(ĐCSVN) – Mặc dù đạt được nhiều kết quả tích cực, việc triển khai mô hình kết hợp Quân dân y trong thời gian qua cũng gặp không ít khó khăn, đặc biệt về nhận thức và sự phối hợp giữa các tổ chức, lực lượng.

Các lực lượng Quân y và dân y cùng phối hợp chăm sóc sức khỏe nhân dân

Với phương châm “thiết thực, toàn diện, hiệu quả”, mô hình kết hợp Quân dân y đã phát huy vai trò quan trọng trong hoạt động khám chữa bệnh cho bộ đội và nhân dân, cũng như thực hiện các chương trình y tế. Một số chương trình trọng tâm bao gồm: tổ chức thu dung, khám bệnh và điều trị cho nhân dân và lực lượng vũ trang tại các cơ sở khám bệnh; chuyển giao kỹ thuật và đào tạo chuyên môn liên tục; nghiên cứu bệnh học và phát triển các kỹ thuật khám chữa bệnh; khám chữa bệnh cho các đối tượng chính sách và bảo trợ xã hội, cùng với triển khai các chương trình y tế tại địa phương. 

Từ nơi biên cương, vùng sâu, vùng xa, vùng căn cứ cách mạng đến các tuyến biển, đảo của Tổ quốc, mô hình kết hợp Quân dân y đã bám sát các định hướng chiến lược của Đảng và Nhà nước về công tác y tế trong các giai đoạn cụ thể. Mô hình này không chỉ chăm sóc sức khỏe bộ đội và nhân dân mà còn góp phần giải quyết những vấn đề khó khăn trong công tác y tế ở những khu vực trọng điểm an ninh, quốc phòng. Từ đó, góp phần tao cơ sở để thực hiện tốt nhiệm vụ kết hợp kinh tế với quốc phòng, trở thành một giải pháp quan trọng trong việc ứng phó với các tình huống khẩn cấp như thiên tai, dịch bệnh.

Vì vậy, quá trình rút kinh nghiệm triển khai mô hình, Bộ Y tế và Bộ Quốc phòng đều thống nhất nhận định, mô hình kết hợp Quân dân y đã góp phần quan trọng vào xây dựng tiềm lực y tế trong khu vực phòng thủ, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, góp phần thực hiện các Nghị quyết, chỉ thị của Đảng và Nhà nước về nhiệm vụ quốc phòng.

Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan đánh giá cao hiệu quả mô hình kết hợp Quân dân y trong chăm sóc sức khỏe bộ đội và nhân dân.

Thực tế thời gian qua, thông qua mô hình kết hợp Quân dân y, các bệnh viện, bệnh xá Quân y đã thường xuyên phối hợp với chính quyền và y tế địa phương khám, cấp thuốc miễn phí và tuyên truyền vệ sinh phòng bệnh cho nhân dân vùng sâu, vùng xa, hải đảo, vùng đặc biệt khó khăn, vùng dân tộc ít người, thông qua các hoạt động đó để tuyên truyền chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước, tăng cường công tác dân vận, củng cố thế trận lòng dân, xây dựng tình cảm quân dân gắn bó bền chặt, góp phần giữ vững ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, phát triển kinh tế. 

Theo thông tin từ Cục Quân y, Tổng cục Hậu cần, trong năm 2023 và 6 tháng đầu năm 2024, các bệnh viện và bệnh xá Quân y đã phối hợp với chính quyền và y tế địa phương để khám, cấp thuốc miễn phí cho hơn 262.710 lượt người, với trị giá gần 21 tỷ đồng. Lực lượng Quân y tại các đồn biên phòng cũng tích cực tham gia thực hiện các chương trình y tế quốc gia như tiêm chủng mở rộng, dân số - kế hoạch hóa gia đình, phòng chống HIV/AIDS và suy dinh dưỡng. Kết quả tiêm chủng đã đạt 38.078 lượt người, và tuyên truyền về dân số, gia đình, trẻ em, phòng chống dịch cho 15.045 lượt người, với kinh phí thực hiện là 253 triệu đồng.

