(ĐCSVN) – Trò chuyện với Đồng Ngọc Hà, tôi không chỉ ấn tượng bởi những thành tích “khủng” mà em đạt được, mà còn bởi một việc làm tuy nhỏ bé nhưng có ý nghĩa lớn lao. Đó là việc em đã kiên trì để giúp mẹ có thể “được đi học”, viết tiếp ước mơ của mẹ để trở thành một nhà khoa học, một nhà giáo giỏi… trong tương lai.

Đồng Ngọc Hà là sinh viên Việt Nam đầu tiên lọt top 50 Sinh viên Toàn cầu

Năm 2021 là năm đầu tiên Giải thưởng Sinh viên Toàn cầu (Global Student Prize) được tổ chức. Top 50 Sinh viên Toàn cầu đã được chọn ra từ 3.500 ứng cử viên tới từ 94 quốc gia. Các ứng viên đều sở hữu thành tích học thuật “khủng” và có tầm ảnh hưởng tại quốc gia của mình. Đồng Ngọc Hà, sinh viên lớp Tài năng Sinh học của Trường ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐH Quốc gia Hà Nội) là sinh viên Việt Nam đầu tiên lọt vào trong danh sách này.

Giải sinh viên toàn cầu 2021 (Global Student Prize 2021) là giải thưởng được tổ chức bởi sự hợp tác giữa Chegg.org (công ty cung cấp các giải pháp công nghệ giáo dục có trụ sở tại Mỹ) và quỹ Varkey Foundation (quỹ từ thiện toàn cầu tập trung vào việc cải thiện các tiêu chuẩn giáo dục cho trẻ em kém may mắn), cũng là quỹ đã tổ chức Giải thưởng Giáo viên Toàn cầu - Global Teacher Prize mà Việt Nam đã có cô giáo Hà Ánh Phượng, giáo viên Trường THPT Hương Cần, Phú Thọ lọt vào top 10 năm 2020; cô Trần Thị Thúy, giáo viên Trường  THPT Đức Hợp, Hưng Yên lọt vào top 50 năm 2019.

Global Student Prize nhận hồ sơ các ứng viên đề cử từ 16 tuổi trở lên đang theo học tại các cơ sở giáo dục hoặc các khoá học trực tuyến. Các ứng viên được đánh giá dựa trên các tiêu chí về thành tựu học thuật, ảnh hưởng tới các bạn học, cách họ tạo ra những khác biệt trong cộng đồng của họ và xa hơn nữa, cách họ vượt qua những nghịch cảnh, cách họ thể hiện tính sáng tạo và đổi mới, và cách họ trở thành những công dân toàn cầu.

“Nhớ lại ngày hôm đó, em đã vô cùng xúc động khi biết tin mình có tên trong top 50 Giải thưởng Sinh viên Toàn cầu, giữa hơn 3.500 ứng cử viên xuất sắc và truyền cảm hứng khác. Thành tựu này là một nguồn động lực to lớn để em tiếp tục cố gắng với con đường đã chọn - để học nhiều hơn và dạy nhiều hơn. Mặt khác, giải thưởng cũng đã mở ra cho em nhiều cơ hội mới để giao lưu và học hỏi từ bạn bè quốc tế, được tham gia nhiều chương trình, như hội thảo của UNESCO vào tháng 2 vừa qua. Ở đó, em được gặp nhiều chuyên gia, nhà giáo dục, được gặp các bạn ở các nước, được lắng nghe những quan điểm mới về giáo dục và được thể hiện quan điểm của riêng mình”.

Trước khi được vinh danh trong top 50 Sinh viên Toàn cầu, Đồng Ngọc Hà vinh dự được nhận Huân chương Lao động Hạng Ba vào cuối tháng 12/2020 nhờ thành tích Huy chương Bạc mà em đạt được trong kỳ thi Olympic Sinh học Quốc tế năm 2020. Đây là sự động viên, khích lệ rất lớn đối với những cố gắng của Đồng Ngọc Hà.

