Hà Tĩnh: Người dân lo lắng khi nghe tin hai mỏ đá có khả năng được gia hạn hoạt động
(ĐCSVN) - Thông tin mỏ đá của Công ty CP Hoàng Hà được tiếp tục xem xét gia hạn hoạt động đang khiến hàng chục hộ dân ở xã Xuân Lĩnh, huyện Nghi Xuân (Hà Tĩnh) hết sức lo lắng.
Mỏ đá Hoàng Hà nằm quá sát khu dân cư.
Doanh nghiệp phá đá “kiêm” phá nhà dân?
Dọc tuyến đường xóm 2 xã Xuân Lĩnh, huyện Nghi Xuân (Hà Tĩnh) đi vào mỏ đá Hoàng Hà trở nên yên bình sau khi Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Hà Tĩnh thông báo giấy phép khai thác đá hết hiệu lực từ ngày 30/12/2015. Tuy nhiên, trong hai tháng trở lại đây, mọi sự đã không còn bình yên khi người dân biết thông tin UBND tỉnh Hà Tĩnh đang xem xét để tiếp tục gia hạn hoạt động.
Những năm qua, người dân xã Xuân Lĩnh nhiều lần có đơn phản ánh lên cơ quan chức năng về việc hoạt động khai thác đá gần khu dân cư trên địa bàn xã đã gây ra quá nhiều hệ lụy.
Theo tìm hiểu, ngay ở thôn 2, xã Xuân Lĩnh có hai mỏ đá hoạt động gần khu dân cư là mỏ đá Trường Hồng và mỏ đá Hoàng Hà.
"Điều khiến người dân lo lắng nhất là việc nổ mìn của đơn vị khai thác. Nhiều lần doanh nghiệp cố tình điều chỉnh lượng mìn vượt mức cho phép. Sau mỗi tiếng nổ long trời, nhà cửa chúng tôi mặc dù xây kiên cố nhưng như bị rung lên, sau đó là xuất hiện rất nhiều vết rạn nứt chân chim trên tường và trần nhà. Theo nhận định của chúng tôi, thì lượng thuốc mìn trên của doanh nghiệp tuy được cấp đều đặn hàng ngày nhưng họ không nổ ngay mà tích lại hai hoặc ba ngày mới nổ 1 lần. Lượng thuốc lớn nên sức công phá càng dữ dội…" - ông Nguyễn Sỹ Luân, thôn 2, xã Xuân Lĩnh cho biết.
Chị Đậu Thị Thao - một người dân thôn 2, xã Xuân Lĩnh bức xúc: “Tiếng ồn do nổ mìn, tiếng máy xay đá, bụi bặm bao phủ không thể nào chịu nổi, ngay cả khi ăn cơm cũng phải đóng cửa, nếu không bụi sẽ bám vào thức ăn, ngủ thì giật mình thon thót. Mỗi lần mỏ đá nổ mìn nghe tiếng động rất lớn, nhà bị rung rồi nứt nẻ khắp nơi, hiện tượng “đá bay” thường xuyên xảy ra khiến người dân hết sức bất an”.
Tích góp được 400 triệu đồng, năm 2009, vợ chồng anh Nguyễn Tiến Ngạn xây được ngôi nhà khá khang trang. Thế nhưng, giờ đây nhà nứt nẻ khắp nơi. Theo anh Ngạn, nguyên nhân nhà nứt là do dư chấn của nổ mìn khai thác đá, trước đây chưa cấp phép mỏ thì làm gì có chuyện nhà xây xong bị nứt như bây giờ.
Người dân xóm 2, xã Xuân Lĩnh, Nghi Xuân, Hà Tĩnh đang tỏ ra lo lắng
nếu các mỏ đá tiếp tục được gia hạn khai thác.
Theo quan sát của chúng tôi, mỏ đá của Công ty Hoàng Hà nằm ngay sát khu dân cư, khoảng cách từ mỏ đá đến khu dân cư khoảng gần 300m nên người dân luôn phải gánh chịu tiếng ồn, bụi từ hoạt động sản xuất đá hàng ngày. Những ngày nắng, tuyến đường dân sinh luôn bị xe ben, xe tải ra vào chở vật liệu "tra tấn" do không có đường đi riêng.
