Hợp tác giáo dục Việt Nam – Lào: Điểm sáng tăng cường quan hệ
(ĐCSVN) – Trong suốt chặng đường hơn 60 năm qua, quan hệ Việt Nam-Lào ngày càng đi vào chiều sâu, thực chất trên mọi lĩnh vực, đóng góp vào sự phát triển mỗi nước. Ngoài mối quan hệ chính trị gần gũi, giao lưu nhân dân, hợp tác văn hóa, kinh tế, thương mại ngày càng được mở rộng, hợp tác và tài trợ của Việt Nam cho Lào trong lĩnh vực văn hóa – giáo dục cũng là một trong những điểm sáng đóng góp vào việc củng cố và tăng cường quan hệ giữa hai nước.
 |
| Các lưu học sinh Lào tại Việt Nam có thành tích tốt được Đại sứ quán Lào tặng Bằng khen |
Kể từ những năm 1958 cho đến khi giải phóng 1975, Việt Nam đã có những hỗ trợ rất cụ thể giúp Lào xây dựng nền giáo dục quốc dân, xóa mù chữ và tiếp nhận lưu học sinh Lào; Giai đoạn từ năm 1986 – 2010, Việt Nam đã đào tạo cho Lào khoảng 12.000 lưu học sinh; Giai đoạn 2022 – 2020: Có trên 30.000 lưu học sinh Lào tại Việt Nam; Dự kiến giai đoạn 2021-2030 sẽ có 21.300 lưu học sinh Lào (diện hiệp định), ngoài hiệp định thì chưa có số liệu chính xác (nhưng qua theo dõi từ năm 1991 đến nay có khoảng 13.000 sinh viên, như vậy giai đoạn 2021-2030 có khoảng 34.300 lưu học sinh Lào tại Việt Nam). Số liệu thống kê tháng 02/2023 cho thấy: Lưu học sinh Lào chiếm 80% sinh viên quốc tế tại Việt Nam, được phân bổ học tập tại 177 cơ sở giáo dục.
Bên cạnh đó, Việt Nam đã đưa chuyên gia về giáo dục sang giúp Lào biên soạn giáo trình giảng dạy, đào tạo các hệ tại chỗ, tài trợ về tài liệu, sách vở, mở rộng các hình thức đào tạo tại nhiều địa phương ở Lào, góp phần đào tạo và nâng cao trình độ văn hóa con em các bộ tộc vùng sâu, vùng xa của Lào.
Về tài trợ, Việt Nam đã đầu tư xây dựng nhiều công trình tại nhiều tỉnh thành tặng Lào phục vụ hơp tác giáo dục như Hệ thống trường phổ thông dân tộc nội trú ở 4 khu vực: U-đôm-xay, Xa-va-na-khẹt, Chăm-pa-xăc, Xê-công; Trường Trung cấp dạy nghề tỉnh Bó kẹo; Trường Năng khiếu và dự bị đại học dân tộc thuộc Đại học Quốc gia Viêng Chăn; Trường PTTH Pông Khăm tỉnh Luang Pha Bang năm 2012; Trường Dân tộc nội trú tỉnh Xiêng Khoảng năm 2013; Khoa Tiếng Việt trường Đại học Chăm Pa Sak và đại học SuPhaNuVong năm 2018; Trường PTTH hữu nghị Việt – Lào thủ đô Viêng Chăn năm 2018; Trường Trung học nghề kiểu mẫu Hữu nghị Việt – Lào tỉnh Savanakhet năm 2019 và gần nhất là ngày 29/9/2023, Bộ Công an Việt Nam đã xây dựng và bàn giao công trình Học Viện Chính trị cho Bộ Công an Lào.
