Hà Nam: Người dân khổ sở do ảnh hưởng của khai thác đá
(ĐCSVN) - Hàng chục hộ dân đang sinh sống ở thôn Hải Phú (xã Thanh Hải, huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam) đang hàng ngày phải sống trong cảnh tiếng ầm của mìn nổ, đá văng và bầu không khí ô nhiễm bụi bẩn… từ những công ty khai thác và chế biến đá.
Những ô cửa kính vỡ vụn do ảnh hưởng của nổ mìn từ các mỏ đá là những hình ảnh
không hiếm gặp tại nhà của những người dân thôn Hải Phú.
Theo phản ánh của các hộ dân, từ khi 4 công ty khai thác và chế biến đá (Công ty Khả Phong, Bảo Tiến, Thành Thắng, Bắc Hà) đi vào hoạt động, cuộc sống của 47 hộ dân thôn Hải Phú luôn trong cảnh sợ hãi, lo âu. Mỗi lần công ty nổ mìn phá đá bụi bay mù mịt, đá văng tứ tung khiến nhiều hộ gia đình sinh sống gần các mỏ đá bị thủng mái nhà, tường bị nứt toác… Nhiều héc-ta ruộng hai lúa và hoa màu bị ảnh hưởng nặng nề.
Ông Trịnh Văn Thái, 52 tuổi, người dân thôn Hải Phú cho biết: “Nhà tôi nằm cách mỏ đá Khả Phong khoảng 50m nên thường xuyên phải chịu đựng những tiếng mìn nổ long trời, rồi tiếng ồn từ máy xay đá. Việc khai thác, chế biến đá khiến môi trường sống trở nên ngột ngạt, cuộc sống của gia đình tôi khốn khổ vô cùng”.
Ông Thái vẫn còn nhớ như in khoảng đầu tháng 7/2016, sau khi công ty Khả Phong nổ mìn đã làm 12 hòn đá (mỗi hòn có trọng lượng khoảng 4 kg) rơi xuống mái nhà, làm thủng 10 lỗ trên mái fi-bro-xi-măng và 2 lỗ trên mái tôn nhà ông, rất may lúc đó gia đình ông không có ai ở nhà. Sau khi vụ việc xảy ra, phía công ty nổ mìn đã bồi thường cho gia đình ông 5 triệu đồng.
Còn ông Phạm Đức Phương (57 tuổi, thôn Hải Phú) chỉ tay vào vết nứt tường nhà bức xúc: Ngôi nhà được gia đình xây dựng vào năm 2015, ban đầu dự tính làm xong sẽ cho con cái ở, nhưng vì xuất hiện vết nứt nguy hiểm do mìn nổ của Công ty đá Bắc Hà nên phải cho con di tản đi nơi khác. Nhiều lúc ăn cơm phải đóng cửa, bật điện sáng ngồi trong nhà ăn với tâm trạng thấp thỏm, ngoài cửa lúc nào cũng phải treo rèm để chắn bụi.
Cùng cảnh ngộ với bà con trong thôn, ông Nguyễn Thế Sự (66 tuổi, thôn Hải Phú) bộc bạch: “Từ lúc các công ty đá vào hoạt động, tiếng mìn nổ rung rất lớn, tôi nghĩ họ phải nhồi những mồi thuốc hàng nghìn cân mỗi lần nổ, bụi bay như vãi tro tàn, trong nhà tôi vật dụng thủy tinh bị nứt vỡ cả, cả màn hình ti-vi cũng không thoát. Các vật dụng khác lúc nào cũng bám bẩn vì bụi, nhà cửa bị rạn nứt rất nhiều, chúng tôi không biết kêu ai”.
Ông Nguyễn Văn Tân - Trưởng thôn Hải Phú bên vị trí do đá từ vụ nổ mìn văng ra trên đồng ruộng. (Ảnh do người dân cung cấp).
