Bài 1: Vì đâu phụ huynh của hơn 2.500 học sinh kêu cứu?
(ĐCSVN) - Thị trấn Phú Thứ (Kinh Môn - Hải Dương) là một trong những khu vực phát triển công nghiệp trọng điểm với hàng chục doanh nghiệp trong và ngoài nước. Chính thực tế này đã và đang tạo ra không ít bức xúc trong người dân địa phương về vấn đề ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.
Hình ảnh xả thải vào không khí của Công ty Cổ phần luyện kim Tân Nguyên
Học tập, rèn luyện như thế nào trong môi trường ô nhiễm?
Theo tìm hiểu của chúng tôi, do đặc điểm của địa bàn tập trung nhiều doanh nghiệp sản xuất công nghiệp nên từ lâu, ô nhiễm môi trường đã trở thành vấn đề “nóng” đối với gần 12.000 người dân thị trấn Phú Thứ. Chỉ cần dành thời gian đi một vòng quanh thị trấn, nhất là tại trục đường chính là sẽ dễ dàng nhận thấy tình trạng ô nhiễm bụi nặng nề do lưu lượng hàng nghìn chiếc xe lưu thông trên ngày gây ra.
Vào mùa hè, ở đây gần như suốt ngày bụi mờ đục cả không khí. Bụi có ở mọi nơi, ngay cả trong những căn nhà đã được ngăn cách bởi 2 - 3 lớp cửa. Cô Vũ Thị Loan, ở Khu dân cư số 2, thị trấn Phú Thứ bức xúc cho biết: “Nhà tôi bán hàng tạp hóa, dù đã có đến 2 lớp cửa nhưng bụi vẫn đầy nhà. Có lẽ chỉ có Phú Thứ, mọi người mới đeo khẩu trang để đứng bán hàng. Dù ngày nào cũng lau dọn nhưng chỉ sau nửa buổi là bụi đã bám đầy lên đồ đạc”.
Song, như chia sẻ của nhiều phụ huynh tại thị trấn Phú Thứ, điều mà hiện nay họ lo lắng nhất chính là tình trạng ô nhiễm đã ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con em họ. Theo nội dung đơn kêu cứu của đại diện phụ huynh học sinh, thời gian qua, Công ty TNHH nhôm Tân Đông và Công ty Cổ phần luyện kim Tân Nguyên (do nhà đầu tư người Trung Quốc làm chủ sở hữu) đã có hành vi xả thải khói bụi, khí thải có mùi hôi, tanh nồng gây khó chịu và ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của người dân. Đặc biệt, hiện nay, trên địa bàn thị trấn Phú Thứ đang có 04 trường học, bao gồm Trường mầm non thị trấn Phú Thứ; Trường Tiểu học Thị trấn Phú Thứ; Trường Trung học cơ sở thị trấn Phú Thứ và Trường Trung học Nhị Chiểu với trên 2.500 học sinh và trên 100 thầy cô giáo. Tình trạng ô nhiễm không khí nhất là vào những thời điểm xả thải của 2 nhà máy nói trên đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến việc học tập, rèn luyện nói riêng và sức khỏe của thầy, cô giáo, học sinh nói chung.
Trao đổi với chúng tôi, cô giáo Lê Thị Việt Hà, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Thị trấn Phú Thứ chia sẻ: “Thông thường, chúng tôi nhận thấy các nhà máy xả thải trung bình 2 - 3 lần/ngày. Thời điểm đó trong không khí thường xuất hiện mùi tanh nồng, mùi hôi khét rất khó chịu. Tuy chưa có số liệu thống kê cụ thể nhưng như phản ánh của nhiều phụ huynh thì tình trạng này đã gây ảnh hưởng đến sức khỏe của con em họ. Nhiều cháu mắc bệnh về đường hô hấp”.
Để tìm hiểu rõ hơn về vấn đề phản ánh trong đơn kêu cứu của người dân, chúng tôi tìm đến Trạm Y tế Thị trấn Phú Thứ, bác sỹ Phạm Thị Thủy - Trạm trưởng cho biết: “Phải thừa nhận là những năm gần đây, tình trạng khói bụi ở địa bàn ngày càng trở lên nghiêm trọng. Tỷ lệ người dân bị mắc bệnh về đường hô hấp tăng nhanh; số người dân ở Thị trấn Phú Thứ bị mắc các bệnh liên quan đến đường hô hấp qua các năm liên tục tăng lên: năm 2013 là 2.537 người; năm 2014 là 2.942 người; năm 2015 là 3.954 người/gần 12.000 dân”. Trong số này, bệnh nhân là học sinh chiếm tỷ lệ không nhỏ với những triệu chứng bệnh chủ yếu như viêm đường hô hấp cấp, viêm đường hô hấp trên, viêm phổi, hen, phổi tắc nghẽn mãn tính…
Theo chị Nguyễn Thị Dung, phụ huynh đang có con theo học tại trường Tiểu học Thị trấn Phú Thứ, việc xả thải khói bụi, nhất là xả thải của 2 nhà máy Tân Đông, Tân Nguyên đã gây tác động lớn đến việc học tập của các cháu học sinh. “Năm học vừa rồi, gần như ngày nào con tôi cũng phải đeo khẩu trang vào tận bàn học nhưng vẫn không tránh khỏi các loại bệnh đường hô hấp. Nếu tình trạng này cứ kéo dài thì không hiểu các cháu có còn sức khỏe để tiếp tục học tập, rèn luyện nữa hay không?” - chị Dung bức xúc chia sẻ.