Sở hữu nhiều thành tích “khủng” ở bộ môn Sinh học (Huy chương Bạc Olympic Sinh học Quốc tế 2020; Giải cho Dự án xuất sắc nhất kỳ thi Dự án nhóm quốc tế - Olympic Sinh học Quốc tế 2020; Giải Nhất kỳ thi học sinh giỏi quốc gia Sinh học 2020 với số điểm cao nhất toàn quốc) nhưng Đồng Ngọc Hà lại là học sinh lớp chuyên Lý của THPT chuyên Khoa học Tự nhiên.

Cô Đỗ Thị Thanh Huyền - Trưởng khoa Sinh học trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên (đứng giữa) chụp ảnh cùng các học sinh tham gia Olympic Sinh học Quốc tế 2020

Nói về cơ duyên đến với bộ môn Sinh học, Đồng Ngọc Hà cho biết: “Em yêu môn Vật lý từ nhỏ và rất hay tò mò về các loại máy móc và vũ trụ. Cuối tuần nào mẹ cũng đưa em đi nhà sách, thường là dịp để em "cày" hết các loại sách khoa học về các bí ẩn thiên văn. Sau này khi vào trường chuyên, em học lớp chuyên Lý. Cùng với môn chuyên, em luôn dành thời gian để đọc rất nhiều các đầu sách về lịch sử khoa học và y tế. Em được tiếp xúc nhiều với các câu chuyện về các y sĩ, các nhà sinh học và môn Sinh học nói chung. Em thấy Sinh học cũng thú vị không kém và bắt đầu có mong muốn thử sức”.

Và người đã giúp Đồng Ngọc Hà “thử sức” với môn Sinh học chính là cô Đỗ Thị Thanh Huyền –  Trưởng khoa Sinh học trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên. Khi biết cậu học sinh lớp chuyên Lý  có mong muốn thử sức với môn Sinh học, cô Huyền đã không do dự mà trái lại rất ủng hộ và tạo điều kiện hết mức cho Đồng Ngọc Hà phát triển đam mê.

Chia sẻ với phóng viên, cô Thanh Huyền cho biết: “Hà là một Học sinh rất thông minh, luôn nỗ lực không ngừng nghỉ, có niềm đam mê, nhiệt huyết rất lớn với môn Sinh học.  Em có khả năng tự học và tự nghiên cứu, tư duy phản biện rất logic, ưa thích khám phá cái mới. Hà luôn đặt cho mình từng mục tiêu cụ thể và từng bước chinh phục các mục tiêu đó. Tôi luôn ủng hộ và tin tưởng vào con đường mà Hà đã lựa chọn. Trong tương lai, tôi tin Hà sẽ là một nhà khoa học có nhiều đóng góp cho sự phát triển chung về khoa học của đất nước”.

Với những nỗ lực không ngừng trong học tập và rèn luyện, Đồng Ngọc Hà đã được xướng tên là 1 trong số 9 Gương mặt Việt Nam triển vọng năm 2021 trong lễ tôn vinh các gương mặt trẻ tiêu biểu năm 2021 diễn ra vào ngày 26/3/2022. Em cũng được trao Giải thưởng Thanh niên sống đẹp năm 2021. Với những giải thưởng này, chàng trai sinh năm 2002, quê Nam Định chia sẻ rằng, đây là nguồn động viên lớn để em tiếp túc hành trình phấn đấu của bản thân trong khoa học và giáo dục.

Đồng Ngọc Hà được Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc tặng thưởng trong  buổi gặp mặt các gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu, triển vọng năm 2021

Bên cạnh các thành tích cao trong học tập, Ngọc Hà cũng là một sinh viên tích cực tham gia nhiều dự án xã hội cho học sinh, sinh viên. Bước ra từ các cuộc thi, Hà kết thân và cùng những người bạn chung chí hướng mở ra các dự án về học tập. Trong đó, dự án phi lợi nhuận Biology For All Vietnam (dành cho học sinh giỏi môn Sinh học trên cả nước) do chính Ngọc Hà sáng lập nhằm kết nối những học sinh, sinh viên tài năng chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ nhau trong bộ môn Sinh học. Các thành viên của dự án đã dạy học miễn phí cho đội tuyển học sinh giỏi quốc gia của 25 tỉnh thành phố trên cả nước và tổ chức các buổi giao lưu trực tuyến giữa học sinh và các diễn giả từ các cơ sở nghiên cứu và y tế hàng đầu.

