Liên hợp quốc, Nga thảo luận về vấn đề xuất khẩu ngũ cốc và phân bón
(ĐCSVN) - Ngày 7/9, các quan chức cấp cao của Liên hợp quốc và Nga đã gặp gỡ ở Geneva (Thụy Sĩ) để thảo luận về những quan ngại của Moscow rằng các biện pháp trừng phạt của phương Tây đang cản trở hoạt động xuất khẩu ngũ cốc và phân bón của Nga ra thị trường quốc tế.
 |
| Tàu hàng thương mại đầu tiên từ Istanbul tới Ukraine dưới Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen. (Ảnh: Reuters) |
Ngày 22/7 vừa qua, Liên hợp quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Nga và Ukraine đã đạt thỏa thuận được người đứng đầu Liên hợp quốc Antonio Guterres mô tả là mang tính toàn diện nhằm tái khởi động việc xuất khẩu ngũ cốc và phân bón của Ukraine, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động vận chuyển hàng hóa của Nga. Tuy nhiên, Moscow khẳng định các biện pháp trừng phạt mà phương Tây áp đặt liên quan tới chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine đã cản trở hoạt động xuất khẩu của Moscow. Ngày 6/9, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã kêu gọi dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt ngăn cản ngũ cốc và phân bón của Nga tự do tiếp cận thị trường thế giới.
Liên quan tới vấn đề này, phát ngôn viên của Tổng thư ký Liên hợp quốc Stephane Dujarric cho biết, ngày 7/9, quan chức cấp cao phụ trách thương mại của Liên hợp quốc Rebeca Grynspan và Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Vershinin đã có cuộc trao đổi “tích cực, chuyên nghiệp và mang tính xây dựng” tại Geneva. “Các vấn đề đã khá rõ ràng, song tôi sẽ không nêu chi tiết những nội dung đã được đưa ra thảo luận” – ông Dujarric nói.
Những ý kiến quan ngại về tác động của các biện pháp trừng phạt tới hoạt động xuất khẩu ngũ cốc và phân bón được Moscow đưa ra trong bối cảnh các bên có khả năng sẽ thảo luận về việc kéo dài thời hạn hiệu lực của thỏa thuận đạt được hôm 22/7 liên quan tới việc cho phép Ukraine thực hiện các hoạt động xuất khẩu ngũ cốc qua Biển Đen vốn sẽ hết hiệu lực sau 120 ngày. Mục đích của thỏa thuận là nhằm xoa dịu cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu mà Liên hợp quốc cho rằng đã trở nên tồi tệ hơn do tác động của cuộc xung đột Nga – Ukraine, khiến hàng chục triệu người lâm vào tình cảnh đói kém.
Tuy nhiên, trong một thông điệp phát đi ngày 7/9, Tổng thống Nga Vladimir Putin khẳng định gần như tất cả số ngũ cốc, các mặt hàng lương thực khác và phân bón được Ukraine vận chuyển theo thỏa thuận này đều hướng đến các quốc gia giàu có ở châu Âu và Thổ Nhĩ Kỳ, thay vì các nước đang phát triển.
Phản ứng trước thông tin trên, phó phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Vedant Patel, ngày 7/9 khẳng định lượng ngũ cốc được xuất đi từ Ukraine đã tới những nơi cần đến. Những biện pháp trừng phạt của Mỹ luôn đề cập tới những “ngoại lệ” đối với các mặt hàng là lương thực và phân bón.
“Mỹ đã không đề nghị và cũng không đưa ra bất kỳ biện pháp trừng phạt nào để đổi lấy sự tham gia của Nga vào Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen… Chúng tôi mong muốn được chứng kiến thực phẩm và phân bón tiếp cận thị trường toàn cầu, đồng thời Nga phải tiếp tục thực hiện các cam kết của mình theo tinh thần của Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen” – ông Patel nêu rõ.
Về phía Liên hợp quốc khẳng định thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc mà các bên đạt được hôm 22/7 mang tính thương mại, chứ không mang tính nhân đạo và chịu sự điều phối của thị trường. “Sáng kiến này nhằm làm giảm giá hàng hóa toàn cầu ở cấp độ bán buôn và đó là những gì chúng ta đang chứng kiến” – ông Dujarric nói.
Dữ liệu cập nhật từ Liên hợp quốc cho thấy hơn 20 tàu chở hàng theo thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc qua Biển Đen đang hướng đến các nước đang phát triển và kém phát triển nhất (không bao gồm những tàu đang đến Thổ Nhĩ Kỳ). Sáu tàu đang nhắm Ai Cập là điểm đến cuối cùng, trong khi những tàu khác đang hướng đến Djibouti, Yemen và Sudan./.