Chính quyền các cấp có thực sự ráo riết tìm giải pháp xử lý?
Cũng theo phản ánh của người dân ở Khu dân cư số 2, Thị trấn Phú Thứ, tình trạng ô nhiễm do xả thải của nhà máy Tân Nguyên, Tân Đông đã xuất hiện từ nhiều năm nay. Người dân đã có ý kiến song việc xử lý, giải quyết của chính quyền các cấp đến nay cơ bản vẫn chưa thực sự có hiệu quả.
Ông Hoàng Văn Ngọc, Trưởng Khu dân cư số 2 cho biết: Thực tế người dân cũng có phản ánh về việc xả thải của 2 nhà máy luyện kim, sản xuất nhôm trên địa bàn. Chúng tôi đã tổng hợp ý kiến của bà con để báo cáo lên UBND thị trấn để có hướng giải quyết.
Còn theo ông Trương Văn Hơn, Phó Chủ tịch UBND Thị trấn Phú Thứ: Việc xác định có hay không việc gây ô nhiễm của các nhà máy này lại không hề đơn giản vì căn cứ vào kết quả quan trắc môi trường (do các nhà máy này nộp hàng quý) thì mọi thông số đều ở mức độ cho phép.
Thực tế cho thấy, vấn đề quan trọng nhất đang đặt ra ở Phú Thứ hiện nay, đó là cần sớm xác định rõ có hay không việc xả thải gây ô nhiễm môi trường của Công ty TNHH nhôm Tân Đông và Công ty Cổ phần luyện kim Tân Nguyên? Nếu có thì mức độ ô nhiễm đến đâu và việc xả thải này có phải là nguyên nhân gây ra tình trạng gia tăng các loại bệnh liên quan đến đường hô hấp?
Việc này không chỉ giúp người dân yên tâm mà còn là cơ sở để sớm có những biện pháp hữu hiệu khắc phục ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên, ghi nhận từ nhiều người dân ở Khu dân cư số 2, Thị trấn Phú Thứ thì những phản ánh của họ gần như “chẳng có tác dụng” bởi việc xả thải của các nhà máy này vẫn diễn ra ngày đêm; không khí vẫn nồng nặc mùi tanh nồng, khó chịu mỗi khi khói bụi cuồn cuộn bốc lên từ hai nhà máy. Việc xả thải của Công ty TNHH nhôm Tân Đông và Công ty Cổ phần luyện kim Tân Nguyên dường như có giảm (hoặc ngừng hẳn) mỗi khi có đoàn kiểm tra của các cơ quan chức năng các cấp?
Trao đổi với chúng tôi, ông Lê Văn Bí, Phó Chủ tịch UBND huyện Kinh Môn cho biết: “Là địa bàn trọng điểm phát triển sản xuất công nghiệp nên chính quyền các cấp ở Kinh Môn luôn quan tâm và coi trọng vấn đề bảo đảm môi trường, bảo vệ sức khỏe và đời sống của người dân. Đối với đơn thư phản ánh của người dân và phụ huynh học sinh ở thị trấn Phú Thứ, huyện đã chủ động chỉ đạo Thị trấn nắm bắt tình hình, xác minh nội dung phản ánh để có thể sớm giải quyết dứt điểm vụ việc, đáp ứng nguyện vọng chính đáng của người dân”.
Được biết, mới đây, ngày 4/6, UBND thị trấn Phú Thứ đã gặp gỡ, lấy ý kiến của đại diện người dân ở Khu dân cư số 2. Sau đó, ngày 6/6, bà Nguyễn Thị Liễu, Chủ tịch UBND huyện Kinh Môn đã có buổi làm việc trực tiếp cùng lãnh đạo các cơ quan chức năng; lãnh đạo UBND thị trấn Phú Thứ và đại diện Công ty TNHH nhôm Tân Đông và Công ty Cổ phần luyện kim Tân Nguyên. Kết quả sơ bộ, đại diện 2 nhà máy tiếp tục cam kết sẽ thực hiện đúng quy trình sản xuất; hoàn chỉnh hệ thống lọc khí thải… Đồng thời, Chủ tịch UBND huyện Kinh Môn đã chỉ đạo UBND thị trấn Phú Thứ sớm thành lập Ban Giám sát cộng đồng (bao gồm đại diện người dân; đại diện UBND thị trấn và đại diện 2 nhà máy) để giám sát quá trình xả thải. Cũng tại buổi làm việc, Chủ tịch UBND huyện Kinh Môn Nguyễn Thị Liễu, đã yêu cầu 2 doanh nghiệp cần lựa chọn đơn vị khác để thực hiện tiến hành quan trắc các thông số môi trường. Nội dung này, 2 doanh nghiệp phải hoàn thành và báo cáo UBND huyện Kinh Môn trước ngày 15/6/2016.
Với sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền và cơ quan chức năng các cấp, hy vọng tình trạng ô nhiễm môi trường ở thị trấn Phú Thứ (Kinh Môn, Hải Dương) sẽ sớm được khắc phục, trả lại môi trường sống trong lành cho gần 12.000 người dân ở thị trấn Phú Thứ nói chung và gần 3.000 thầy giáo, cô giáo, học sinh trên địa bàn nói riêng./.
(Còn nữa)