Để phụ nữ dân tộc thiểu số không bị bỏ lại phía sau
(ĐCSVN) - Cần có chính sách để người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS), đặc biệt là phụ nữ tham gia một cách chủ động, được học tập, hòa nhập và vươn lên.
Đó là phát biểu của đồng chí Trương Thị Mai, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Dân vận Trung ương, Trưởng ban chỉ đạo Trung ương tổng kết Nghị quyết số 24-NQ/TW về công tác dân tộc tại Hội thảo “Thách thức và giải pháp để phụ nữ DTTS không bị bỏ lại phía sau” do Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam phối hợp với Ủy ban Dân tộc, các tổ chức quốc tế tổ chức ngày 12/8 tại Hà Nội.
Hội thảo là kết quả làm việc của các đại biểu tại 3 phiên kỹ thuật với 3 chủ đề (Lao động, việc làm và sinh kế bền vững của phụ nữ DTTS; Một số vấn đề xã hội đối với phụ nữ DTTS; Sự tham gia của phụ nữ DTTS trong xây dựng, thực hiện chính sách) với mong muốn những đề xuất liên quan đến bình đẳng giới vùng DTTS và phụ nữ DTTS được Ban chỉ đạo Trung ương tổng kết Nghị quyết số 24 đưa vào các văn bản kiến nghị với Đảng, Chính phủ và Quốc hội trong thời gian tới.
Phát biểu tại Hội thảo, Trưởng ban Dân vận Trung ương Trương Thị Mai nhấn mạnh, Đảng và Nhà nước luôn coi vấn đề dân tộc, đoàn kết dân tộc là chiến lược cơ bản, lâu dài và cấp bách. Phát triển toàn diện vùng dân tộc miền núi, ưu tiên đầu tư phát triển kinh tế - xã hội là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn quân và cả hệ thống chính trị.
Theo Trưởng ban Dân vận Trung ương, qua 15 năm thực hiện Nghị quyết 24 của Đảng về công tác dân tộc, nhiều kết quả đã được ghi nhận, nhiều chính sách pháp luật được thực thi và đi vào cuộc sống. Nhấn mạnh việc tạo cơ hội bình đẳng là rất quan trọng đối với đồng bào DTTS, đồng chí Trương Thị Mai cho rằng, cần có chính sách để người dân vùng đồng bào DTTS, đặc biệt là phụ nữ tham gia một cách chủ động, được học tập, hòa nhập và vươn lên.
“Để làm được điều này, cần quan tâm phát triển đời sống đồng bào DTTS, rút ngắn khoảng cách giữa dân tộc Kinh và nhóm DTTS, giữa cộng đồng DTTS với nhau. Thay đổi nhận thức, hành động đối với đồng bào DTTS đặc biệt là phụ nữ bởi đồng bào DTTS là nhóm yếu thế, phụ nữ còn yếu thế hơn”, đồng chí Trương Thị Mai nói.
Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam Nguyễn Thị Thu Hà nêu thực tế, với những đặc điểm giới và định kiến xã hội đã tồn tại qua nhiều thế hệ, phụ nữ và trẻ em gái DTTS luôn ở vị trí yếu thế hơn trong gia đình và ngoài xã hội. Họ đang phải đối mặt với nhiều sự phân biệt đối xử, bất bình đẳng kép cả về dân tộc và giới. Điều này ảnh hưởng tới khả năng tiếp cận, tham gia và thụ hưởng từ các chính sách phát triển kinh tế-xã hội vùng DTTS, miền núi và vùng kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn. Để đảm bảo được sự công bằng, các chính sách cần hướng tới những cải cách thể chế và tạo cơ hội nhiều hơn cho phụ nữ DTTS, nhất là những nhóm phụ nữ DTTS nghèo nhất, ở những vùng xa xôi, cách trở nhất.
Ông Kamal Malhotra, Điều phối viên thường trú Liên hợp quốc tại Việt Nam nhấn mạnh, trong bối cảnh Việt Nam cam kết thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững thì nỗ lực chấm dứt bất bình đẳng giới ở các vùng DTTS phải được xây dựng dựa trên các cam kết hiện có của Việt Nam về bình đẳng giới. Liên hợp quốc sẵn sàng hỗ trợ người dân Việt Nam trong hành trình quan trọng này.
Ý kiến của các đại biểu cũng thống nhất, một trong những rào cản lớn của phụ nữ DTTS là định kiến xã hội về trao quyền, cơ hội và khả năng tiếp cận dịch vụ công trong bối cảnh phụ nữ DTTS thường nghèo và bấp bênh về thu nhập; bị tụt hậu trong trong giáo dục, chăm sóc sức khỏe và hòa nhập xã hội. Đây là nguyên nhân dẫn tới phụ nữ DTTS đang bị bỏ lại phía sau trong quá trình phát triển.
Theo đánh giá, nhiều năm qua, hệ thống chính sách, pháp luật về DTTS, miền núi không ngừng được hoàn thiện và đạt được những kết quả quan trọng. Không chỉ hỗ trợ trực tiếp về đời sống người DTTS nói chung và cho phụ nữ DTTS nói riêng mà mở ra nhiều cơ hội về sinh kế, tiếp cận và sử dụng các dịch vụ xã hội cho phụ nữ DTTS. Đặc biệt, Nghị quyết 24 của Đảng về công tác dân tộc ra đời năm 2003 tạo đã điều kiện cho nhiều chương trình, chính sách đặc thù góp phần phát triển kinh tế, xã hội cho đồng bào DTTS.
Tuy nhiên, hiện rất nhiều chính sách hiện hành chưa được quan tâm lồng ghép giới, đáp ứng nhu cầu và điều kiện thực tế của lao động vùng DTTS, dẫn đến những bất lợi cho người dân trong tiếp cận, tham gia và thụ hưởng; khoảng cách giới trong các nhóm DTTS còn lớn và tồn tại dai dẳng ở hầu hết tất cả các lĩnh vực quan trọng của đời sống xã hội, trong đó, phụ nữ và trẻ em gái DTTS là đối tượng đặc biệt dễ bị tổn thương./.