Nhiều điểm sáng trong lĩnh vực người có công, giảm nghèo và an sinh xã hội
(ĐCSVN) - Sau 10 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa XI một số vấn đề về chính sách xã hội giai đoạn 2012-2020, hầu hết các chỉ tiêu đều đạt và vượt mục tiêu Nghị quyết với nhiều điểm sáng trong lĩnh vực người có công, giảm nghèo và an sinh xã hội.
Sáng 16/9, Ban cán sự đảng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH), Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương tổ chức Hội thảo đánh giá kết quả 10 năm thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 5 khoá XI một số vấn đề về chính sách xã hội giai đoạn 2012 - 2020 với sự đồng chủ trì của Học viện Hành chính quốc gia, Hội đồng lý luận trung ương cùng sự hỗ trợ của Văn phòng Tổ chức Lao động quốc tế Việt Nam.
Hầu hết các chỉ tiêu đều đạt và vượt
Ngày 01/6/2012, Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI đã ban hành Nghị quyết số 15-NQ/TW một số vấn đề về chính sách xã hội giai đoạn 2012-2020, tập trung vào 2 nhóm chính sách cơ bản, quan trọng trong hệ thống các chính sách xã hội là chính sách ưu đãi người có công và chính sách an sinh xã hội. Mục tiêu Nghị quyết đặt ra là cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho người có công, phấn đấu đến năm 2015 cơ bản bảo đảm gia đình người có công có mức sống bằng hoặc cao hơn mức sống trung bình của dân cư trên địa bàn; đến năm 2020, cơ bản bảo đảm an sinh xã hội toàn dân, bảo đảm mức tối thiểu về thu nhập, giáo dục, y tế, nhà ở, nước sạch và thông tin, truyền thông, góp phần từng bước nâng cao thu nhập, bảo đảm cuộc sống an toàn, bình đẳng và hạnh phúc của nhân dân. Đây là mốc quan trọng tiếp tục khẳng định sự quan tâm của Đảng trong thực hiện chính sách xã hội nhằm mục tiêu phát triển nhanh và bền vững.
Thứ trưởng Bộ LĐ - TB&XH Nguyễn Văn Hồi phát biểu tại Hội thảo. Ảnh: PT |
Phát biểu tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Nguyễn Văn Hồi cho biết, sau 10 năm thực hiện, Nghị quyết Trung ương 5 khóa XI đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Nhận thức của các cấp ủy đảng, chính quyền và người dân về chính sách xã hội có chuyển biến rõ rệt. Hệ thống chính sách xã hội đã cơ bản đảm bảo công bằng, toàn diện, bao trùm, tiệm cận các tiêu chuẩn quốc tế, đảm bảo cơ bản quyền an sinh của người dân, góp phần phát triển kinh tế, ổn định chính trị và trật tự xã hội, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.
Hầu hết các chỉ tiêu đều đạt và vượt mục tiêu Nghị quyết với nhiều điểm sáng trong lĩnh vực người có công, giảm nghèo và an sinh xã hội. Cụ thể, trong tổng số 26 chỉ tiêu có 5 chỉ tiêu vượt và hoàn thành trước thời hạn gồm: Nhà ở cho người có công; trợ giúp xã hội; trợ giúp xã hội cho người cao tuổi; tỷ lệ đi học đúng tuổi; bảo hiểm y tế; tiêm chủng mở rộng.
16 chỉ tiêu đạt mục tiêu vào năm 2020 gồm: Mức sống gia đình người có công; mức trợ cấp người có công; thất nghiệp chung; thất nghiệp thành thị; giảm nghèo chung; giảm nghèo tại các huyện, xã có tỷ lệ nghèo cao; thu nhập bình quân đầu người hộ nghèo; trợ giúp xã hội đột xuất; trẻ em đi học trung học cơ sở đúng tuổi; người biết chữ từ 15 tuổi; lao động qua đào tạo; tiêm chủng cho trẻ dưới 1 tuổi; phòng chống lao; phủ sóng phát thanh truyền hình; đài truyền thanh xã ở vùng núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo.
Chỉ số phát triển con người (HDI) năm 2020 có sự cải thiện trong bảng xếp hạng của Liên hợp quốc (từ vị trí 128/187 năm 2011 lên vị trí 117 năm 2020).
Thứ trưởng Nguyễn Văn Hồi nhấn mạnh "các thành tựu nổi bật đã đem lại niềm tin và sự hài lòng của người dân, khẳng định tính ưu việt của chế độ ta dưới sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước. Chính sách ưu đãi người có công được quan tâm đặc biệt là chính sách tốt nhất trong các chính sách xã hội; phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” được triển khai sâu rộng. Chính sách an sinh xã hội khẳng định vai trò là xương sống của hệ thống chính sách xã hội trong phòng ngừa, giảm thiểu và khắc phục các rủi ro của người dân trong cuộc sống. Quyền an sinh xã hội của người dân cơ bản được đảm bảo tốt hơn. Sự tham gia của cả hệ thống chính trị, của người dân và doanh nghiệp ngày càng tích cực và hiệu quả. Hợp tác quốc tế được tăng cường mở rộng đã hỗ trợ tích cực và hiệu quả trong thực hiện các chính sách xã hội.
