Cây xanh, người bạn đồng hành không thể thiếu ở đô thị
(ĐCSVN) - Trong bối cảnh đô thị hóa ngày càng phát triển, nhiều thành phố lớn trên thế giới đang đối mặt với hàng loạt vấn đề nghiêm trọng về môi trường như ô nhiễm không khí, hiện tượng đảo nhiệt đô thị và tình trạng thiếu không gian xanh. Trước tình hình đó, cây xanh và các mảng xanh đô thị đã trở thành “người hùng thầm lặng”, đóng góp không nhỏ vào việc cải thiện chất lượng sống của cư dân.
Cây xanh lọc không khí, cung cấp oxy và làm trong lành môi trường
Cây xanh đóng vai trò thiết yếu trong việc cải thiện chất lượng không khí ở các khu đô thị. Trong quá trình quang hợp, cây xanh hấp thụ khí CO₂ và các khí độc hại khác như SO₂, NOx, và O₃, giúp lọc sạch bầu không khí. Ngoài ra, lá cây có khả năng giữ lại các hạt bụi nhỏ lơ lửng, giúp giảm thiểu lượng bụi mịn – một trong những tác nhân chính gây ra các bệnh về hô hấp.
Không chỉ dừng lại ở việc lọc khí, cây xanh còn là nguồn cung cấp oxy tự nhiên. Mỗi cây xanh trưởng thành có thể cung cấp đủ oxy cho bốn người hít thở trong một ngày. Điều này giúp duy trì hàm lượng oxy ổn định trong không khí, tạo nên bầu không khí trong lành và mát mẻ. Đồng thời, cây xanh cũng có khả năng giảm bớt tác động của khí nhà kính, giúp làm chậm lại quá trình biến đổi khí hậu.
 |
| Cây xanh giúp cho không khí trở lên trong lành, bên cạnh đấy tạo mĩ quan đô thi hơn. Nguồn: TGTTH |
Theo các nghiên cứu khoa học, một cây xanh trưởng thành có thể hấp thụ tới 48 pound (khoảng hơn 20 kg) CO₂ mỗi năm. Tác dụng này tương đương với việc cây xanh trở thành một bộ lọc không khí tự nhiên, giúp bảo vệ sức khỏe cư dân đô thị, giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến hô hấp và tim mạch. Cây xanh không chỉ là “lá phổi xanh” của đô thị mà còn là “vị cứu tinh” thầm lặng giúp con người có được một môi trường sống an lành hơn.
Hơn nữa, cây xanh đóng vai trò quan trọng trong việc làm mát đô thị bằng cách giảm nhiệt độ và chống lại hiện tượng đảo nhiệt. Khi các khu đô thị phát triển, bề mặt bê tông và nhựa đường trở nên phổ biến hơn, hấp thụ nhiệt từ mặt trời và sau đó tỏa nhiệt vào không khí, khiến nhiệt độ môi trường tăng cao. Cây xanh, với tán lá rộng, không chỉ tạo ra bóng râm mà còn giúp hạ nhiệt thông qua quá trình thoát hơi nước – một cơ chế tự nhiên mà lá cây giải phóng nước vào không khí, làm mát khu vực xung quanh.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, tại những khu vực có mật độ cây xanh cao, nhiệt độ có thể thấp hơn từ 2 đến 8 độ C so với những khu vực bê tông hóa hoàn toàn. Không chỉ vậy, hệ thống cây xanh còn giúp cải thiện chất lượng cuộc sống bằng cách tạo ra không gian mát mẻ, dễ chịu hơn cho người dân. Nhờ vậy, cư dân có thể tham gia các hoạt động ngoài trời mà không cảm thấy quá nóng bức hay khó chịu.
Ngoài ra, việc trồng cây xanh có thể giúp giảm nhu cầu sử dụng điều hòa không khí, từ đó tiết kiệm điện năng đáng kể cho các hộ gia đình và doanh nghiệp. Mỗi chiếc máy điều hòa không khí hoạt động với công suất cao không chỉ tiêu thụ nhiều năng lượng mà còn thải ra khí nhà kính, góp phần vào hiện tượng biến đổi khí hậu. Nhờ có cây xanh, nhu cầu làm mát nhân tạo giảm đi, góp phần tích cực vào việc giảm phát thải khí CO₂ và các chất ô nhiễm khác.
 |
| “Tấm lá chắn” không thể thiếu cho đô thị nói riêng, và cuộc sống con người nói chung. Nguồn: AI |
Cây xanh còn là “tấm lá chắn” tự nhiên bảo vệ con người khỏi tác động của ánh nắng mặt trời. Khi đi dưới bóng cây, người ta không chỉ tránh được sự bức xạ nhiệt trực tiếp mà còn cảm nhận được sự thư thái, thoải mái. Với sự kết hợp giữa bóng râm và khả năng làm mát từ quá trình thoát hơi nước, cây xanh giúp giảm tác động của nhiệt độ cao, giúp cho các khu đô thị trở nên sống động, thân thiện và dễ chịu hơn. Trồng nhiều cây xanh ở những khu vực công cộng, dọc các con đường, hoặc trong các khu vườn cộng đồng không chỉ giúp làm đẹp cảnh quan mà còn cải thiện sức khỏe và tinh thần cho người dân thành thị.
Ngoài việc lọc không khí và giảm nhiệt, cây xanh còn có khả năng hấp thụ tiếng ồn, giúp giảm bớt tác động của tiếng ồn từ giao thông và các hoạt động công nghiệp. Cây cối, đặc biệt là các dãy cây dọc theo đường phố hoặc trong công viên, có thể giúp làm giảm tiếng ồn hiệu quả, mang lại không gian yên tĩnh và thư giãn hơn cho cư dân.