Những hiệu quả to lớn từ mô hình kết hợp Quân dân y đã khẳng định tính sáng tạo và phù hợp của nó trong công tác dân vận của Đảng, nhất là ở các vùng sâu, vùng xa và khu vực trọng điểm an ninh - quốc phòng. Việc đa dạng hóa các hình thức kết hợp và đầu tư có trọng tâm đã giúp phát huy tốt sức mạnh tổng hợp, với lực lượng Quân y làm nòng cốt nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe bộ đội và nhân dân.

Trung tâm y tế thị trấn Trường Sa được bảo đảm nhiều trang bị y tế hiện đại.

Tuy nhiên, bên cạnh những thành công, mô hình cũng gặp nhiều khó khăn. Theo Thiếu tướng, GS,TS Nguyễn Trường Giang, Cục trưởng Cục Quân y, tình hình thiên tai và dịch bệnh ngày càng phức tạp, điển hình là thiệt hại do cơn bão số 3 gây ra. Điều này yêu cầu sự phối hợp chặt chẽ hơn giữa các lực lượng Quân y và dân y để đảm bảo y tế trong các tình huống khẩn cấp, đặc biệt là xây dựng lực lượng cơ động, phản ứng nhanh.

Bên cạnh đó, mặc dù đã được Đảng, Nhà nước quan tâm, nhưng khả năng đáp ứng của ngành Y tế tại các khu vực biên giới, hải đảo vẫn còn hạn chế. Nhiều cơ sở y tế chưa được đầu tư kịp thời, trang thiết bị cũ, lạc hậu, thiếu đồng bộ; việc đầu tư chuyên sâu của ngành Y tế về con người, trang bị cho nhiệm vụ khắc phục hậu quả của thiên tai, thảm họa còn hạn chế, chưa thực sự chuyên nghiệp. Nhận thức và tính chủ động của một bộ phận cán bộ chuyên trách hoặc kiêm nhiệm có lúc, có nơi còn chưa đầy đủ; hoạt động của Ban Quân dân y ở số ít địa phương chưa thực sự có nền nếp; có nơi chưa tạo được mối quan hệ chặt chẽ trong kết hợp Quân y với dân y. Điều này đã hạn chế việc phát huy sức mạnh tổng hợp của ngành Y tế trên địa bàn một số tỉnh, thành phố để thực hiện tốt các mục tiêu theo chỉ đạo của Ban quân dân y cấp Bộ. Công tác lập kế hoạch hoạt động hằng năm ở một vài địa phương chưa sát với yêu cầu nhiệm vụ nên hiệu quả hoạt động chưa cao; việc xây dựng quy chế phối hợp giữa các lực lượng Quân y và dân y có nơi chưa cụ thể, nhất là các hoạt động phối hợp bảo đảm y tế trong các tình huống khẩn cấp: thiên tai, bão lũ, dịch bệnh...

Đại diện lãnh đạo Bộ Quốc phòng và lãnh đạo Bộ Y tế trao thưởng cho các tập thể tiêu biểu trong bảo đảm Quân y khu vực quần đảo Trường Sa - DK1.

Liên quan đến vấn đề này, phát biểu tại Hội nghị sơ kết 5 năm công tác bảo đảm Quân y khu vực quần đảo Trường Sa-DK1 lần thứ VII, giai đoạn 2019 - 2024 do Tổng cục Hậu cần (Bộ Quốc phòng) vừa tổ chức vào trung tuần tháng 9/2024, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho biết, kết quả thực hiện bảo đảm Quân y khu vực quần đảo Trường Sa - DK1 đã khẳng định hiệu quả công tác kết hợp Quân dân y trong những năm qua. Đồng thời, Thứ trưởng Bộ Y tế cũng cho rằng, các cơ quan, đơn vị cần tiếp tục tham mưu đầu tư mạnh hơn về trang thiết bị y tế hiện đại; tổ chức thành lập trung tâm huấn luyện cấp cứu trên biển, quan tâm tổ chức lực lượng sẵn sàng cơ động phòng chống dịch; tăng cường công tác phối hợp tìm kiếm cứu nạn… Từ đó, nâng cao hơn nữa chất lượng bảo đảm Quân y khu vực quần đảo Trường Sa - DK1 nói riêng và hiệu quả thực hiện mô hình kết hợp Quân dân y nói chung.

(Còn nữa).