Có hay không sự buông lỏng quản lý người nước ngoài tại Đà Nẵng?
(ĐCSVN) – Có hay không sự quản lý lỏng lẻo, chỉ ưu tiên quan tâm đến tạo môi trường kinh doanh thuận lợi để thu hút người nước ngoài (NNN) đến làm ăn mà chưa chú trọng đúng mức đến công tác quản lý NNN trên địa bàn? Đó là những băn khoăn của dư luận tại Đà Nẵng thời gian gần đây.
Không có sự quản lý lỏng lẻo
Đó là khẳng định của ông Huỳnh Đức Thơ - Phó Bí thư, Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng với phóng viên khi trả lời câu hỏi này. Theo ông Huỳnh Đức Thơ, tất cả mọi NNN khi đến Đà Nẵng đều phải thực hiện các thủ tục nhập cảnh, khai báo, đăng ký với chính quyền và ngành chức năng của địa phương theo đúng các quy định của pháp luật Việt Nam. TP Đà Nẵng cũng không hề có một ưu tiên hay ưu đãi nào trong vấn đề này với nhà đầu tư. Nếu có chăng là ưu đãi, ưu tiên cho nhà đầu tư các vấn đề về thủ tục hành chính trong việc xét, cấp giấy đầu tư, làm ăn nhưng luôn đúng với tinh thần mà pháp luật quy định về cải cách thủ tục hành chính.
“Chúng tôi tôn trọng và đối xử bình đẳng với NNN khi họ đến Đà Nẵng dù với mục đích gì. Có thể họ đi du lịch, hoặc có thể họ sang tìm hiểu cơ hội đầu tư làm ăn và thực tế tại Đà Nẵng, có rất nhiều NNN đến đây đầu tư làm ăn ổn định rất nhiều năm qua. Trong số NNN đang sống và làm việc, học tập tại Đà Nẵng, đa số họ tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật Việt Nam và có đóng góp không nhỏ cho sự phát triển của TP” - ông Huỳnh Đức Thơ khẳng định và nhấn mạnh thêm: “Lãnh đạo TP luôn ý thức rõ tầm quan trọng trong công tác quản lý NNN bao gồm: Du lịch, đầu tư, các vấn đề dân sinh khác như: Kết hôn, sinh con... Thời gian qua rộ lên hoạt động của người Trung Quốc ở Đà Nẵng, tuy vậy đến nay, tất cả việc quản lý luôn tuân thủ đúng quy định pháp luật”.
Nói thêm về nhà đầu tư của Trung Quốc tại Đà Nẵng, Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng Huỳnh Đức Thơ chia sẻ: Trên lĩnh vực công nghiệp, hầu như họ (người Trung Quốc-PV) không tham gia. Riêng về hoạt động du lịch thì có dự án Silver Shores là lớn nhất. Đây là tổ hợp dự án, trong đó có casino nên người Trung Quốc sang du lịch, vui chơi giải trí rất đông. Theo đánh giá và khảo sát của ngành chức năng TP, sau khi người Trung Quốc sang du lịch tại Đà Nẵng, ngoài việc tiêu tiền cho du lịch đến khi quay về nước, họ mua rất nhiều hàng hóa của Việt Nam, kể cả họ mua mì gói để đem về. Đây là mặt tích cực chúng ta phải ghi nhận. Song bên cạnh đó, qua phản ánh của dư luận gần đây, chúng tôi đang xác minh về một số vấn đề “nhạy cảm” liên quan đến người Trung Quốc trên địa bàn TP.
Ông Thơ cho biết, về hiện tượng người Trung Quốc đứng ra gom đất ven biển, nhờ người Việt đứng tên mà dư luận phản ánh, qua theo dõi, quản lý đến nay, hiện vẫn chưa có bất cứ vi phạm nào. Còn việc các lô đất mua bán, giao dịch qua nhiều chủ, đó là quyền của công dân, luật pháp không cấm. Chính quyền chỉ khuyến cáo người dân khi mua bán phải thận trọng, đừng để xảy ra tranh chấp về sau.
Đối với vấn đề dư luận phản ánh là người Trung Quốc du lịch nhưng lại ở lại lao động “chui”. Vừa qua, TP đã tăng cường kiểm tra và phát hiện, xử phạt 64 trường hợp sử dụng vi sa du lịch ở lại lao động “chui” và trục xuất những trường hợp này về nước.
Cũng đồng quan điểm coi trọng và đối xử bình đẳng với NNN trên địa bàn TP, ông Nguyễn Xuân Anh - Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng mới đây trong một cuộc họp báo với báo chí đã khẳng định: Nếu NNN đến TP Đà Nẵng làm ăn, sinh sống và không vi phạm gì về pháp luật thì TP phải tạo điều kiện thuận lợi cho họ. Tại dự án Silver Shores, mỗi tuần có gần 60 chuyến bay đưa khách Trung Quốc tới cũng góp phần tích cực cho phát triển du lịch.
