng trưởng.
- Toàn văn Báo cáo kết quả thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2017; Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2018
- Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc: Sẽ đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 6,7% năm 2017
Sáng 31/10, Quốc hội bắt đầu thảo luận ở Hội trường về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2017; kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, dự toán ngân sách nhà nước, phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2018 và kế hoạch tài chính - ngân sách nhà nước 3 năm quốc gia 2018 - 2020.
GDP “rơi tự do” quý đầu năm?
Các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Hoàng Quang Hàm (Phú Thọ), Ngô Sách Thực (Bắc Giang), Nguyễn Bắc Việt (Ninh Thuận), Nguyễn Sỹ Cương (Ninh Thuận)… nhất trí với đánh giá của Chính phủ về việc bảo đảm mục tiêu tổng quát theo Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2017. Về cơ bản, các giải pháp điều hành chính sách kinh tế vĩ mô đã được kiên trì thực thi đúng hướng và phù hợp diễn biến thị trường, nền kinh tế duy trì được ổn định, môi trường đầu tư kinh doanh tiếp tục được cải thiện, dần thiết lập nền tảng cho tăng trưởng kinh tế.
Tuy vậy, theo các đại biểu, ưu điểm thì rất lớn, rất căn bản nhưng nhược điểm của bộ máy hành chính nhà nước thì không phải là không đáng đề cập.
Một trong những phát biểu đáng chú ý trong phiên thảo luận sáng nay là phát biểu của đại biểu Hoàng Quang Hàm (Phú Thọ) về tốc độ tăng trưởng.
Theo đại biểu Hoàng Quang Hàm, nhiều cử tri cho rằng số liệu tăng trưởng trong các năm gần đây không hợp lý, tăng trưởng giữa các quý đột ngột, không theo logic thông thường, các quý cuối năm tăng trưởng rất cao nhưng sang quý I đầu năm sau liền kề lại giảm xuống rất nhanh và đột ngột. Theo đại biểu: “Nếu lý giải do quý I vào dịp Tết nên sản xuất giảm sút thì không thuyết phục vì được bù đắp bởi tiêu dùng và du lịch nên có giảm sút cũng không thể giảm quá sâu. Do quy trình ngân sách theo năm nên đầu năm chí ít cũng không thể làm tốc độ tăng trưởng giảm quá nhanh vì quý I có thể giảm chi đầu tư nhưng các khoản chi khác vẫn phải chi và chi tiêu ngân sách chỉ tác động một phần đến tăng trưởng. Đồng thời sản xuất cũng không thể đình trệ đột ngột trên diện rộng để GDP "rơi tự do" như diễn biến mấy năm gầy đây. Thật kỳ lạ!”.
Đại biểu dẫn chứng “Nếu quý IV năm 2015, cả nước hân hoan với tốc độ tăng trưởng đạt 7,01% thì quý I năm 2016 rơi thẳng xuống 5,48%. Mức tăng trưởng này nhích lên trong quý II, III và đạt mức cao 6,68% trong quý IV năm 2016, nhưng lại đột ngột giảm ngay ở quý I năm 2017 còn 5,1%. Và GDP lại đang tăng tốc rất thần kỳ ở những quý cuối năm 2017 (quý III đạt 7,46% và dự báo quý IV là 7,31%). Còn quý I năm 2018 có thoát khỏi quy luật bất thường này hay không thì chưa rõ?”
Với số liệu trên, đại biểu cho biết, cử tri cho rằng nếu thống kê tốt, không có nghi vấn gì thì tăng trưởng đang có những điểm nghẽn rất bất hợp lý, trái với logic thông thường, nên đề nghị Chính phủ phải làm rõ và có giải pháp khắc phục ngay, không để tình trạng này tiếp tục xảy ra ở quý I năm 2018 và quý I các năm sau.
Về dự toán ngân sách năm 2018, đại biểu đề nghị Chính phủ cần nhìn nhận nghiêm túc, có giải pháp khắc phục với nhiều vấn đề như: Ngân sách Trung ương hạn hẹp, khó khăn trong bố trí cho các công trình dự án quan trọng nhưng hỗ trợ chi đầu tư cho đầu tư địa phương dàn trải, vượt quy định của Luật Ngân sách nhà nước; Bội chi cao, nợ công sát trần, thu ngân sách dự báo không đạt kế hoạch trung hạn nhưng kỷ luật tài khoá chưa nghiêm; Thực hiện tự chủ các đơn vị sự nghiệp triển khai chậm và hiệu quả thấp nên giảm chi ngân sách không cao...
Để khắc phục những hạn chế nêu trên, đại biểu đề nghị Chính phủ cần kịp thời cải cách chính sách thu, thực hiện nghiêm chủ trương giảm biên chế, giao dự toán theo đúng biên chế được giao; đẩy nhanh quá trình đổi mới cơ chế tự chủ cho các đơn vị sự nghiệp để giảm chi ngân sách, đặc biệt phải cân nhắc khoán chi không thường xuyên, mua sắm sửa chữa lớn cho các đơn vị có nguồn thu lớn đã tự chủ được kinh phí hoạt động thường xuyên; Tăng thu tiết kiệm chi phải ưu tiên giảm bội chi trả nợ; quản lý chặt chẽ việc ký kết và sử dụng vốn vay ODA...