Ngoài dự án, Ngọc Hà còn làm việc tại phòng thí nghiệm Sinh học Phân tử Tế bào ở Trung tâm Khoa học Sự sống, trường Đại học Khoa học Tự nhiên để tiếp tục với niềm đam mê với khoa học.

Để có được những thành tích đáng nể trong học tập, bản thân Đồng Ngọc Hà đã phải nỗ lực và cố gắng rất nhiều. Trò chuyện với tôi, Hà nói rằng: Người truyền cảm hứng và có ảnh hưởng nhiều nhất tới em là mẹ. Thương bố mẹ vất vả, hai anh em Hà luôn bảo nhau phải học hành chăm chỉ. Bên cạnh đó, Hà cũng luôn thấu hiểu ước mơ được đi học của mẹ, bởi trước đây mẹ đã phải gác lại việc học để phụ giúp ông bà ngoại việc đồng áng và gánh vác những khó khăn trong cuộc sống

Đồng Ngọc Hà đã bắt đầu học cùng mẹ từ năm em học lớp 8. “Do phải nghỉ học từ nhỏ, thời gian làm hao mòn kiến thức của mẹ đi nhiều. Chúng em phải bắt đầu lại từ bài tập văn - toán cơ bản của bậc tiểu học. Tới nay, mẹ em đã học hết chương trình lớp 8 và chuẩn bị lên lớp 9. Có lẽ bởi vì mẹ học chỉ đơn thuần với tinh thần hiếu học mà không phải vì một mục đích nào khác, nên mẹ đã học rất nhanh và hăng say. Và em dưới góc nhìn của “một người dạy” cũng rất vui khi mình có một “học sinh” như vậy” – Đồng Ngọc Hà chia sẻ.

Theo Ngọc Hà, một người phụ nữ mà sau gần 30 năm bươn chải với cuộc sống mưu sinh lại bắt đầu với việc học từ con mình, điều này giúp em hiểu ra rằng, chỉ cần có bản lĩnh và ý chí thì mọi việc đều có thể làm được. Việc mẹ say mê học các môn văn hóa đã tiếp thêm cho em động lực để cố gắng trên hành trình của mình. Với Hà, “mẹ là người học trò đầu tiên và cũng là người học trò mà em tự hào về nhất”.

Đồng Ngọc Hà và mẹ - người đã truyền cho em cảm hứng  trên hành trình học tập và nghiên cứu.

Được truyền cảm hứng từ mẹ, Đồng Ngọc Hà cho biết em sẽ nỗ lực học tập để thực hiện hai ước mơ: trở thành một nhà khoa học giỏi với những sáng kiến và nghiên cứu có ích cho lĩnh vực y sinh; đồng thời trở thành một thầy giáo truyền kiến thức cho mọi người.

Là một người trẻ sống trong thời đại số và hội nhập quốc tế, Ngọc Hà cho rằng văn hóa học tập, tinh thần khởi nghiệp, kỹ năng làm việc trong môi trường quốc tế, làm chủ công nghệ và sống trách nhiệm với cộng đồng là những điều rất quan trọng. Cùng với đó, trên con đường trở thành những công dân toàn cầu, Hà thấy rằng những người trẻ cũng cần “là chính mình”, “là người Việt Nam” để khẳng định bản sắc riêng trong môi trường quốc tế.

Trên hành trình chinh phục tri thức, Đồng Ngọc Hà tự nhủ rằng phải luôn luôn nỗ lực, học hỏi và trau dồi kiến thức mới, không ngại thích nghi với sự thay đổi của thế giới. Sống trong thời đại của "những công dân toàn cầu", Hà tin rằng năng lực, bản lĩnh của những người Việt trẻ sẽ góp phần kết nối và nâng cao vai trò của thế hệ trẻ Việt Nam với bạn bè quốc tế./.