Thu hút đầu tư phát triển tiềm lực khoa học công nghệ tại Khu CNC Hòa Lạc
(ĐCSVN) - Hơn 20 năm xây dựng và phát triển, Khu Công nghệ cao (CNC) Hòa Lạc đang dần hiện thực hóa các mục tiêu đề ra. Việc xây dựng hạ tầng sẽ sớm được hoàn thành, cùng với các chính sách phù hợp kịp thời để thúc đẩy thu hút đầu tư, phát triển tiềm lực khoa học và công nghệ (KH&CN).
 |
| Phòng thử nghiệm điện tử EMC của Công ty Cổ phần DT&C Vina tại Khu Công nghệ cao Hòa lạc (Ảnh: BL) |
Thu hút nhiều dự án đầu tư thuộc các lĩnh vực công nghệ cao
Được thành lập từ năm 1998, tại huyện Thạch Thất và Quốc Oai (tỉnh Hà Tây cũ, nay thuộc Hà Nội), hiện Khu CNC Hòa Lạc có quy mô gần 1.600 ha với các khu đô thị vệ tinh xung quanh.
Tính đến nay, Ban Quản lý Khu CNC Hòa Lạc đã thu hút được 100 dự án đầu tư. Riêng năm 2021, thu hút được 06 dự án với tổng vốn đầu tư khoảng 5590 tỷ đồng, trong đó có 86 dự án trong nước (chiếm tỷ lệ 86%) và 14 dự án đầu tư nước ngoài (chiếm tỷ lệ 14%) với tổng vốn đầu tư đăng ký khoảng 94.760 tỷ đồng trên tổng diện tích khoảng 376 ha.
Ông Trần Đắc Trung, Phó trưởng Ban quản lý Khu CNC Hòa Lạc cho biết, Khu CNC đã thu hút được các nhà đầu tư lớn, đủ tầm dẫn dắt các lĩnh vực công nghệ khác nhau, cụ thể: Tập đoàn Công nghiệp Viễn thông Quân đội Viettel (5 dự án, vốn đầu tư đăng ký 3.700 tỷ đồng); Tập đoàn Vingroup (3 dự án, vốn đầu tư đăng ký 9.020 tỷ đồng); Tập đoàn FPT (4 dự án, vốn đầu tư đăng ký 5.430 tỷ đồng); Tập đoàn VNPT (2 dự án, vốn đầu tư đăng ký 3.765 tỷ đồng), Tập đoàn Hanwha Aerospace (Hàn Quốc) với dự án sản xuất các bộ phận và cấu kiện của động cơ máy bay và động cơ gas tuabin công nghiệp (vốn đầu tư khoảng 200 triệu USD); Tập đoàn Nissan Techno và Tập đoàn Nidec (Nhật Bản) với 2 dự án trong lĩnh vực nghiên cứu, phát triển, sản xuất và kinh doanh các sản phẩm mô đun nhiệt hiệu năng cao, mô tơ điện một chiều không chổi than (vốn đầu tư khoảng 375 triệu USD)…
Tại đây, có các dự án hỗ trợ của Chính phủ, doanh nghiệp các nước: Dự án Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam - Hàn Quốc (V-KIST) (35 triệu USD vốn vay không hoàn lại của Chính phủ Hàn Quốc); dự án Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC) của Bộ Kế hoạch và Đầu tư (hỗ trợ của Tập đoàn SK, Hàn Quốc); dự án Trung tâm vũ trụ Việt Nam và dự án Đại học Việt Nhật (hỗ trợ vốn vay ODA của Chính phủ Nhật Bản); dự án Đại học Việt - Pháp (hỗ trợ vốn vay ODA của Ngân hàng ADB và Chính phủ Pháp)…
Hoạt động đào tạo, thu hút nhân lực công nghệ cao đã được chú trọng để có thể đào tạo và cung cấp các công nhân, kỹ thuật viên có trình độ tay nghề cao, đội ngũ cán bộ nghiên cứu trong các lĩnh vực công nghệ cao cho khu và cả nước. Hiện tại, khu có khoảng 9.500 học sinh, sinh viên và khoảng 14.500 người lao động đang làm việc. Khu đã hình thành mạng lưới một số tổ chức nghiên cứu và triển khai (R&D) trong các lĩnh vực, như: Công nghệ thông tin, điện tử viễn thông và phần mềm; công nghệ sinh học, trang thiết bị y tế; công nghệ cơ khí chính xác; công nghệ tự động hóa…
Nhiều sản phẩm công nghệ cao như công nghệ 4G, 5G, rada cảnh giới biển, thiết bị y tế kỹ thuật số, cấu kiện động cơ máy bay, các giải pháp phần mềm, đáp ứng nhu cầu của các doanh nghiệp lớn trên nền tảng Akaminds IOT, Akabot, điện thoại thông minh… được sản xuất tại đây.