Các con số trên đã thể hiện sự nỗ lực, quyết tâm và có ý nghĩa quan trọng trong lĩnh vực hợp tác giáo dục của hai Đảng, hai nhà nước Việt Nam – Lào trong suốt thời gian qua. Hai ngành giáo dục Việt – Lào đã phối hợp tổ chức tuyển chọn học sinh Việt Nam và Lào sang học tập tại mỗi nước, theo tinh thần hợp tác và giúp đỡ lẫn nhau vì mục tiêu nâng cao trình độ dân trí và thắt chặt tình hữu nghị đặc biệt Việt – Lào. Bộ Giáo dục & Đào tạo Việt Nam thường xuyên trao đổi các đoàn công tác, đoàn chuyên gia sang giúp đỡ Lào, tổ chức hội nghị bàn về công tác nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực giúp Lào, thúc đẩy hợp tác, giao lưu lĩnh vực giáo dục và đào tạo giữa các tỉnh, thành phố và các trường của hai nước. Trong Chiến lược hợp tác toàn diện những năm vừa qua, có 6 chương trình hợp tác lớn mà hai bên tập trung thực hiện thì giáo dục – đào tạo, bồi dưỡng cán bộ được xếp hàng đầu, chất lượng giáo dục được nâng lên đáng kể, số lượng sinh viên khá, giỏi tăng.
Số sinh viên và nghiên cứu sinh của Lào được Việt Nam đào tạo, khi trở về nước đã phát huy được năng lực. Nhiều lưu học sinh Lào sau khi tốt nghiệp tại Việt Nam trở về nước công tác, nắm giữ những trọng trách trong các cơ quan nhà nước, các cơ sở giáo dục và các doanh nghiệp Lào, đóng góp to lớn cho sự phát triển kinh tế-xã hội Lào. Đội ngũ này còn là nhân tố vô cùng ý nghĩa trong việc vun đắp và thắt chặt tình đoàn kết, tăng cường mối quan hệ hợp tác đặc biệt giữa hai dân tộc Việt Nam và Lào.
 |
| PGS.TS Phout Simmalavong, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Thể thao Lào. |
PGS.TS Phout Simmalavong, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Thể thao Lào cho biết, hai bên đã tập trung triển khai các hoạt động nằm trong Kế hoạch hợp tác giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam và Bộ Giáo dục và Thể thao Lào năm 2022, nhằm nâng cao chất lượng đào tạo lưu học sinh Lào liên quan đến công tác đào tạo tiếng Việt, đào tạo chuyên ngành, bồi dưỡng cán bộ quản lý các cấp. Hằng năm, Chính phủ Việt Nam cấp 1.100 học bổng cho lưu học sinh Lào sang học tập tại Việt Nam các bậc THPT, đại học, sau đại học và bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, ngôn ngữ. Năm học 2021-2022 có trên 14.000 lưu học sinh Lào đang học tập tại Việt Nam. Năm học 2022 - 2023 là năm thứ 3 thực hiện Đề án "Nâng cao chất lượng và hiệu quả hợp tác Việt Nam - Lào trong lĩnh vực giáo dục và phát triển nguồn nhân lực giai đoạn 2021 - 2030", Đại sứ quán Nước CHDCND Lào tại Việt Nam xác định tiếp tục phối hợp thường xuyên với Bộ Giáo dục và Thể thao Lào, Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam và các bộ, ban, ngành hữu quan để thực hiện tốt đề án.
Ở chiều ngược lại, kể từ năm 1982 đến nay, Chính phủ Lào cũng đã đào tạo tổng số 4.850 cán bộ, sinh viên cho Việt Nam học tại Trường Đại học Quốc gia Lào. Đây là những con số thể hiện sự nỗ lực, quyết tâm và có ý nghĩa quan trọng trong hợp tác lĩnh vực giáo dục giữa hai nước, nhằm đáp ứng nhu cầu xây dựng đội ngũ chuyên gia Việt Nam giúp Lào ngày càng phát triển toàn diện, đi vào chiều sâu và đem lại hiệu quả thiết thực. Hàng năm, Lào cũng tiếp nhận hàng trăm lưu học sinh Việt Nam sang học tập tại các trường đại học của Lào.
Khẳng định tầm quan trọng của hợp tác giáo dục Việt Nam – Lào, PGS.TS Phout Simmalavong, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Thể thao Lào nhấn mạnh “Hợp tác đào tạo nguồn nhân lực là một yếu tố quan trọng trong việc xây dựng mối quan hệ hữu nghị đặc biệt giữa Lào và Việt Nam. Đảng, Chính phủ và nhân dân Việt Nam đã cống hiến hết sức mình cho sự nghiệp giáo dục của Lào, sự giúp đỡ đó là nguồn vốn vô cùng quý giá, không gì có thể so sánh được. Quan hệ hợp tác toàn diện giữa Lào và Việt Nam sẽ không ngừng được vun đắp và ngày càng đơm hoa kết trái”.