Ai được hưởng lợi từ số tiền chênh lệch trong kinh doanh xăng dầu thời gian qua?
(ĐCSVN) - Sai sót trong cách áp thuế xăng, dầu trong khoảng thời gian dài vừa qua khiến người tiêu dùng đã phải chịu rất nhiều thiệt hại khi sử dụng mặt hàng này. Vậy mà, cho tới nay, vẫn chưa có quan, đơn vị chức năng nào đứng ra giải quyết đền bù thỏa đáng cho người dân.
Người dân đang chờ cơ quan quản lý nhà nước có phương án xử lý số tiền thu hồi của doanh nghiệp
hưởng lợi từ chênh lệch xăng dầu
Liên quan đến sự việc trên, được biết, từ tháng 5/2015, với các sản phẩm xăng dầu nhập về từ ASEAN , Hàn Quốc, thuế áp chỉ có 5%, 10%, thậm chí là 0% từ ngày 1/1/2016. Tuy nhiên, theo Thông tư 78 được ban hành ngày 20/5/2015 của Liên bộ Công Thương, Tài chính, giá bán lẻ xăng dầu vẫn được tính dựa trên mức thuế suất nhập khẩu 20% với xăng, 10% với dầu diesel và madut, dầu hỏa là 13%.
Có thể nhận thấy, sự việc này đã tạo ra một khoảng vênh 5-10% tiền thuế với dầu và 10% với xăng, giữa đầu vào (khoản tiền doanh nghiệp phải nộp cho ngân sách) và đầu ra (khoản tiền người tiêu dùng phải trả cho doanh nghiệp). Dựa trên báo cáo của cơ quan quản lý, số liệu về mức tiêu thụ xăng dầu từ trong năm 2015 cho thấy, suốt từ ngày 20/5/2015, sau khi Thông tư 78 ra đời, các doanh nghiệp xăng dầu vẫn nghiễm nhiên hưởng lợi hàng trăm tỷ đồng hàng tháng từ người tiêu dùng một cách bất hợp pháp.
Đối với sự việc này, rất nhiều người dân đã tỏ ra bức xúc với sự “ngậm miệng ăn tiền” của các doanh nghiệp kinh doanh xăng, dầu bởi khoản chênh lệch thuế trong thời gian qua.
Chị Trần Mỹ D, chủ một doanh nghiệp vận tải ở Hà Nội đưa ý kiến: Có tới hàng trăm khoản chi phí mà doanh nghiệp vận tải như chúng tôi phải lo hàng ngày. Xăng, dầu là một trong những khoản chi phí quan trọng hàng đầu với công ty, thế nhưng, chúng tôi lại không được phổ biến và nắm rõ về mức thuế áp của nhà nước cho mặt hàng này. Chúng tôi đề nghị các cơ quan chức năng làm rõ sự việc và cần phải có biện pháp cụ thể để bù đắp thiệt thòi cho người dân đối với khoản chi phí chênh lệch vô lý mà chúng tôi đã phải bỏ ra – Chị D nói.
Ngày 16/3/2016, ông Bùi Văn Nam, Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết: Cơ quan Thuế sẽ sớm khắc phục tình trạng các doanh nghiệp đầu mối lợi dụng chênh lệch thuế xăng dầu để hưởng lợi, đồng thời truy thu các khoản lợi có được từ việc lợi dụng chênh lệch thuế này và sớm đưa ra cách tính thuế để cân bằng lợi ích của nhà nước – người dân – doanh nghiệp.
Không phải chỉ có những doanh nghiệp kinh doanh mới quan tâm tới khoản phí “oan” đã phải bỏ ra mà nhiều người dân cũng bày tỏ sự bức xúc với những khoản chi phí này. Anh Nguyễn Văn Trọng, một người dân Hà Nội chia sẻ: Đóng thuế là góp phần xây dựng đất nước, chúng tôi rất tán thành, tuy nhiên, khoản thuế chúng tôi đóng lại rơi vào túi của doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu, đây là điều vô lý. Chúng tôi rất quan tâm tới việc các cơ quan bộ, ngành sẽ giải quyết sự việc này như thế nào, khoản tiền của người dân đã nộp “oan” kia sẽ đi về đâu? Làm sao để lấy lại công bằng cho người dân chúng tôi?
Có thể thấy, tại thời điểm hiện nay, điều mà người dân quan tâm chính là cơ quan quản lý nhà nước sẽ có phương án xử lý số tiền thu hồi của doanh nghiệp đã được hưởng lợi từ chênh lệch xăng dầu như thế nào? Trong khi đó, cơ quan quản lý vẫn chưa đưa ra được một phương án cụ thể để bù đắp thiệt thòi cho người tiêu dùng.