Ông Nguyễn Xuân Anh cho biết, theo báo cáo hoạt động thương mại tại sân bay quốc tế Đà Nẵng, mỗi tuần tại đây thu từ 5 đến 6 tỷ đồng, đa số là người Trung Quốc mua. “Chúng ta không dung túng cho hành vi vi phạm pháp luật, còn nếu không vi phạm, thì bất cứ công dân nước nào cũng đều phải được đối xử công bằng như nhau”- ông Nguyễn Xuân Anh khẳng định.
Tiếp tục tăng cường quản lý đối với NNN
Hiện nay, trên địa bàn TP Đà Nẵng có khoảng trên 1.400 NNN đang sinh sống, làm việc, học tập. NNN hoạt động chủ yếu trên các lĩnh vực đầu tư, sản xuất kinh doanh, dịch vụ du lịch.
Theo ông Lâm Quang Minh - Giám đốc Sở Ngoại vụ TP. Đà Nẵng, Đà Nẵng là địa phương có tốc độ phát triển kinh tế và chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế sang dịch vụ, du lịch khá mạnh. Điều này tất yếu NNN đến du lịch, làm ăn với địa phương nhiều. Do vậy, để đảm bảo công tác quản lý NNN trên địa bàn, thời gian qua, các cơ quan chức năng của TP luôn quan tâm tăng cường rà soát, quản lý chặt chẽ, đảm bảo NNN hoạt động đúng mục đích nhập cảnh theo quy định của Luật số 47/2014/QH13 về nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của họ tại Việt Nam.
Tuy nhiên, con số trên 1.400 NNN kể trên là con số họ đăng ký sống thực tế hiện tại ở Đà Nẵng; còn số lượng NNN đến Đà Nẵng đăng ký trong thời gian ngắn rồi về nước lại là con số khác. Cụ thể, theo thống kê từ Sở Ngoại vụ Đà Nẵng, từ ngày 24/12/2014 đến 23/12/2015, tổng số NNN tạm trú trên địa bàn TP Đà Nẵng là 602.167 lượt người, tăng hơn 300.000 người so với năm 2014. Trong đó, chủ yếu là người Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ, Úc…
Ông Lâm Quang Minh cho biết, trong số những NNN này, họ đến Đà Nẵng với nhiều mục đích khác nhau như: du lịch, thương mại, thăm thân, lao động và các mục đích khác… Song, nhìn chung, NNN hoạt động của họ tại Đà Nẵng đều chấp hành tốt các quy định của pháp luật Việt Nam. Số NNN vi phạm bị các cơ quan chức năng của TP phát hiện, xử lý chiếm tỷ lệ nhỏ.
Tuy nhiên, vừa qua trên nhiều phương tiện thông tin đại chúng phản ánh, có hiện tượng người Trung Quốc đứng sau người Việt Nam để mua, thu gom đất, nhất là tại khu vực ven biển và sân bay Nước Mặn, hoặc buôn bán nhưng lại “cấm cửa” với người Việt Nam mà chỉ phục vụ người Trung Quốc hay Hàn Quốc. Đây là hiện tượng mới, qua kiểm tra bước đầu đối với hành vi mua, thu gom đất ở khu vực sân bay Nước Mặn, TP chưa phát hiện; còn với việc buôn bán nhưng “cấm cửa” người Việt, TP đã phát hiện và xử phạt, nhắc nhở, yêu cầu chủ cơ sở kinh doanh cam kết không tái phạm.
Theo Đại tá Lê Văn Tam, Giám đốc Công an TP Đà Nẵng, việc quản lý NNN tại Đà Nẵng, theo quy định của pháp luật Việt Nam, lực lượng Công an luôn là lực lượng chủ công và kết nối chặt chẽ với các cơ quan quản lý nhà nước khác để phối hợp quản lý. Trong đó, với một trường hợp NNN khi đến Đà Nẵng, người đó sẽ được hướng dẫn các thủ tục, quy trình xuất nhập cảnh đúng quy định của pháp luật Việt Nam. Tại địa bàn mà người đó ở lại để liên hệ công việc, yêu cầu đầu tiên là phải khai báo, đăng ký lưu trú với Phòng lưu trú xuất nhập cảnh Công an TP hoặc qua Công an phường, quận. Sau khi tiếp nhận, các cơ quan này báo cáo về Phòng lưu trú xuất nhập cảnh Công an TP biết để theo dõi, quản lý. Đối với trường hợp đến với mục đích sản xuất kinh doanh, ngoài các thủ tục đăng ký lưu trú, NNN sẽ được các đơn vị có liên quan của TP như Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Công Thương… hỗ trợ, hướng dẫn và tiến hành các thủ tục cần thiết để NNN được cấp phép hoạt động sản xuất kinh doanh. Tất cả các trường hợp trên đều phải đảm bảo tuân thủ đúng mọi quy định của pháp luật Việt Nam.