"Trên nóng dưới lạnh", bộ máy bên dưới thờ ơ
Phát biểu tại hội trường, đại biểu Nguyễn Sỹ Cương thẳng thắn cho rằng hạn chế là dễ nhận ra trong năm đầu tiên của nhiệm kỳ Chính phủ là tình trạng "trên nóng, dưới lạnh". Trong khi Chính phủ thì trách nhiệm, quyết liệt thì bộ máy hành pháp bên dưới ở một số nơi còn thờ ơ và không làm tròn nhiệm vụ.
Vị đại biểu này đưa ra hai vấn đề để làm rõ nhận xét trên là tình trạng buôn lậu và tình trạng phá rừng.
Nói về tình trạng buôn lậu, đại biểu Nguyễn Sỹ Cương đánh giá, dù trong báo cáo của Chính phủ chỉ nêu được 1 câu “tình trạng buôn lậu vẫn đang xảy ra” nhưng trong thực tế tình trạng buôn lậu đã và đang rất sôi động trên đất liền và trên biển. Thiệt hại do buôn lậu mang lại cho nền kinh tế là rất lớn nhưng không có một cơ quan có trách nhiệm nào đưa ra con số thống kê để từ đó có giải pháp hữu hiệu. Đại biểu cho hay, nói đến buôn lậu thì phải nói tới buôn lậu thuốc lá. Mang một bịch thuốc lá lậu mà ông mua được trong 3 ngày đi khảo sát tại một số tỉnh ở phía nam, ông nhận xét: “Qua chuyến đi thực tế, tôi nhận thấy một số điều: vận chuyển thuốc lá lậu khá công khai ở những thời điểm trong ngày; thuốc lậu bán công khai ở khắp các chợ... Trong gần 3 ngày đi thực tế, chỉ mong một lần được gặp các lực lượng chức năng đi kiểm tra kiểm soát nhưng tuyệt nhiên không thấy bất cứ lực lượng nào”.
Theo đại biểu Nguyễn Sỹ Cương, bên cạnh việc tăng cường chống buôn lậu thì những giải pháp khác cũng cần được xem xét kỹ lưỡng. “Chúng ta cứ đề nghị tăng thuế vì cho rằng giá thuốc lá của ta rẻ. Việc tăng thuế theo lộ trình là cần thiết nhưng hiện tại thuốc lá sản xuất trong nước loại rẻ nhất có giá khoảng 10 nghìn đồng/bao, trong khi đó thuốc lá lậu nhiều loại tôi mua có 4 nghìn. Vì vậy việc tăng thuế thuốc lá vô tình lại kích cầu cho buôn lậu, trong khi công tác chống buôn lậu chưa mang lại nhiều kết quả. Một vấn đề nữa là, đề nghị việc bán tiêu thụ trong nước và tái xuất thuốc lá lậu không biết thu về cho ngân sách bao nhiêu nhưng cơ hội để hợp pháp thuốc lá lậu mang lại tác hại rất lớn...” – đại biểu nói
Đại biểu cũng nhấn mạnh tình trạng phá rừng cũng là một minh chứng cho tình trạng "trên nóng, dưới lạnh". Thủ tướng Chính phủ thì yêu cầu đóng cửa rừng tự nhiên nhưng rừng vẫn không được đóng. Những vụ phá rừng lớn nhất tại các địa phương thời gian vừa qua nói lên thực trạng vô hiệu hóa các quyết định của Chính phủ. Theo vị đại biểu này, qua tiếp xúc với một chủ doanh nghiệp trồng rừng thì biết nếu không có sự tiếp tay của chính quyền sở tại và kiểm lâm thì lâm tặc không thể phá rừng đến ghê gớm như vậy. Một cây to có đường kính 1m thì phải 70 - 100 năm mới có được nhưng với lâm tặc thì chỉ cần 16 phút là xong. Một trạm kiểm lâm mỗi một đêm có khoảng 80 - 100 xe máy đi qua, mỗi xe chở khoảng 4 khúc gỗ và phải nộp cho kiểm lâm khoảng 300 - 400 nghìn đồng tiền tiêu cực thì số lợi thu tiền bất chính không nhỏ.
Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương thốt lên: “Có một điều là chính quyền chủ động phá rừng mới thật ghê gớm, nhiều địa phương cứ lập dự án trồng rừng để phá rừng với lí do là tận thu. Xin thưa cứ phá rừng tan hoang, rồi lãnh đạo địa phương mới đến kiểm tra, xem xét và cho ý kiến chỉ đạo mà không chịu bất cứ hình thức kỷ luật nào thì không biết đến bao giờ lệnh đóng cửa rừng của Thủ tướng mới trở thành hiện thực?”./.