Nắng nóng tạo điều kiện cho dịch châu chấu bùng phát
(ĐCSVN) - Từ đầu năm 2024 đến nay nhiệt độ trung bình tại các khu vực trung du và miền núi phía Bắc cao hơn so với trung bình nhiều năm từ 1-2 độ C, nhiều ngày mưa nhỏ, mưa phùn. Đồng thời, nắng nóng xuất hiện sớm và gay gắt nên rất thuận lợi cho châu chấu tre phát sinh và gây hại sớm từ giữa tháng Tư vừa qua.
 |
| Dịch châu chấu gây hại cho cây trồng |
Hiện nay, châu chấu tre đã phát sinh và gây hại tại 11/16 tỉnh Trung du và miền núi phía Bắc gồm Cao Bằng, Bắc Kạn, Điện Biên, Lạng Sơn, Sơn La, Điện Biên, Tuyên Quang, Hòa Bình, Phú Thọ, Thanh Hóa và Nghệ An với diện tích nhiễm 1.031ha (trong đó Cao Bằng nhiễm 773ha, Bắc Kạn 63ha, Nghệ An 50ha, Lạng Sơn 38,5ha, Phú Thọ 38,2ha, Tuyên Quang 21ha, Thanh Hóa 20ha, Sơn La10 ha, Hòa Bình 7ha và Điện Biên 0,5ha).
Nắng nóng có thể tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của châu chấu. Có một số lý do chính như sau:
1. Nhiệt độ cao: Châu chấu là loài côn trùng nhiệt đới, do đó chúng phát triển tốt hơn trong môi trường có nhiệt độ cao. Nắng nóng giúp tăng tốc quá trình sinh trưởng và phát triển của chúng.
2. Khô hạn: Thời tiết khô hạn thường đi kèm với nắng nóng, tạo ra môi trường sống thuận lợi cho châu chấu. Nước bề mặt giảm thiểu khiến các khu vực cây trồng dễ bị châu chấu tấn công hơn do thiếu khả năng tự bảo vệ bằng độ ẩm.
3. Nguồn thức ăn phong phú: Nắng nóng kéo dài có thể làm cho cây trồng suy yếu, dễ bị tổn thương và dễ bị châu chấu ăn. Châu chấu có thể tấn công cây cối một cách dễ dàng và nhanh chóng sinh sôi.
4. Di cư và sinh sản: Thời tiết nắng nóng thường thúc đẩy quá trình di cư của châu chấu, đặc biệt là các bầy đàn lớn. Khi gặp điều kiện khí hậu phù hợp, chúng sẽ sinh sản mạnh mẽ hơn.
Do đó, nắng nóng và khí hậu khô hạn có thể tạo ra môi trường lý tưởng cho sự phát triển và bùng phát của châu chấu, gây ra những tác động tiêu cực đến nông nghiệp và hệ sinh thái.
Phòng chống châu chấu bùng phát là một thách thức lớn nhưng có thể được thực hiện hiệu quả thông qua các biện pháp sau:
1. Giám sát và Dự báo:
Giám sát liên tục: Thiết lập các trạm giám sát để theo dõi số lượng và di chuyển của châu chấu.
Dự báo khí hậu: Sử dụng công nghệ dự báo thời tiết để nhận biết các điều kiện thuận lợi cho sự bùng phát của châu chấu.
2. Sử dụng Biện pháp Sinh học:
Thiên địch tự nhiên: Tận dụng các loài thiên địch như chim, ếch, và côn trùng ăn châu chấu để kiểm soát số lượng châu chấu.
Nấm ký sinh: Sử dụng nấm Metarhizium anisopliae, loại nấm ký sinh có thể giết chết châu chấu.
3. Sử dụng Hóa chất:
Thuốc trừ sâu: Sử dụng các loại thuốc trừ sâu đặc biệt dành cho châu chấu, nhưng cần thận trọng để tránh ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường và các loài sinh vật khác.
Phun thuốc theo định kỳ: Phun thuốc trên diện rộng tại các khu vực có nguy cơ cao để ngăn chặn sự lây lan của châu chấu.
4. Biện pháp Canh tác:
Xen canh và luân canh: Thay đổi cây trồng thường xuyên để giảm thiểu khả năng châu chấu phát triển.
Quản lý cỏ dại: Giảm bớt cỏ dại và thực vật không cần thiết để loại bỏ nơi sinh sản của châu chấu.
5. Sử dụng Công nghệ Cao:
Drones và Vệ tinh: Sử dụng máy bay không người lái (drones) và ảnh vệ tinh để giám sát và phát hiện sớm các bầy đàn châu chấu.
Phần mềm phân tích dữ liệu: Sử dụng phần mềm để phân tích dữ liệu và dự báo các đợt bùng phát.
6. Hợp tác Quốc tế:
Chia sẻ thông tin: Hợp tác với các quốc gia lân cận để chia sẻ thông tin về sự di chuyển và bùng phát của châu chấu.
Hành động chung: Thực hiện các chiến dịch phòng chống chung nhằm ngăn chặn sự lây lan qua biên giới.
7. Nâng cao Nhận thức Cộng đồng:
Tuyên truyền: Tổ chức các chương trình tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của châu chấu và các biện pháp phòng chống.
Đào tạo nông dân: Cung cấp kiến thức và kỹ năng cho nông dân về cách phát hiện và xử lý châu chấu hiệu quả.
Những biện pháp này khi được kết hợp và thực hiện đồng bộ sẽ giúp kiểm soát và ngăn chặn hiệu quả sự bùng phát của châu chấu, bảo vệ cây trồng và đảm bảo an ninh lương thực.