Góp ý sửa đổi Dự thảo Luật Đất đai phù hợp với thực tiễn hoạt động ngân hàng
(ĐCSVN) – Đại diện Hiệp hội Ngân hàng cho biết một số nội dung quy định tại dự thảo Luật Đất đai vẫn còn nhiều bất cập, chưa phù hợp với thực tiễn hoạt động ngân hàng.
 |
| Hình ảnh tại buổi tọa đàm (Ảnh: M.P) |
Ngày 14/10, tại Hà Nội, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam đã tổ chức tọa đàm góp ý kiến đối với Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).
Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Nguyễn Quốc Hùng cho biết, sau gần 8 năm tổ chức thi hành Luật Đất đai 2013 (Luật), việc quản lý đất đai đã đạt được những kết quả quan trọng, tạo hành lang pháp lý đồng bộ, chặt chẽ, khả thi cho việc khai thác, sử dụng hợp lý, tiết kiệm, hiệu quả đất đai, để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.
Trong xu thế hội nhập kinh tế, việc sửa đổi Luật là yêu cầu cấp thiết, bảo đảm phù hợp với hệ thống pháp luật, đặc biệt là quy định của Bộ luật Dân sự và các văn bản pháp luật chuyên ngành; khắc phục những tồn tại, bất cập đặt ra trong quá trình thi hành chính sách pháp luật về đất đai, đồng thời góp phần đảm an toàn cho hoạt động của các ngân hàng.
Theo ông Nguyễn Quốc Hùng, trên cơ sở ý kiến đóng góp của Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng đang sửa đổi và tham gia sửa đổi một số nội dung liên quan so với dự thảo ban đầu như chủ thể sử dụng đất, xử lý tài sản bảo đảm để xử lý nợ xấu, các loại hình bất động sản mới, đăng ký biến động đồng thời về thế chấp quyền sử dụng đất cho các tổ chức nước ngoài vay vốn, tài sản bảo đảm đã hình thành chưa được cấp giấy chứng nhận cầm cố bất động sản…
Tuy nhiên liên quan đến lĩnh vực ngân hàng (bên nhận tài sản bảo đảm), một số nội dung quy định tại dự thảo Luật vẫn còn nhiều bất cập, chưa phù hợp với thực tiễn hoạt động ngân hàng.
Ông Hùng phân tích, về chủ thể sử dụng đất, dự thảo Luật vẫn quy định chủ thể sử dụng đất là hộ gia đình trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, song không có quy định về cách xác định thành viên hộ gia đình. Ông Hùng cho rằng, đây là vướng mắc rất lớn cho các tổ chức tín dụng trong quá trình nhận tài sản bảo đảm là quyền sử dụng đất của hộ gia đình.
Do đó, trên cơ sở ý kiến đề nghị của một số tổ chức tín dụng hội viên, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam có một số ý kiến đề nghị cơ quan soạn thảo xem xét sửa đổi, bổ sung hoàn thiện dự thảo.
Theo đó, các tổ chức tín dụng đề nghị cơ quan soạn thảo xem xét không quy định chủ thể tham gia xác lập, thực hiện giao dịch là hộ gia đình sử dụng đất tại Luật này mà quy định rõ chủ thể tham gia xác lập, thực hiện giao dịch là các thành viên của hộ gia đình. Trường hợp dự thảo Luật vẫn quy định chủ thể sử dụng đất là hộ gia đình thì đề nghị quy định rõ tại Luật này căn cứ xác định hoặc cơ quan có thẩm quyền có trách nhiệm xác nhận thành viên hộ gia đình sử dụng đất.
Ngoài ra, nhiều ngân hàng cũng có ý kiến về xử lý tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu, trong đó một số cơ chế đặc thù tại Nghị quyết 42/2017/QH14 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng chưa được quy định tại dự thảo luật này. Vì vậy, các ngân hàng đề nghị cơ quan soạn thảo xem xét bổ sung một số quy định tại Nghị quyết 42 để tạo điều kiện cho các tổ chức tín dụng trong việc xử lý tài sản bảo đảm, thu hồi nợ xấu khi Nghị quyết 42 hết hiệu lực thi hành. Theo đó, quy định rõ về quyền của bên mua khoản nợ được tiếp tục kế thừa, thực hiện quyền, nghĩa vụ của bên bán nợ, trong đó có quyền nhận tài sản bảo đảm là quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất hoặc tài sản gắn liền với đất hoặc tài sản gắn liền với đất hình thành trong tương lai.
Thực tế thời gian qua đã phát sinh rất nhiều vụ tranh chấp kéo dài (thường do xác định thiếu thành viên hộ gia đình ký hợp đồng thế chấp), dẫn đến tòa án tuyên hợp đồng thế chấp vô hiệu” – bà Nguyễn Thị Phương, Phó Chủ nhiệm CLB Pháp chế Ngân hàng (VNBA) cho biết.
Vì vậy, ông Nguyễn Xuân Quang, Phó Ban pháp chế Agribank cho rằng, khi nhận thế chấp thửa đất có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ghi tên đại diện hộ gia đình, các tổ chức tín dụng khó có thể xác định các thành viên trong hộ gia đình gồm những ai, có đồng ý giao dịch hay không.
Ông Nguyễn Xuân Quang cũng nhấn mạnh, cần làm rõ có tách biệt việc thế chấp tài sản gắn liền với đất và quyền thuê đất trả tiền hằng năm như hai loại tài sản độc lập hay không, từ đó, các tổ chức tín dụng có cơ sở để nhận thế chấp tài sản.
Bên cạnh đó, thực tế có nhiều trường hợp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chỉ ghi tên một người mà không rõ đây là tài sản chung hay tài sản riêng, khi giao dịch bắt buộc có vợ/chồng không có tên trên giấy chứng nhận cùng ký hợp đồng hay không, gây khó khăn cho bên nhận thế chấp khi phải xác định chính xác người có quyền sử dụng đất.
Với những vướng mắc này, các tổ chức tín dụng đề nghị cơ quan soạn thảo xem xét không quy định chủ thể tham gia xác lập, thực hiện giao dịch là hộ gia đình sử dụng đất tại Luật này mà quy định rõ chủ thể tham gia xác lập, thực hiện giao dịch là các thành viên của hộ gia đình.
Trường hợp dự thảo Luật vẫn quy định chủ thể sử dụng đất là hộ gia đình thì đề nghị quy định rõ tại Luật này căn cứ xác định hoặc cơ quan có thẩm quyền có trách nhiệm xác nhận thành viên hộ gia đình sử dụng đất./.