Cần xử lý dứt điểm tình trạng hướng dẫn viên du lịch người Trung Quốc hoạt động "chui"
(ĐCSVN) – Thời gian gần đây, dư luận tại một số tỉnh miền Trung khá bức xúc vì hiện tượng các hướng dẫn viên du lịch người Trung Quốc sang Việt Nam tác nghiệp “chui”. Trong khi đó, các hướng dẫn viên du lịch người Việt Nam hoạt động trên chính lãnh thổ nước ta thì lại… thất nghiệp.
Theo chân du khách sang Việt Nam hoạt động “chui”
Đó là khẳng định của đại diện các cơ quan quản lý du lịch tại các địa phương có nhiều khách Trung Quốc đến du lịch như: Khánh Hòa, Quảng Nam, Đà Nẵng... khi đề cập đến hiện tượng hướng dẫn viên du lịch người Trung Quốc sang hoạt động “chui” trên địa bàn trong thời gian vừa qua.
Tại TP. Hội An (tỉnh Quảng Nam), thống kê từ Phòng Thương mại và Du lịch TP cho thấy, trong khoảng 3 năm trở lại đây, lượng khách Trung Quốc đến Hội An có chiều hướng gia tăng nhanh chóng. Trong đó, năm 2015, tổng lượng khách Trung Quốc đến Hội An là gần 50.000 lượt. Riêng 6 tháng đầu năm 2016, con số khách của nước này đến Hội An đạt khoảng 40.000 lượt.
Ông Trần Chí Cường, Phó Giám đốc Sở Du lịch TP Đà Nẵng cho biết: Thời gian gần đây, du khách Trung Quốc đến Đà Nẵng có xu hướng gia tăng. Theo thống kê của ngành Du lịch TP, trong năm 2015 có khoảng 304.044 lượt khách Trung Quốc đến du lịch tại Đà Nẵng (chiếm 24,01%) tổng số khách quốc tế đến với địa phương này.
Đặc biệt, bước sang 6 tháng năm 2016, ước lượng khách Trung Quốc đến Đà Nẵng đạt 211.079 lượt, chiếm 26,53%, tăng cao so với cùng kỳ năm 2015. Với sự tăng trưởng khá “nóng” của thị trường khách Trung Quốc kể trên đã dẫn đến một số vấn đề như: Các đối tượng là tổ chức, cá nhân người Trung Quốc đến thành phố (trong đó có hướng dẫn viên người Trung Quốc theo các đoàn du khách sang) hoạt động không đúng quy định của pháp luật Việt Nam.
Đồng tình với ý kiến của ông Trần Chí Cường, một cán bộ lãnh đạo tại Phòng Thương mại và Du lịch TP. Hội An (tỉnh Quảng Nam) khẳng định: Việc đông khách du lịch người Trung Quốc đến TP đã kéo theo một số hướng dẫn viên người Trung Quốc đi theo đoàn đến Việt Nam và họ đã hoạt động nghề hướng dẫn viên “chui” tại Việt Nam. Điều này không chỉ vi phạm Luật Du lịch (cấm người nước ngoài hành nghề hướng dẫn du lịch tại Việt Nam) mà ở một số trường hợp cũng xuất hiện tình trạng hướng dẫn viên người Trung Quốc xuyên tạc lịch sử, gây hiểu lầm cho du khách.
Nguyên nhân nào?
Mặc dù biết có hiện tượng hướng dẫn viên du lịch người Trung Quốc theo chân các đoàn du khách Trung Quốc sang Việt Nam hoạt động “chui”, song theo đại diện cơ quan quản lý nhà nước về du lịch một số địa phương có đông khách Trung Quốc đến cho rằng, rất khó để xử lý.
Nói về điều này, ông Võ Phùng, Giám đốc Trung tâm Văn hóa Thể thao TP. Hội An cho biết: Đơn vị của ông quản lý hoạt động hướng dẫn tham quan phố cổ Hội An, qua phản ánh của người dân và du khách, kể cả các hướng dẫn viên du lịch người Việt Nam nên có biết một số trường hợp hướng dẫn viên người Trung Quốc hoạt động “chui” theo đoàn từ Đà Nẵng vào. Biết nhưng không xử lý được vì chức năng xử lý các trường hợp đó theo quy định là do Thanh tra Sở thực hiện. Vì thế, đơn vị đã phản ánh và đề nghị thanh tra Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch vào cuộc để thanh tra, kiểm tra nhằm xử lý các trường hợp sai phạm.