Dẫn chúng tôi ra xem ruộng lúa của một số hộ dân bị đá văng xuống ruộng, ông Nguyễn Văn Tân - Trưởng thôn Hải Phú cho biết: Khoảng đầu tháng 7, Công ty đá Khả Phong nổ mìn đã làm 2 hòn đá to rơi vào ruộng lúa, tạo thành hố sâu khoảng 40cm, rộng từ 1m - 1,2m. Ngoài ra, thỉnh thoảng đá còn văng vào trạm điện của thôn làm hỏng pha điện, khiến thôn thỉnh thoảng bị mất điện.
Cũng theo ông Tân, theo giấy tờ thì công ty được phép nổ mìn 2 lần/ngày, theo giờ quy định (từ 11-12 giờ trưa và từ 16-17 giờ chiều). Thời gian hoạt động sản xuất đến 22 giờ cùng ngày, nhưng Công ty Bắc Hà đã phá lệ giờ làm việc, họ làm xuyên đêm, máy nghiền đá kêu đinh tai, làm ảnh hưởng đến giấc ngủ của cả thôn.
Ông Tân xác nhận, tất cả 47 hộ gia đình ở đây, nhà nào cũng xuất hiện vết nứt, một số hộ thì thủng mái, gồm cả những nhà được xây dựng kiên cố. Người dân trong thôn cũng cũng hạn chế chăn nuôi trâu, bò vì cỏ ở thôn bị bụi đá "tấn công", bao phủ,…
Những mỏ đá hoạt động gần khu dần cư là nỗi ám ảnh của người
dân thôn Hải Phú, xã Thanh Hải, huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam.
Trước sự việc trên, ông Tân cùng 47 hộ dân khác ở trong thôn đã nhiều lần làm đơn kiến nghị lên UBND xã Thanh Hải và UBND huyện Thanh Liêm (Hà Nam) mong muốn được giải quyết triệt để, đảm bảo cuộc sống cho người dân, tuy nhiên cho đến nay tình trạng khai thác đá ảnh hưởng cuộc sống người dân vẫn chưa được giải quyết triệt để.
Trao đổi với chúng tôi, ông Phạm Bá Thủy - Chủ tịch UBND xã Thanh Hải cho biết: “Sau khi tiếp nhận đơn của các hộ dân thôn Hải Phú, chính quyền xã đã nhiều lần làm việc với các công ty khai thác đá, yêu cầu họ thực hiện đúng như cam kết, để đảm môi trường cho người dân, đồng thời có sự giám sát của trưởng thôn và người dân. Nếu như công ty nào cố tình vi phạm, xã sẽ đề xuất cấp trên phải xử lý, đồng thời bồi thường tổn thất cho dân…”.
Ông Thủy cho biết thêm, những lần chính quyền xuống làm việc với các công ty thì các công ty chấp hành rất nghiêm túc. Nhưng sau một thời gian thì đâu lại vào đó, các công ty lại có dấu hiệu vi phạm trở lại.
Chúng tôi luôn đứng lên bảo vệ người dân nhưng vẫn phải đảm bảo công việc phát triển của các công ty, bởi thế mạnh của địa phương là khai thác chế biến đá vật liệu nên các công ty cũng góp phần không nhỏ vào nguồn thu ngân sách của xã, đồng thời các công ty còn tạo ra công ăn việc làm cho lao động tại chỗ. Thêm nữa, đa số các công ty được cấp trên cấp phép, xã không đủ thẩm quyền xử lý. Xã chỉ dừng lại ở việc nếu công ty nào vẫn cố tình vi phạm thì chính quyền xã sẽ đề nghị lên cấp trên vào cuộc - Ông Phạm Bá Thủy cho biết.
Trước thực trạng trên, đề nghị các cơ quan chức năng tỉnh Hà Nam sớm vào cuộc, có biện pháp xử lý nghiêm các vi phạm về công tác bảo đảm an toàn trong sản xuất, cũng như công tác bảo vệ môi trường của các công ty khai thác đá trên địa bàn xã Thanh Hải, nhằm bảo đảm môi trường sống an toàn cho người dân./.