Logo báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam

Công trình toán học của Việt Nam được đăng trên tạp chí hàng đầu thế giới

Thứ Ba, 12/04/2022 15:33 (GMT+0)
zalo-icon
viber-icon

(ĐCSVN) – Lần đầu tiên công trình toán học do các nhà khoa học Việt Nam thực hiện được đăng trên Tạp chí Inventiones Mathematicae - một trong những tạp chí hàng đầu của toán học thế giới. Đây cũng là công trình đã giải quyết được một số giả thuyết khó trong chuyên ngành đại số giao hoán của toán học.

 GS.TSKH Ngô Việt Trung thuộc Viện Toán học,
Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.
(Ảnh: TL)

Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) vừa công bố 5 đề cử Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2022 được các Hội đồng khoa học nghiên cứu cơ bản trong Khoa học tự nhiên và kỹ thuật của Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ quốc gia (NAFOSTED) lựa chọn từ 48 hồ sơ đăng ký tham gia.

Công trình “Depth functions of symbolic powers of homogeneous ideals”, Inventiones Mathematicae218 (2019), 779-827, của TS. Nguyễn Đăng Hợp và GS.TSKH Ngô Việt Trung  thuộc Viện Toán học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam là một trong 5 công trình được đề cử.

Chia sẻ về công trình này, GS.TSKH Ngô Việt Trung cho biết: Công trình đã giải quyết được một số giả thuyết khó trong chuyên ngành đại số giao hoán của toán học, được đăng tải trên Tạp chí Inventiones Mathematicae - một trong những tạp chí hàng đầu của toán học thế giới, xếp hạng thứ 3 trên tổng số 440 tạp chí thuộc danh mục toán học chung của Scimago. Đây cũng là lần đầu tiên một công trình thực hiện tại Việt Nam được đăng trong tạp chí này.

Công trình nghiên cứu một bất biến rất cơ bản của “iđêan” là độ sâu. “Nếu ta xét độ sâu tất cả các luỹ thừa hình thức của iđêan, ta sẽ có một hàm số học được gọi là hàm độ sâu hình thức”, GS.TSKH Ngô Việt Trung cho biết.

GS.TSKH  Ngô Việt Trung cũng cho hay, để đạt được các kết quả trên, công trình đã đưa ra nhiều ý tưởng và phương pháp nghiên cứu mới sử dụng công cụ từ các chuyên ngành khác như: Hình học đại số, Tô pô đại số, Quy hoạch nguyên. Các kết quả đạt được dẫn đến nhiều vấn đề nghiên cứu mới mà việc giải quyết chúng sẽ giúp hiểu rõ hơn khái niệm luỹ thừa hình thức.

Theo quy chế của Bộ KH&CN, Giải thưởng Tạ Quang Bửu chỉ được trao cho một cá nhân. Vì vậy, Viện Toán học đề cử GS.TSKH Ngô Việt Trung, tác giả liên hệ của công trình trên, cho giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2022.

Theo GS Ngô Việt Trung, những đóng góp của TS. Nguyễn Đăng Hợp rất quan trọng, đặc biệt trong việc giải quyết giả thuyết 3. Đây có lẽ là kết quả đã góp phần để bài báo được chấp nhận đăng trong tạp chí Inventones Mathematicae. 

Khi được hỏi về đề xuất để đưa nghiên cứu khoa học cơ bản phát triển, GS.TSKH  Ngô Việt Trung  cho rằng, khoa học cơ bản của Việt Nam đạt trình độ quốc tế trong một số ngành như toán, lý, khoa học vật liệu, hoá học.

Cho rằng không phải ai giỏi cũng phải nghiên cứu khoa học cơ bản, GS.TSKH  Ngô Việt Trung khuyến nghị Việt Nam phải có cơ chế chính sách đặc thù để những người say mê làm khoa học sống được không những cho mình và cho cả gia đình họ để họ an tâm làm việc và đóng góp cho đất nước.

Theo ông, bên cạnh chế độ đãi ngộ, một trong những vấn đề chính đối với các nhà khoa học trẻ chính là cơ chế hoạt động để họ để có thể nghiên cứu một cách hiệu quả nhất.

Giải thưởng Tạ Quang Bửu là giải thưởng hằng năm của Bộ KH&CN được trao cho tác giả của các công trình khoa học xuất sắc được thực hiện tại Việt Nam và công bố trên tạp chí khoa học quốc tế uy tín.

Giải thưởng góp phần thúc đẩy nghiên cứu khoa học cơ bản nói riêng và khoa học công nghệ Việt Nam nói chung tiếp cận trình độ quốc tế, tạo tiền đề cho khoa học công nghệ của đất nước hội nhập và phát triển.

Từ năm 2013 đến hết năm 2020, 16 nhà khoa học là tác giả của các công trình khoa học xuất sắc và 4 nhà khoa học trẻ đã được trao tặng Giải thưởng Tạ Quang Bửu trong tổng số hơn 300 hồ sơ đăng ký tham dự. Tuy nhiên năm 2021, đã không có nhà khoa học nào được nhận Giải thưởng này.

Dự kiến, năm nay, Hội đồng Giải thưởng sẽ làm việc, xem xét và đề xuất nhà khoa học đoạt Giải thưởng Tạ Quang Bửu trong tháng 4/2022. Lễ trao Giải thưởng sẽ được tổ chức vào dịp Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam 18/5 tại Hà Nội.

Bích Liên

có thể bạn quan tâm

Ý KIẾN BÌNH LUẬN