Tuy nhiên, bên cạnh các kết quả đạt được, việc thực hiện một số chính sách xã hội còn có những hạn chế, bất cập. Chính sách xã hội còn thiếu tính bao trùm, liên kết trong hỗ trợ đối tượng và chưa bao phủ hết đối tượng, chưa có sự tương trợ, kết nối của các trụ cột chính sách trong tổ chức thực hiện; chênh lệnh mức sống giữa vùng miền, nhóm đối tượng còn lớn. Quá trình tổ chức triển khai thực hiện chính sách xã hội chưa đồng bộ, thiếu đồng đều giữa các địa phương. Chất lượng dịch vụ xã hội còn hạn chế. Hệ thống quản trị còn bất cập, chưa hiện đại. Nguồn lực còn hạn chế và thiếu chủ động.
Hướng đến toàn dân, bao trùm và toàn diện
Nêu định hướng trong thời gian sắp tới, Thứ trưởng Nguyễn Văn Hồi cho biết, hệ thống chính sách xã hội năm 2030 hướng đến toàn dân, bao trùm và toàn diện; đáp ứng các nhu cầu an sinh xã hội và dịch vụ xã hội cho nhân dân, tạo cơ hội phát triển cho mọi người dân và không để ai bị bỏ lại phía sau; tạo nền tảng xây dựng xã hội tiến bộ, công bằng, bình đẳng, nhân ái, đoàn kết, tương trợ lẫn nhau; đáp ứng mục tiêu của nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao.
Việt Nam có kế hoạch sẽ ban hành một nghị quyết mới về chính sách xã hội cho giai đoạn 2023-2030, tầm nhìn đến năm 2045 để quản lý và phát triển xã hội phù hợp với mục tiêu trở thành nước đang phát triển có thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và là nước phát triển có thu nhập cao vào năm 2045.
Dự thảo nghị quyết mới sẽ được trình Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII để thông qua vào Hội nghị Trung ương 7, khóa XIII (nửa đầu năm 2023).
Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Chử Xuân Dũng phát biểu tại hội thảo (Ảnh: PT) |
Chia sẻ tại hội nghị, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Chử Xuân Dũng nhấn mạnh, xây dựng và hoàn thiện hệ thống chính sách xã hội, phát triển hệ thống an sinh xã hội, nâng cao phúc lợi xã hội và chất lượng cuộc sống Nhân dân là 01 trong 10 chương trình công tác trọng tâm của Thành ủy Hà Nội giai đoạn 2021-2025. Thành phố đã thường xuyên rà soát, đánh giá, ban hành các chính sách xã hội đặc thù, góp phần đảm bảo an sinh xã hội; ưu tiên dành nguồn lực để thực hiện đầy đủ, kịp thời các chính ách an sinh xã hội…
Để tiếp tục hoàn thiện hệ thống chính sách xã hội, đồng chí Chử Xuân Dũng cho biết, Thành phố tập trung vào các giải pháp như: Tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của các cấp chính quyền, các tầng lớp nhân dân; bổ sung hoàn thiện cơ chế, chính sách đảm bảo tính đa dạng, toàn diện phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và khả năng huy động, cân đối nguồn lực của Thành phố…
Cũng chia sẻ những giải pháp trọng tâm để việc thực hiện chính sách xã hội ngày càng đi vào nền nếp, có chiều sâu, đồng chí Lê Văn Lương, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Lai Châu cho rằng, trong tuyên truyền cần đổi mới phương thức phù hợp với từng đối tượng, địa bàn, tuyên truyền bằng nhiều thứ tiếng để nhân dân vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số dễ nhớ, dễ thực hiện.
Bên cạnh đó, cần tăng cường vai trò, trách nhiệm của cấp ủy đảng, chính quyền địa phương trong lãnh đạo, chỉ đạo các vấn đề về chính sách xã hội. Huy động, quản lý và sử dụng hiệu quả các nguồn lực để thực hiện các chính sách an sinh xã hội, đẩy mạnh xã hội hóa, tạo điều kiện để các tổ chức, cá nhân hỗ trợ thực hiện công tác an sinh xã hội…
Trao đổi tại Hội thảo, bà Gulmira Asanbaeva, quyền đại diện Tổ chức Lao động quốc tế tại Việt Nam đánh giá việc ban hành và triển khai Nghị quyết 15-NQ/TW đã đánh dấu một bước đột phá lớn, tạo tiền đề cho Việt Nam tiếp cận gần hơn với các tiêu chuẩn quốc tế và các thông lệ tốt nhất về an sinh xã hội. Chúc mừng những thành công của Việt Nam, song bà cho rằng phía trước còn những thách thức quan trọng đòi hỏi cần phải quan tâm thường xuyên và sự nỗ lực hơn nữa để tiếp tục hướng tới việc mang lại an sinh xã hội cho tất cả mọi người.
Bà cũng tái khẳng định cam kết mạnh mẽ của Tổ chức Lao động quốc tế trong việc chung tay với Chính phủ Việt Nam, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội và các đối tác để thực hiện hóa tầm nhìn chung về Việt Nam, một quốc gia về an sinh xã hội toàn dân vào năm 2030./.