5 yếu tố đảm bảo chất lượng vắc xin và tiêm chủng an toàn
(ĐCSVN) - Theo các chuyên gia, vắc xin chất lượng, an toàn là vắc xin phải được bảo quản nghiêm ngặt bởi hệ thống dây chuyền lạnh đạt chuẩn cao cấp và sử dụng trong quy trình tiêm chủng an toàn.
Vắc xin là chế phẩm sinh học có tính kháng nguyên nhằm kích thích cơ thể sinh miễn dịch chủ động đặc hiệu để phòng chống các tác nhân gây bệnh. Tiêm vắc xin là đưa trực tiếp một sinh phẩm vào cơ thể, do đó cần đảm bảo tuyệt đối chất lượng của vắc xin nhằm đảm bảo sự an toàn, sức khỏe của người được tiêm, cũng như đảm bảo hiệu quả phòng bệnh do mang vắc xin mang lại.
Theo bà Ngô Thị Tuyết Sương, Phó Giám đốc chất lượng Hệ thống tiêm chủng vắc xin VNVC, yếu tố tiên quyết để xác định chất lượng vắc xin là quy trình bảo quản chứ không chỉ là hạn dùng, cảm quan của vắc xin.
Kho lạnh đạt chuẩn quốc tế
 |
| Tại Hệ thống tiêm chủng VNVC, “xương sống” của dây chuyền bảo quản lạnh đạt chuẩn GSP là mạng lưới 4 tổng kho lạnh và hơn 100 kho lạnh từ 2-8°C khắp cả nước (Ảnh: TL) |
Tại VNVC, quy trình bảo quản vắc xin và thực hành an toàn tiêm chủng được thực hiện rất nghiêm ngặt bởi hàng trăm kho lạnh bảo quản vắc xin đạt chuẩn quốc tế Good Storage Practices (GSP) cùng hệ thống dây chuyền bảo quản lạnh (Cold chain) gồm: kho lạnh, xe lạnh, tủ lạnh và thùng lạnh giúp bảo quản, lưu trữ vắc xin trong điều kiện tối ưu theo tiêu chuẩn của nhà sản xuất.
Cũng theo bà Sương, tại Hệ thống tiêm chủng VNVC, “xương sống” của dây chuyền bảo quản lạnh đạt chuẩn GSP là mạng lưới 4 tổng kho lạnh và hơn 100 kho lạnh từ 2-8°C khắp cả nước. 100% trung tâm đều có kho lạnh, thiết bị bảo quản vắc xin tại chỗ, bảo quản vắc xin ngắn hạn hoặc dài hạn theo đúng tiêu chuẩn của nhà sản xuất. Mỗi kho lạnh được bố trí tối thiểu 2 nguồn điện với thời gian cấp điện dự trữ đến 72 giờ. Ngoài ra, còn có các phương án huy động xe phát điện dự phòng lưu động mặc dù rất hiếm khi xảy ra.
“Khác với các đơn vị tiêm chủng đang dùng tủ lạnh thông thường để bảo quản vắc xin, tất cả phòng tiêm của VNVC đều được trang bị tủ bảo quản vắc xin chuyên dụng, với hệ thống bảo quản nhiệt độ đồng bộ nhiệt kế tự ghi và camera giám sát. Mỗi cuối ngày, vắc xin chưa sử dụng sẽ được VNVC thu hồi về kho lạnh đạt chuẩn GSP đặt ở từng trung tâm nhằm giám sát ở mức độ an toàn cao hơn.
Chính vì vậy, 100% vắc xin được sử dụng tại phòng tiêm của VNVC là vắc xin chất lượng cao, an toàn. Vắc xin không đủ điều kiện sử dụng hoặc hết hạn sử dụng sẽ được chuyển đến khu biệt trữ trong kho lạnh và xử lý theo quy trình của VNVC và hướng dẫn của Bộ Y tế”, bà Ngô Thị Tuyết Sương nhấn mạnh.
Xe lạnh vận chuyển vắc xin điều chuyển vắc xin an toàn
Bà Ngô Thị Tuyết Sương cho biết, VNVC là đơn vị tiên phong tại Việt Nam được cấp giấy chứng nhận, sử dụng hệ thống xe lạnh vận chuyển chuyên nghiệp đạt chuẩn GSP với hơn 30 xe lạnh vận chuyển vắc xin đạt chuẩn GSP của Bộ Y tế. Mỗi xe lạnh có thể chứa cùng lúc hàng chục nghìn liều vắc xin, tất cả đặt trên hệ thống thiết bị kiểm soát nhiệt độ tiên tiến và nghiêm ngặt, kết nối với hệ thống phần mềm quản trị theo dõi vắc xin với định vị GPS và nhiều cung cụ đối chiếu nghiêm ngặt.