Với thông tin NNN, đặc biệt là người Trung Quốc đứng sau người Việt Nam để mua đất tại khu vực sân bay Nước Mặn, theo Đại tá Lê Văn Tam, hiện qua xác minh vẫn chưa phát hiện có trường hợp cụ thể nào. Song đây cũng sẽ là lưu ý đối với chính quyền và ngành chức năng TP; riêng lực lượng Công an TP sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các ngành chức năng có liên quan để điều tra, xác minh, tham mưu giúp UBND thành phố có hướng xử lý, không để ảnh hưởng đến tình hình an ninh chính trị và môi trường kinh doanh của TP.
Trong khi đó, cho biết về vai trò công tác quản lý nhà nước trên lĩnh vực sản xuất, thương mại, cụ thể là qua trường hơn 2 showroom tại Đà Nẵng chỉ phục vụ người nước ngoài nhưng lại “cấm cửa” với người Việt Nam, một đại diện Sở Công Thương TP Đà Nẵng khẳng định: Chúng tôi ngay sau khi có thông tin phản ánh đã cử lực lượng quản lý thị trường đến kiểm tra và xử lý, buộc chủ 2 cơ sở này phải khắc phục các sai sót trong kinh doanh như nhãn mác hàng hóa phải rõ ràng; bảng hiệu, tên sản phẩm phải có tiếng Việt và có hướng dẫn sử dụng bằng tiếng Việt… Chúng tôi cũng yêu cầu chủ 2 cơ sở này cam kết không tái phạm, đặc biệt là phải mở cửa phục vụ với mọi khách hàng, không được có sự phân biệt đối với người tiêu dùng.
Nói về chủ trương của lãnh đạo TP Đà Nẵng trong việc dự án Silver Shores xin tuyển dụng 300 lao động người Trung Quốc sang làm việc, ông Nguyễn Văn An, Phó Giám đốc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội (LĐTB&XH) TP Đà Nẵng cho biết: Quan điểm của TP là nếu không tuyển dụng đủ người Việt Nam vào làm việc tại đây thì mới tuyển dụng người Trung Quốc sang. Trước mắt lãnh đạo TP giao Sở LĐTB&XH thành phố tổ chức thông báo và tuyển dụng công khai. Đến nay qua đợt 1 chúng tôi đã nhận được 15 hồ sơ xin đăng ký tuyển dụng. Sắp tới Sở sẽ tiếp tục thông báo công khai để các ứng cử viên đủ điều kiện tham gia đăng ký tuyển dụng vào làm việc tại dự án Silver Shores.
Về vấn đề công tác quản lý đối với hoạt động của NNN trên địa bàn TP trong thời gian tới, theo ông Lâm Quang Minh, Giám đốc Sở Ngoại vụ TP Đà Nẵng, trên cơ sở Quyết định số 67/2011/QĐ-TTg ngày 12/12/2011 của Thủ tướng Chính phủ, UBND thành phố Đà Nẵng đã ban hành Quyết định số 21/2013/QĐ-UBND ngày 09/7/2013 về việc ban hành Quy định về công tác quản lý và tổ chức thực hiện các hoạt động đối ngoại trên địa bàn TP Đà Nẵng, trong đó quy định rất rõ chức năng, nhiệm vụ của các ngành trong việc quản lý hoạt động của các tổ chức, cá nhân nước ngoài trên địa bàn TP theo khuôn khổ quy định của pháp luật hiện hành đối với từng lĩnh vực cụ thể như: hoạt động của cơ quan lãnh sự, đầu tư, thương mại, lao động, xuất nhập cảnh…
“Hiện Sở Ngoại vụ là cơ quan tổng hợp và đang phối hợp với các cơ quan chức năng trong việc tham mưu tăng cường hiệu quả quản lý hoạt động người nước ngoài trên địa bàn TP. Theo tinh thần đó, trong thời gian tới, Sở sẽ phối hợp với các ngành có liên quan tiếp tục kiểm tra, rà soát các quy định, thủ tục có liên quan để tham mưu giúp lãnh đạo TP tăng cường công tác này chặt chẽ và hiệu quả hơn nhưng vẫn đảm bảo mọi quy định pháp luật của Nhà nước, đồng thời đảm bảo môi trường và điều kiện kinh doanh, làm ăn cũng như du lịch và các hoạt động khác của NNN trên địa bàn TP”- ông Lâm Quang Minh cho biết./.
Bài, ảnh: Đình Tăng