“Tình trạng hướng dẫn viên người Trung Quốc hoạt động “chui” tại Hội An là có. Trước khi Thanh tra Sở đến để xử lý, đòi hỏi các công ty lữ hành phải kết nối với văn phòng hướng dẫn tham quan để bố trí người thuyết minh. Bởi hiện nay, một số công ty lại khoán trắng cho đoàn Trung Quốc tự dẫn khách, tự hướng dẫn, dẫn đến không ít thông tin về lịch sử không chính xác hoặc bị xuyên tạc sai lệch. Trong khi đó, Thanh tra Sở lực lượng mỏng nên không phải lúc nào cũng đến để xử lý kịp thời” - ông Võ Phùng cho biết thêm.
Còn tại Đà Nẵng, theo ông Trần Chí Cường, hiện trên địa bàn Đà Nẵng có 19 Công ty lữ hành quốc tế và 07 Chi nhánh chuyên khai thác thị trường khách Trung Quốc. Toàn TP hiện có 2.238 hướng dẫn viên du lịch, trong đó hướng dẫn viên quốc tế tiếng Trung Quốc do TP. Đà Nẵng cấp thẻ là 360 hướng dẫn viên (HDV). Bên cạnh đó, TP cũng còn có khoảng 60 HDV từ các địa phương khác đến Đà Nẵng hoạt động.
Sau nhiều lần phát hiện có hiện tượng HDV du lịch người Trung Quốc sang hoạt động "chui", Sở đã chỉ đạo kiên quyết xử lý các trường hợp này; đồng thời đã có nhiều chỉ đạo chấn chỉnh tình trạng trên và báo cáo UBND thành phố đề nghị phối hợp với Công an, Sở Công Thương, Cục thuế, UBND các quận, huyện để xử lý.
Thực tế đến nay tại Đà Nẵng, qua kiểm tra, xử lý tình hình hoạt động lữ hành trái phép, TP đã xử phạt 12 người nước ngoài vi phạm hướng dẫn trái phép cùng 01 đơn vị lữ hành vi phạm trong hoạt động du lịch trái phép. Hiện TP cũng đang xử lý vi phạm của 02 đơn vị hoạt động lữ hành về thị trường Trung Quốc.
Tình trạng hoạt động hướng dẫn “chui” các đoàn khách Trung Quốc thời gian gần đây ở Đà Nẵng do nhiều nguyên nhân, bên cạnh việc các công ty lữ hành muốn tiết giảm chi phí thì cũng có nguyên nhân là do đội ngũ hướng dẫn viên người Việt biết tiếng Trung có chất lượng còn ít nên khó có thể đáp ứng đủ nhu cầu từ các đoàn khách Trung Quốc đến ngày càng đông như hiện nay.
Cần có biện pháp căn cơ để xử lý triệt để
Việc quản lý, xử lý vi phạm của những hướng dẫn viên “chui” người Trung Quốc là vấn đề phức tạp, cần có các giải pháp căn cơ để xử lý triệt để. Theo ông Nguyễn Tấc Thành - Phó Chánh thanh tra Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Nam, để xử lý hướng dẫn viên người nước ngoài hoạt động “chui” phải có đầy đủ bằng chứng từ quay phim, chụp ảnh cũng như phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan như an ninh, xuất nhập cảnh, địa phương… kể cả Tổng cục Du lịch kiểm soát ngay từ “đầu vào”. Tuy nhiên, Thanh tra Sở tại Quảng Nam lại ở Tam Kỳ, không thể thường xuyên túc trực tại Hội An nên khó kiểm tra, giám sát các vi phạm được. Bên cạnh đó, sự thiếu hụt nhân lực và trình độ ngoại ngữ của đội ngũ thanh tra cũng là một trở ngại khi tiến hành thanh tra xử lý các hướng dẫn viên nước ngoài vi phạm (không riêng gì hướng dẫn viên Trung Quốc mà còn hướng dẫn viên người Hàn Quốc, Thái Lan…).