Thu hồi số tiền này là rất khó – Đó là nhận định của ông Bùi Đức Thụ, Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách Quốc hội. Theo ông Thụ, để xử lý việc này, trước hết, cơ quan quản lý cần sửa ngay các văn bản liên quan, nhất là quy định tính giá cơ sở với các cam kết quốc tế, đảm bảo hài hòa giữa nhà nước, doanh nghiệp và người tiêu dùng. Tiếp đến, đối với khoản tiền chênh lệch mà một số doanh nghiệp đã được lợi không chính đáng trong thời gian qua, nhà nước nên đưa vào Quỹ bình ổn giá để sử dụng khi giá mặt hàng này tăng cao. Ngoài ra, sẽ rất khó thu hồi số tiền trên, bởi hiện nay chưa có cơ sở pháp lý cho vấn đề này. “Bản chất của sự việc là DN không vi phạm quy định, họ chỉ tuân thủ theo cơ chế điều hành của Nhà nước. Vì thế chỉ còn cách đưa số tiền chênh lệch này vào quỹ bình ổn để sử dụng lâu dài”, ông Thụ nói.
Trong một diễn biến mới đây, tại phiên họp thường kỳ của Chính phủ ngày 26/3/2016, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng đã có báo cáo cụ thể về vấn đề liên quan đến điều hành giá xăng dầu cũng như thuế nhập khẩu xăng dầu đang được dư luận quan tâm thời gian gần đây. Ông Dũng cho biết, theo số liệu thống kê, tổng số thuế xăng dầu nhập khẩu đã thu năm 2015 là 3.500 tỷ đồng và tổng số thuế được hoàn của 23 DN kinh doanh đầu mối trong năm 2015 tính đến ngày 24/3/2016 là 3.475 tỷ đồng. Trong đó số thuế giá trị gia tăng là 335 tỷ đồng, đây là số được hoàn thuế, không làm giảm tổng thu của ngân sách vì hoàn ở khâu nhập khẩu thì phải nộp tăng ở khâu tiêu thụ. Do đó, thực chất số tiền hoàn thuế nhập khẩu và thuế tiêu thụ đặc biệt còn lại là 3.120 tỷ đồng. Trong đó có 2.794 tỷ đồng là của 11 doanh nghiệp nhà nước, chiếm 88% thị phần xăng dầu tiêu thụ và 325 tỷ đồng của 12 doanh nghiệp tư nhân (12% thị phần).
Với tổng số 3.120 tỷ đồng của 23 DN, sau khi hạch toán vào thu nhập và kê khai nộp thuế thu nhập doanh nghiệp vào ngân sách nhà nước là 668 tỷ đồng (với mức thuế 22%). Số tiền còn lại là 2.434 tỷ đồng, trong đó của 11 doanh nghiệp nhà nước là 2.179 tỷ đồng, sau khi trích lập các quỹ theo quy định của pháp luật thì đã nộp vào ngân sách nhà nước theo Nghị quyết của Quốc hội. Như vậy, số tiền còn lại ở 12 doanh nghiệp tư nhân chỉ là khoảng 254 tỷ đồng, không phải là mức chênh lệch đến 3.500 tỷ đồng như một số thông tin đã nêu.
“Số tiền này thuộc về các doanh nghiệp tư nhân. Bộ Tài chính sẽ phối hợp với Bộ Công Thương tiến hành thanh, kiểm tra và có hướng xử lý nhưng cũng không thể nhanh được. Bộ Tài chính xin ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ”, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng nói.
Cũng tại buổi họp, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng cũng đã có chỉ đạo đối với cơ quan quản lý, dù khó cũng phải tiến hành thanh tra, kiểm tra, đề xuất hướng xử lý trong thời gian sớm nhất. Làm sao để cân đối phù hợp quyền lợi của nhân dân, của doanh nghiệp và của nhà nước theo quy định của pháp luật.
Đối với đề xuất truy thu khoản lợi nhuận của những doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đã thu trong thời gian năm 2015, Thủ tướng nhấn mạnh: “Cần giải đáp, giải trình công khai minh bạch để dân hiểu, các chuyên gia hiểu. Về vấn đề hoàn thuế, cần làm rõ số thu nộp ngân sách theo Nghị quyết Quốc hội, số còn lại ở doanh nghiệp tư nhân, nếu thu phải đúng pháp luật”./.