Cây xanh không chỉ làm đẹp cảnh quan đô thị mà còn đóng vai trò thiết yếu trong việc giảm thiểu ngập lụt. Khi nước mưa rơi xuống các bề mặt cứng như đường phố và vỉa hè, nó thường không thể thấm vào lòng đất và thay vào đó, tạo ra hiện tượng chảy tràn bề mặt. Điều này góp phần gia tăng nguy cơ ngập lụt, đặc biệt là ở các khu đô thị lớn với mật độ bê tông hóa cao. Rễ cây, với khả năng hút nước mạnh mẽ, hoạt động như một “máy bơm tự nhiên”, giúp hấp thụ một lượng lớn nước mưa và giảm bớt áp lực cho hệ thống thoát nước.
 |
| Tác dụng của cây xanh trong cuộc sống của con người. Nguồn: Internet |
Các khu vực có nhiều cây xanh và thảm thực vật còn có khả năng làm chậm tốc độ dòng chảy của nước mưa, nhờ vào mạng lưới rễ cây dày đặc dưới lòng đất. Điều này giúp nước mưa có thêm thời gian để thấm vào đất, bổ sung nguồn nước ngầm và duy trì độ ẩm cho hệ sinh thái địa phương. Nhờ cây xanh, lượng nước ngầm tại các khu đô thị cũng được bổ sung, làm giảm nguy cơ hạn hán trong mùa khô và duy trì nguồn nước sạch cho các sinh hoạt hàng ngày.
Ngoài ra, cây xanh giúp làm giảm xói mòn đất – một trong những nguyên nhân gây sụt lún và làm yếu nền móng của các công trình xây dựng. Khi rễ cây bám chặt vào đất, chúng giữ đất lại với nhau, ngăn chặn hiện tượng đất bị cuốn trôi theo dòng nước. Điều này không chỉ bảo vệ các khu vực dân cư khỏi nguy cơ lún sụt mà còn giúp duy trì hệ sinh thái bền vững.
Cây xanh còn hỗ trợ quá trình lọc và làm sạch nước mưa. Khi nước mưa chảy qua lá cây và thảm thực vật, các chất ô nhiễm và cặn bẩn trong nước có thể được giữ lại, nhờ đó giảm thiểu ô nhiễm và cải thiện chất lượng nước ngầm. Nhờ sự kết hợp của các yếu tố này, trồng cây xanh là một giải pháp quan trọng và bền vững để bảo vệ các khu đô thị khỏi hiện tượng ngập lụt, xói mòn và cạn kiệt tài nguyên nước.
“Lá phổi xanh” là trái tim không thể thiếu cho cuộc sống của con người
Sống gần các mảng xanh và công viên không chỉ làm đẹp cảnh quan mà còn mang lại lợi ích to lớn cho sức khỏe tinh thần và thể chất của con người. Cây xanh có tác dụng xoa dịu cảm giác căng thẳng, giúp mọi người cảm thấy thư giãn hơn khi hòa mình vào thiên nhiên. Màu xanh dịu mắt của cây cối có thể giúp giảm thiểu các triệu chứng căng thẳng, lo âu, thậm chí làm giảm nhịp tim và huyết áp, mang lại cảm giác bình yên cho tâm hồn. Việc đơn giản như đi dạo trong công viên hoặc ngồi nghỉ dưới tán cây cũng đã đủ để tái tạo năng lượng và cải thiện tinh thần.
Nghiên cứu khoa học đã cho thấy rằng những người sống gần mảng xanh thường có sức khỏe tâm lý tốt hơn. Họ có xu hướng ít mắc phải các vấn đề liên quan đến trầm cảm và lo âu. Cây xanh không chỉ cung cấp không gian để thư giãn mà còn giúp tăng cường kết nối xã hội, khi mọi người có cơ hội gặp gỡ và giao lưu trong các công viên và không gian xanh công cộng. Các khu vực này trở thành nơi để gia đình, bạn bè và cộng đồng cùng tụ tập, chia sẻ những khoảnh khắc hạnh phúc, từ đó tăng cường tình cảm và gắn kết xã hội.
 |
| Hãy tích cực tuyên truyền và giáo dục cho các thế hệ tương lai giữ gìn môi trường xanh, sạch, đẹp. Nguồn: Internet |
Mặt khác, các mảng xanh và công viên cũng thúc đẩy lối sống lành mạnh khi khuyến khích mọi người tham gia vào các hoạt động thể chất ngoài trời. Không gian xanh mở ra các cơ hội cho những hoạt động như đi bộ, chạy bộ, đạp xe, hoặc tham gia các môn thể thao khác, giúp người dân duy trì thể lực và sức khỏe. Việc rèn luyện ngoài trời, giữa không gian trong lành, không chỉ cải thiện sức bền mà còn mang lại cảm giác thoải mái và hứng khởi. Điều này làm tăng động lực để mọi người chăm sóc sức khỏe thể chất một cách bền vững và hiệu quả hơn so với việc tập luyện trong nhà.
Hơn nữa, nghiên cứu còn cho thấy rằng môi trường có nhiều cây xanh còn giúp cải thiện khả năng tập trung và hiệu suất làm việc. Mọi người cảm thấy sáng tạo hơn, ít mệt mỏi hơn và dễ dàng giải quyết công việc một cách hiệu quả khi có thiên nhiên xung quanh. Cây xanh thực sự là "liều thuốc" thiên nhiên quý giá, hỗ trợ cả sức khỏe tinh thần lẫn thể chất, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống cho cư dân đô thị.