Hằng năm ở Việt Nam có hơn 6 triệu người di cư từ nông thôn lên thành thị trong đó, nhóm trẻ trong độ tuổi từ 15-24 chiếm 1/3 tổng số người di cư, một nửa trong số đó là phụ nữ. Một số định cư lâu dài tại các thành phố, tuy nhiên, rất nhiều trường hợp chỉ là nhập cư tạm thời để làm việc. Họ thường làm các công việc gọi là 3D: dirty (bẩn thỉu), dangerous (nguy hiểm) và difficult (khó khăn). Xây dựng và hòa nhập với cuộc sống ở Hà Nội, nếu chỉ trong thời gian ngắn là một nhiệm vụ đầy thử thách với những người phụ nữ trẻ này.

Hình ảnh trong phim

Trong khuôn khổ dự án TRYSPACES nghiên cứu về trải nghiệm không gian công cộng của những người trẻ trong đô thị, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam phối hợp với HealthBridge Việt Nam tổ chức thực hiện và sản xuất bộ phim tài liệu “Lên thành phố - Making our place” về cơ hội tiếp cận không gian công cộng cho nhóm nữ lao động nhập cư tại Hà Nội. 

Bộ phim là thước phim chậm về cuộc sống của những người phụ nữ rời quê hương lên thành phố để tìm kiếm một tương lai tốt đẹp hơn. Họ là chị đồng nát; người giúp việc gia đình theo giờ; là nhân viên bán hàng quần áo; bán hàng online hay là nhân viên gội đầu của một salon tóc nho nhỏ. Với họ, Hà Nội là đích đến hay điểm dừng chân trong cuộc đời để trải nghiệm, trưởng thành và mưu sinh với ước mong thay đổi số phận và tăng thêm thu nhập cho cuộc sống gia đình. 

Bằng phương pháp tiếp cận mới trong nhân học, “Lên thành phố” ra mắt sau 3 tháng sản xuất (tháng 12/2019-tháng 2/2020), đi sâu khai thác câu chuyện chân thật của 7 nữ lao động trẻ nhập cư từ 16-29 tuổi đến từ các tỉnh: Nam Định,Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Đà Nẵng, Quảng Ninh. Chuyện công việc, chuyện gia đình, mối quan hệ với những người xung quanh đã được lột tả một cách khách quan và “chạm” tới cảm xúc của người xem qua chính lời tâm sự, sẻ chia của nhân vật trong phim. Bên cạnh nỗi lo về sinh kế, những người phụ nữ trẻ cũng mang khát khao hòa nhập với cộng đồng, có cơ hội nghỉ ngơi tái tạo sức lao động, thư giãn tại không gian công cộng và các điểm vui chơi trong thành phố…

Với những thước phim giản dị, chân thực, bộ phim đã gắn kết người xem với một thông điệp đầy nhân văn: “Hãy xóa bỏ rào cản, chung tay xây dựng một không gian công cộng an toàn, thân thiện và bình đẳng trong tiếp cận các dịch vụ cho các nữ lao động trẻ nhập cư tại các thành phố lớn”.

Tháng 10/2020, “Lên thành phố - Making our place” tham dự Liên hoan phim Những thành phố tốt đẹp hơn 2020 và vinh dự nhận giải thưởng The Best Next Gen Award (Phim tài liệu về thế hệ tương lai xuất sắc nhất). Phim nằm trong số 25 phim đạt giải thưởng trong tổng số gần 90 phim từ các quốc gia trên thế giới tham dự.

Các giải thưởng được đánh giá và lựa chọn thông qua một hội đồng giám khảo quốc tế uy tín là những người nổi tiếng bao gồm: các nhà đô thị học, kiến trúc sư và các nhà làm phim như Jan Gehl, Christopher Leinberger, Tami Door, Trinity Simons, Ethan Kent, Mick Cornett và Rama Perparim.