Khu cũng đang hình thành hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, triển khai xây dựng nền tảng dữ liệu não người Việt tại Hệ tri thức Việt số hóa, triển khai các Testlab về công nghệ như “IoT Innovation Hub”, phối hợp với các đơn vị khác để đầu tư, xây dựng trang thiết bị phòng thí nghiệm, hạ tầng kỹ thuật cần thiết hỗ trợ các nhóm ươm tạo phát triển công nghệ, sản phẩm theo hình thức hợp tác công - tư…
Xây dựng chiến lược thu hút đầu tư vào Khu CNC Hòa Lạc
Mặc dù đạt nhiều kết quả quan trọng, tuy nhiên thời gian qua Khu CNC Hòa Lạc phát triển chưa được như kỳ vọng như: Công tác giải phóng mặt bằng Khu CNC Hòa Lạc đã kéo dài qua nhiều năm, các chế độ, chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đã có rất nhiều biến động; Việc đầu tư hạ tầng kỹ thuật của Khu CNC Hoà Lạc trong nhiều năm trước đây còn dàn trải, chưa tập trung, trong khi quy hoạch chung được lập theo các khu chức năng, giữa các khu chức năng có sự liên kết nên cần phải đầu tư tập trung mới phát huy hiệu quả; có quá nhiều chủ thể tham gia xây dựng cơ sở hạ tầng nhưng lại chưa có một kế hoạch và giải pháp đồng bộ trong triển khai thực hiện; đầu tư về KH&CN của cả khu vực nhà nước và tư nhân còn rất hạn chế, các doanh nghiệp trong nước chưa quan tâm đúng mức về ứng dụng và phát triển công nghệ…
 |
| Khu công nghệ cao Hòa Lạc là nơi đào tạo, thu hút nhân lực công nghệ cao.(Ảnh minh họa: BL) |
Lý giải về việc thu hút đầu tư vào Khu CNC Hòa Lạc chưa như kỳ vọng, ông Trần Đắc Trung cho biết: Các doanh nghiệp lớn, nhà đầu tư nước ngoài thường có nhu cầu quy mô diện tích đầu tư lớn và tiến độ bàn giao đất khá nhanh, trong khi quỹ đất liền khoảnh với diện tích lớn tại Khu CNC Hòa Lạc không có nhiều, nếu có thì bị vướng mặt bằng chưa được giải phóng và không thể xử lý nhanh được để đáp ứng ngay yêu cầu của nhà đầu tư.
Mặt khác, các nhà đầu tư thường đề nghị được xây dựng dự án thành tổ hợp khép kín bao gồm cả sản xuất, nghiên cứu và các dịch vụ nhà ở,… Tuy nhiên, theo quy hoạch Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 899/QĐ-TTg ngày 27-5-2016, Khu CNC Hòa Lạc đã được quy hoạch và phân chia các khu vực theo các chức năng cụ thể.
Vì vậy, Ban quản lý không thể đáp ứng yêu cầu trên của nhà đầu tư. Ngoài ra, các dự án đầu tư của các bộ, ngành, địa phương hoặc các dự án sử dụng nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) của nước ngoài đầu tư tại Khu CNC Hòa Lạc triển khai chậm, chưa thực sự hiệu quả.
Theo ông Trung, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Khoa học và Công nghệ xây dựng “Đề án phát triển Khu công nghệ cao Hòa Lạc đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”. “Chúng tôi sẽ hoàn thiện đề án này để trình Thủ tướng Chính phủ ban hành trong năm 2022, làm định hướng phát triển khu trong thời gian tới. Đồng thời, chúng tôi cũng đã xây dựng chiến lược thu hút đầu tư vào Khu CNC Hòa Lạc trong tình hình mới, phù hợp với Nghị quyết số 50/NQ-TƯ ngày 20-8-2019 của Bộ Chính trị’, ông Trung cho biết.
Bên cạnh việc kêu gọi những dự án đầu tư về hạ tầng xã hội, Ban quản lý Khu CNC cũng kêu gọi đầu tư những dự án mang tính chất dẫn dắt, lan tỏa. Đó là những dự án thuộc các lĩnh vực công nghệ có nhiều khả năng thu hút nguồn lực nghiên cứu và phát triển; giúp nền kinh tế khu vực thích ứng hiệu quả với Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, xu hướng toàn cầu hóa và các thách thức toàn cầu; phát triển các sản phẩm công nghệ cao là các sản phẩm quốc gia, sản phẩm chủ lực, sản phẩm trọng điểm của Thủ đô Hà Nội.
“Chúng tôi đặt mục tiêu trong 3-5 năm tới, phải giải quyết dứt điểm giải phóng mặt bằng, hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng đồng bộ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu của các nhà đầu tư và kết nối trực tiếp với các hạ tầng của Thủ đô. Xây dựng và hoàn thiện cơ chế, chính sách; cải cách, đơn giản hóa các thủ tục hành chính, tiến tới thực hiện điện tử hóa một số thủ tục hành chính”, ông Trung cho biết.
Tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2020 và triển khai nhiệm vụ năm 2021 của Khu CNC Hòa Lạc, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt đề nghị, Khu CNC cần tập trung kiện toàn tổ chức bộ máy; tiếp tục nghiên cứu các phương án đón nhận xu hướng chuyển dịch đầu tư sang Việt Nam của nhà đầu tư nước ngoài; trong quá trình thu hút, triển khai dự án đầu tư cần bám sát chỉ đạo, định hướng lớn của Đảng.
Đẩy mạnh hợp tác với các trường đại học, viện nghiên cứu trong đào tạo, chuyển giao công nghệ, hình thành các doanh nghiệp công nghệ cao, các startup tại khu. Tăng cường hợp tác quốc tế với nước ngoài, nhằm nâng cao tiềm lực công nghệ cao và tiếp cận với các nhà đầu tư lớn./.