Tận mắt chứng kiến thời điểm mỏ đá của Công ty CP Hoàng Hà nổ mìn khai thác chắc hẳn ai cũng sẽ "khiếp vía" bởi những âm thanh đinh tai nhức óc. Và sẽ hiểu vì sao mà hàng chục hộ dân ở thôn 2, xã Xuân Lĩnh quanh năm lam lũ, mưu sinh đủ nghề để kiếm sống nhưng phải tạm gác công việc, vượt quãng đường hơn 50km để tìm đến các cơ quan công quyền của tỉnh cầu cứu.
Mới đây nhất, khi nghe tin mỏ đá đang được tỉnh xem xét gia hạn, nhiều hộ dân xã Xuân Lĩnh đã tập trung tìm đến Sở TN&MT Hà Tĩnh để phản ánh và đề nghị dừng cấp phép. Người dân cho biết, từ khi mỏ đá này hoạt động đã khiến nhà của 20 hộ dân bị nứt, nhiều hộ dân chịu không nổi đã phải tạm lánh đi ở nhờ nơi khác. “Nếu bây giờ tiếp tục cho mỏ đá hoạt động khai thác thì người dân chắc chắn sẽ không còn nhà để ở”, một số người dân xóm 2, xã Xuân Lĩnh bức xúc phản ánh.
Cần làm rõ trách nhiệm trước hiện tượng nhà dân bị nứt
Về sự việc trên, ông Nguyễn Tiến Sỹ, Phó chủ tịch UBND xã Xuân Lĩnh thừa nhận: “Việc cấp phép cho mỏ đá Hoàng Hà, Trường Hồng ngay gần khu dân cư đã gây ra quá nhiều hệ lụy, cái được là giải quyết việc làm cho một bộ phận lao động, địa phương có thêm nguồn thu nhưng cuộc sống hàng chục hộ dân đang bị đảo lộn, có đặt mình ở vị trí người dân mới biết”.
Nhiều nhà dân bị nứt nẻ do bị ảnh hưởng từ hoạt động nổ mìn lấy đá của hai mỏ đá Hoàng Hà và Trường Hồng.
Được biết, sau nhiều lần bức xúc phản ánh đến cơ quan chức năng nhằm tác động doanh nghiệp chấp hành nghiêm các quy định đã cam kết nhưng không đạt được kết quả, cực chẳng đã hàng chục hộ dân đã tập trung tại mỏ đá để “xin” doanh nghiệp hoạt động có trách nhiệm hơn với cuộc sống của người dân.
Trong hai năm 2014 và 2015, Sở TN&MT Hà Tĩnh đã thành lập đoàn kiểm tra về tại hiện trường xử lý vụ việc công dân phản ánh. Theo đó, kết quả kiểm tra được ghi tại công văn số 1090 ngày 25/04/2014 của Sở TN&MT Hà Tĩnh về hoạt động khai thác khoáng sản của Công ty CP Hoàng Hà tại thôn 2, xã Xuân Lĩnh, huyện Nghi Xuân, tại khu vực khai thác đá, kiểm tra thực tế tại 4 hộ dân khu vực liền kề thấy rằng việc nhân dân phản ánh nứt, nẻ nhà cửa là có nhưng văn bản kết luận không có cơ sở để xác định nguyên nhân làm nứt nhà dân là do nổ mìn.
Cũng chính vì lẽ đó, đến nay hoạt động khai thác đá vẫn “vô can”, cũng không ai biết rõ nguyên nhân hiện tượng bất thường khiến hàng chục nhà dân mới xây bị nứt toác do đâu…(?!).
Theo cán bộ phụ trách địa chính xã Xuân Lĩnh, huyện Nghi Xuân, hoạt động sản xuất gây ô nhiễm môi trường của công ty Hoàng Hà là có nhưng không dễ để cơ quan chức năng bắt quả tang. Bởi lẽ, khi cơ quan chức năng của tỉnh Hà Tĩnh lập đoàn kiểm tra thì phía doanh nghiệp đã nắm được lịch nên đã chủ động tuân thủ như đã cam kết trong ĐTM (đánh giá tác động môi trường). Còn đối với địa phương không đủ chuyên môn để kiểm tra dù tai nghe, mắt thấy.
Trước vấn đề bức xúc của người dân, chúng tôi đã thông tin sự việc tới ông Nguyễn Hải Nam - Chủ tịch UBND huyện Nghi Xuân và được ông Nam cho biết sẽ đến trực tiếp tại hiện trường để kiểm tra, nếu có cơ sở thì phải đề nghị tỉnh đình chỉ hoạt động. “Cuộc sống người dân là điều kiện tiên quyết nên chúng tôi sẽ lưu tâm việc này”, ông Nam nhấn mạnh./.