Chính vì vậy, 6 tháng đầu năm Thanh tra Sở chỉ xử phạt được 1 trường hợp (số tiền 17,5 triệu đồng), riêng năm 2015 thì không xử lý được trường hợp nào. “Thanh tra Sở chỉ có 7 thành viên nhưng lại phải làm rất nhiều việc từ văn hóa, thể thao, gia đình, du lịch nên hầu hết hoạt động thanh tra đều làm theo kế hoạch định kỳ, chỉ khi nào có vấn đề nóng xảy ra mới tiến hành thanh tra đột xuất theo chỉ đạo của Giám đốc Sở” - ông Thành chia sẻ.
Hiện theo dõi thanh tra mảng du lịch chỉ mình ông Thành phụ trách nhưng cũng phải quản lý thêm mảng thể thao. Chính vì vậy, dù thời gian qua, TP.Hội An đã đề xuất Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch bố trí ít nhất 2 thanh tra viên có mặt thường trực tại Hội An để phối hợp giám sát, thanh tra chặt chẽ các đối tượng vi phạm Luật Du lịch nơi đây, nhưng đến nay vẫn chưa thể đáp ứng được yêu cầu.
Ông Đinh Hài - Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Nam cho biết, mới đây, Sở cũng đã thành lập đoàn thanh tra túc trực tại Hội An (bắt đầu từ 30/6) để thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định của Luật Du lịch Việt Nam là khách đến điểm du lịch phải được hướng dẫn viên người Việt thuyết minh. Đặc biệt, với phố cổ Hội An, yêu cầu này còn cao hơn khi đòi hỏi các hướng dẫn viên nơi đây phải qua lớp đào tạo hướng dẫn viên di sản.
“Để lập lại trật tự môi trường du lịch, hiện nay Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Quảng Nam đã phối hợp với TP.Hội An chỉ đạo để các mạng lưới bán vé sẽ là khâu đầu tiên kiểm soát khách khi mua vé vào di sản cũng như xem xét hoạt động của các đoàn, nếu có bất cập thì thông báo cho Trung tâm Hỗ trợ du khách Quảng Nam hoặc thanh tra Sở biết, xử lý. Trước mắt, phía Văn phòng Hướng dẫn tham quan Hội An cũng sẽ tăng cường bố trí thêm 4 thuyết minh viên tiếng Trung Quốc ngay tại những điểm mà khách Trung Quốc thường đến để có sự phối hợp, thuyết minh kịp thời cho khách Trung Quốc. Ngoài ra, đối với các hướng dẫn viên người Việt biết tiếng Trung, nếu biết có các đoàn có hướng dẫn viên Trung Quốc sang hoạt động “chui” phải lên tiếng ngay để ngành chức năng đến xử lý” - ông Hài cho biết.
Còn với TP Đà Nẵng, nói về giải pháp của địa phương nhằm xử lý hiện tượng hướng dẫn viên du lịch “chui”, ông Trần Chí Cường, Phó Giám đốc Sở Du lịch TP cho biết: Để chấn chỉnh tình trạng này, Sở Du lịch đã có báo cáo UBND Thành phố và phối hợp với Công an Thành phố, Sở Công Thương, Cục Thuế, UBND các quận, huyện để xử lý các vấn đề này. Thời gian tới, ngành Du lịch và các cơ quan, đơn vị có liên quan của TP. Đà Nẵng sẽ tiếp tục tăng cường quản lý đơn vị kinh doanh du lịch và người nước ngoài cư trú làm việc trên địa bàn TP; phổ biến các quy định có liên quan với các đơn vị lữ hành, phối hợp với Câu lạc bộ Hướng dẫn viên du lịch để cùng xử lý và phát hiện các đối tượng vi phạm.
Với nhiều hệ lụy xấu của việc HDV du lịch người Trung Quốc họat động "chui" trên lãnh thổ nước ta, nhiều ý kiến đồng tình với Đà Nẵng về việc kiến nghị với Trung ương cho phép TP Đà Nẵng thí điểm đưa lực lượng “Cảnh sát du lịch” vào hoạt động. Đây sẽ là lực lượng chuyên trách có trách nhiệm theo dõi, quản lý và xử phạt các hành vi liên quan đến vi phạm pháp luật về lĩnh vực du lịch./.