Quản lý chặt khoản viện trợ không hoàn lại, không để xảy ra thất thoát, lãng phí
(ĐCSVN) – Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị Chính phủ cần quản lý chặt chẽ các khoản viện trợ không hoàn lại, không để xảy ra thất thoát, lãng phí và xác định trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương trong việc tiếp nhận các khoản viện trợ không hoàn lại.
 |
| Toàn cảnh phiên họp. Ảnh: QH |
Tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 9, sáng 15/3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét việc bổ sung dự toán ngân sách nhà nước vốn viện trợ không hoàn lại của nước ngoài (thuộc nhiệm vụ chi thường xuyên) năm 2020; bổ sung dự toán ngân sách nhà nước vốn viện trợ không hoàn lại của nước ngoài (nguồn chi thường xuyên) năm 2021.
Đề nghị bổ sung dự toán thu, chi ngân sách trung ương
Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách (TCNS) Nguyễn Phú Cường cho biết, theo Tờ trình số 50/TTr-CP về việc bổ sung dự toán NSNN nguồn vốn viện trợ không hoàn lại của nước ngoài (nguồn chi thường xuyên) năm 2020, thì khoản viện trợ 1.413,387 tỷ đồng là khoản phát sinh trong năm 2020 đã được các cơ quan Trung ương thực nhận nhưng chưa có dự toán được giao.
Chính phủ đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) bổ sung dự toán thu, chi ngân sách trung ương nguồn viện trợ nước ngoài (chi thường xuyên) và phân bổ chi tiết số tăng thu năm 2020 là 1.413,387 tỷ đồng.
Thường trực Ủy ban TCNS nhận thấy, việc tiếp nhận và đưa vào sử dụng viện trợ không hoàn lại là cần thiết và hợp lý; không thể chờ có dự toán mới tiếp nhận và thực hiện. Do vậy, Thường trực Ủy ban TCNS đề nghị bổ sung vào dự toán thu, chi NSNN để bảo đảm đủ căn cứ pháp lý thực hiện, hạch toán, quyết toán NSNN năm 2021 theo quy định tại Điều 8 của Luật NSNN.
Về thẩm quyền quyết định bổ sung dự toán, Chính phủ xác định đây là số tăng thu và thuộc thẩm quyền quyết định của UBTVQH (căn cứ quy định tại khoản 2 Điều 59 và khoản 5 Điều 20 của Luật NSNN).
Đa số ý kiến cho rằng, để bảo đảm đúng thẩm quyền quyết định, Chính phủ cần trình Quốc hội xem xét, quyết định bổ sung dự toán thu đối với khoản viện trợ nêu trên. Bởi vì, tại khoản 4 Điều 19 của Luật NSNN quy định thẩm quyền của Quốc hội quyết định dự toán NSNN hằng năm. Do vậy, chỉ Quốc hội có thẩm quyền quyết định bổ sung dự toán đối với các khoản chưa có trong dự toán. Việc Chính phủ xác định đây là số tăng thu và thuộc thẩm quyền quyết định của UBTVQH là chưa phù hợp với khoản 4 Điều 19 của Luật NSNN.
Tuy nhiên, một số ý kiến khác cho rằng, một số khoản viện trợ không hoàn lại chưa có dự toán và được chuyển giao sau thời điểm Quốc hội quyết định dự toán NSNN được coi là số tăng thu so với dự toán. Việc Chính phủ trình UBTVQH quyết định bổ sung dự toán số tăng thu NSNN và phân bổ, sử dụng nguồn vốn này là phù hợp với quy định tại điểm b khoản 5 Điều 20 và khoản 2 Điều 59 Luật NSNN.
Quản lý chặt khoản viện trợ không hoàn lại
Cho ý kiến tại Phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị Bộ Tài chính và đơn vị liên quan rà soát chính xác số liệu, cập nhật kịp thời, bổ sung, làm rõ khoản nào là khoản phát sinh thường xuyên theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước. Đồng thời, cần cụ thể các nội dung chi cho các bộ, ngành, địa phương, bảo đảm công khai, minh bạch và xem xét trách nhiệm, rút kinh nghiệm trong việc chậm phân bổ dự toán; thống nhất số liệu kiểm toán nhà nước, kể cả các khoản phát sinh trong thời gian vừa qua liên quan đến viện trợ nước ngoài có liên quan tới công tác phòng chống dịch COVID-19…
Bên cạnh đó, Chủ tịch Quốc hội cũng nêu rõ, căn cứ các quy định của Luật Ngân sách nhà nước, Chính phủ cần hoàn thiện hồ sơ để trình Quốc hội xem xét, quyết định khi trình các vấn đề về quyết toán ngân sách nhà nước.
Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất về việc bổ sung dự toán ngân sách nhà nước nguồn vốn viện trợ không hoàn lại nước ngoài vào chi thường xuyên năm 2020 và năm 2021 để bảo đảm các khoản viện trợ không hoàn lại của nước ngoài đủ điều kiện hạch toán, quyết toán ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, đây là khoản bổ sung dự toán nên cần trình Quốc hội để bảo đảm đúng thẩm quyền.
Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, Chính phủ cần quản lý chặt chẽ các khoản viện trợ không hoàn lại, không để xảy ra thất thoát, lãng phí và xác định trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương trong việc tiếp nhận các khoản viện trợ không hoàn lại, tránh chậm phân bổ dự toán được Quốc hội giao, chậm báo cáo Quốc hội xem xét quyết định bổ sung dự toán thu-chi ngân sách nhà nước; cần thống nhất số liệu kiểm toán nhà nước, kể cả các khoản phát sinh trong thời gian vừa qua liên quan đến viện trợ nước ngoài có liên quan tới công tác phòng chống dịch COVID-19; tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện các văn bản pháp luật, tăng cường kiểm tra, giám sát đối với nguồn viện trợ không hoàn lại, bảo đảm hiệu quả, công khai, minh bạch, cả phần giá trị và hiện vật theo quy định.
Đối với Tờ trình số 50/TTr-CP về việc bổ sung dự toán ngân sách nhà nước nguồn vốn viện trợ không hoàn lại nước ngoài nguồn chi thường xuyên năm 2020, Chính phủ rà soát số liệu, thống nhất với Kiểm toán Nhà nước, hoàn chỉnh hồ sơ để trình Quốc hội xem xét, bổ sung dự toán thu-chi phân bổ chi tiết cho bộ, ngành, địa phương khi trình Quốc hội phê chuẩn quyết toán ngân sách Nhà nước năm 2020.
Đối với Tờ trình số 49/TTr-CP về việc bổ sung dự toán ngân sách nhà nước nguồn viện trợ không hoàn lại của nước ngoài (nguồn chi thường xuyên) năm 2021, Chính phủ cũng phải rà soát, tổng hợp đầy đủ số liệu, thống nhất với Kiểm toán Nhà nước, hoàn chỉnh hồ sơ, báo cáo lại Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, bổ sung dự toán phân bổ chi tiết cho các bộ, ngành, địa phương. Thời gian trình chậm nhất là trước Kỳ họp thứ Tư, tháng 10/2022.
Ngoài ra, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến, hoàn thiện các ý kiến tham gia tại phiên họp, hoàn chỉnh hồ sơ, Tờ trình, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội và cơ quan thẩm tra, chính thức thẩm tra để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội và trình Quốc hội xem xét quyết định./.