Với các điều kiện này, VNVC sẵn sàng hoạt động cấp phát, điều chuyển vắc xin an toàn, chất lượng cao đi khắp mọi vùng miền trên khắp cả nước 24/7 hoàn toàn chủ động, linh hoạt theo nhu cầu sử dụng, đáp ứng những tình huống khẩn cấp trong dịch bệnh hoặc các tình huống khác.
 |
| Nhân viên y tế của VNVC đối chiếu vắc xin với khách hàng tại phòng tiêm (Ảnh: TL) |
Không cho phép vắc xin quá hạn sử dụng được đưa ra khỏi kho
“Để kiểm soát hạn sử dụng của vắc xin, VNVC đầu tư hệ thống phần mềm quản lý hàng hoá hiện đại, cho phép theo dõi đến từng lọ vắc xin với đầy đủ thông tin cần thiết, có thông báo cảnh báo hạn sử dụng vắc xin, điều phối cung ứng phù hợp tồn kho và nhu cầu sử dụng.
Quy trình này còn được giám sát thông qua hệ thống phần mềm chốt chặn, những bộ phận liên quan không thể thực hiện các thao tác xuất, nhập kho các loại vắc xin đang có cảnh báo về hạn sử dụng. Điều này giúp VNVC kiểm soát chặt chẽ, phát hiện sớm các vắc xin sắp hết hạn sử dụng nhằm có phương án xử lý kịp thời.
Quy trình chặt chẽ và hệ thống phần mềm công cụ hiện đại này không cho phép vắc xin quá hạn sử dụng được đưa ra khỏi kho, mà phải chuyển vào khu vực biệt trữ để chờ thực hiện hoàn, huỷ theo quy định. Hệ thống quản lý, cảnh báo hạn sử dụng vắc xin được thiết lập ở cả kho tổng và kho lẻ, do đó nhiều lớp chốt chặn sẽ không cho phép vắc xin hết hạn được chuyển đến phòng tiêm chủng”, bà Sương khẳng định.
Rà soát kỹ lưỡng trước tiêm
Cũng theo bà Sương, không chỉ gắt gao về nhiệt độ bảo quản, kiểm soát hạn sử dụng, tính an toàn của vắc xin mà tại VNVC, ngay cả một lọ vắc xin bị nghiêng, đổ dù chưa mở nắp, đơn vị này cũng không cho phép sử dụng.
Điều này được thực hiện quyết liệt từ khâu đào tạo an toàn tiêm chủng, bao gồm thực hành tiêm chủng, giám sát, theo dõi, kiểm soát lô dùng, hạn dùng, quy trình kiểm tra, đối chiếu vắc xin với khách hàng tại phòng tiêm.
“Tất cả Khách hàng sau khi được khám sàng lọc đưa và có quyết định tiêm chủng từ bác sĩ đều được các điều dưỡng thực hiện, kiểm tra và đối soát một lần nữa tại phòng tiêm đồng thời thực hiện quy trình công bố, kiểm tra, kiểm soát, đối chiếu vắc xin, dưới sự chứng kiến của khách hàng.
Đây là bước chốt chặn quan trọng để giám sát chất lượng vắc xin bằng cảm quan và các thông tin trên lọ vắc xin, đồng thời thực hiện tuân thủ đúng nguyên tắc 3 đúng “đúng loại vắc xin, đúng đường tiêm, đúng liều lượng sử dụng", bà Sương chia sẻ.
Tiếp nhận, hỗ trợ chăm sóc, xử trí phản ứng sau tiêm kịp thời
Theo bà Ngô Thị Tuyết Sương, mỗi cá thể phản ứng với vắc xin ở các mức độ khác nhau và hầu hết chỉ có các phản ứng nhẹ trong vòng 30 phút sau tiêm. Chính vì thế, VNVC chú trọng việc theo dõi phản ứng sau tiêm trong 30 phút sau tiêm để kịp thời xử trí trong trường hợp cần thiết. Đồng thời tư vấn, hướng dẫn khách hàng tiếp tục theo dõi phản ứng tiêm chủng trong 72 giờ tiếp theo tại nhà.
Tại Việt Nam, VNVC là hệ thống tiêm chủng duy nhất có tổng đài chăm sóc sau tiêm và tiếp nhận, hướng dẫn xử trí phản ứng sau tiêm kịp thời với đội ngũ bác sĩ trực 24/7, phối hợp chặt chẽ với các đơn vị cấp cứu tại các địa phương, nhằm hỗ trợ kịp thời cho người dân trên mọi miền đất nước, kể cả khách hàng không tiêm chủng tại hệ thống VNVC./.